คำถามเกี่ยวกับยา
โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
เรื่อง : ไฮโดรคลอโรไทอะไซด์ (Hydrochlorothiazide)
ยาไฮโดรคลอโรไทอะไซด์ (Hydrochlorothiazide) อาจเรียกย่อๆ ว่า ยาเอชซีทีแซด (HCTZ) เป็นยาขับปัสสาวะที่จัดอยู่ในกลุ่มสารไทอะไซด์ (Thiazide: กลุ่มสารขับปัสสาวะกลุ่มหนึ่ง) ยาไฮโดรคลอโรไทอะไซด์มีสรรพคุณ/ข้อบ่งใช้ เช่น
- รักษาโรคความดันโลหิตสูง
- ลดอาการบวมน้ำของร่างกาย
- ป้องกันภาวะนิ่วในไต
- รักษาโรคกระดูกพรุน
- รักษาภาวะ/โรคเบาจืด
- ทำให้ร่างกายเสียสมดุลของน้ำและเกลือแร่
- รู้สึกระคายเคืองในทางเดินอาหาร
- เบื่ออาหาร
- ปวดหัว
- วิงเวียน
- ความดันโลหิตต่ำ
- ปากคอแห้ง
- กระหายน้ำ
- ท้องเสีย หรือ ท้องผูก
- ตัวซีด
- ตับอ่อนอักเสบ
- อาจมีอาการของโรคเกาต์กำเริบ
- ห้ามใช้ยานี้กับผู้ป่วยแพ้ยาไฮโดรคลอโรไทอะไซด์ และแพ้ยาซัลโฟนาไมด์
- ห้ามใช้ยานี้กับผู้ปัสสาวะไม่ออก
- ห้ามใช้ยานี้ในผู้ที่มีภาวะตับ - ไตบกพร่องอย่างรุนแรง
- ห้ามใช้ยานี้ในผู้ป่วยด้วยโรคต่อมไร้ท่อที่ชื่อ โรคแอดดิสัน (Addison's disease)
- ห้ามใช้ยานี้ในหญิงตั้งครรภ์ หญิงที่อยู่ในภาวะให้นมบุตร
- ระวังการใช้ยานี้กับผู้ที่กำลังควบคุมระดับเกลือแร่ในเลือดและในผู้สูงอายุ
- การใช้ร่วมกับยารักษาอาการทางจิตประสาท/ยาจิตเวช เช่นยา Lithium อาจทำให้ยารักษาอาการทางจิตฯ มีระดับปริมาณในกระแสเลือดสูงขึ้น อาจทำให้เกิดภาวะท้องเสีย อาเจียน ง่วงนอน ตัวสั่น กระหายน้ำ
- การใช้ร่วมกับยารักษาหัวใจเต้นผิดจังหวะ เช่นยา Amidarone อาจเพิ่มความเสี่ยงต่างๆ เช่น หัวใจเต้นผิดจังหวะมากขึ้น วิงเวียน เป็นลม อ่อนเพลีย สับสน ง่วงนอน กล้ามเนื้อเป็นตะคริว ซึ่งภายหลังรับประทานยานี้หากมีอาการดังกล่าวควรต้องรีบพาผู้ป่วยไปพบแพทย์/ไปโรงพยาบาลโดยเร็ว
- การใช้ร่วมกับเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ อาจทำให้เกิดภาวะ ปวดหัว วิงเวียน เป็นลม จึงห้ามรับประทานร่วมกัน
- อาจทำให้เกิดภาวะของเกลือโซเดียมในเลือดต่ำ (Hyponatraemia ) เมื่อใช้ร่วมกับยากันชัก เช่นยา Carbamazepine
- อาจเพิ่มความเสี่ยงของความเป็นพิษต่อร่างกายเมื่อใช้ยาไฮโดรคลอโรไทอะไซด์ร่วมกับ
- ยารักษาโรคเกาต์ เช่นยา Allopurinol
- ยาปฏิชีวนะบางตัว เช่นยาTetracycline