คำถามเกี่ยวกับยา
โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
เรื่อง : ยาละลายเสมหะ
ยาละลายเสมหะ คือยาที่ออกฤทธิ์ในการทำลายการเกาะกันของโปรตีนในมูก ทำให้เสมหะมีความเหนียวข้นลดลง โดยอาจจะย่อยโปรตีนหรือเพียงแค่ทำลายคุณสมบัติทางเคมีก็ได้ ทำให้เสมหะใส ความเหนียวลดลง จึงขับเสมหะออกมาง่ายขึ้น
ยากลุ่มนี้ที่มีขายในท้องตลาด เช่น
- Acetyl cysteine ซึ่งพบว่ามีประโยชน์ในคนไข้โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (COPD)
- Carbocysteine เป็นยาในกลุ่มเดียวกันกับ Acetyl cysteine ออกฤทธิ์เหมือนกัน
- Bromhexine
- Ambroxol
ยาขับเสมหะ (Expectorants) คือยาที่ออกฤทธิ์เพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นให้มูก ทำให้เสมหะมีความเหนียวข้นน้อยลง ไอหรือขับออกมาได้ง่ายขึ้น เนื่องจากในคนที่ป่วยด้วยโรคในระบบทางเดินหายใจ นอกจากเสมหะจะมากขึ้นเหนียวข้นขึ้นแล้ว ยังมักจะแห้งกว่าปกติจากการหายใจที่เร็วขึ้น จึงทำให้เยื่อเมือกที่บุในทางเดินหายใจและมูกแห้งลงกว่าปกติ
ยากลุ่มนี้ที่มีขายในท้องตลาด เช่น
- Guaifenesins (Glycerol guaicolate) ซึ่งเป็นส่วนผสมโดยทั่วไปของยาบรรเทาอาการหวัดในท้องตลาด
- Terpin hydrate
- Ammonium chloride และ
- การรักษาด้วยการดื่มน้ำสะอาดให้พอเพียง ก็ช่วยลดความเหนียวข้นของเสมหะ และช่วยให้ทางเดินหายใจชุ่มชื้นขึ้นได้
ยาทั้งสองกลุ่ม ไม่ได้แตกต่างกันในเรื่องผลการรักษา และไม่เกี่ยวกับการรักษาการติดเชื้อ ชอบตัวไหนใช้ตัวนั้น