ไดเอทิลามีน ซาลิไซเลต (Diathylamine salicylate)

  • โดย เภสัชกร อภัย ราษฎรวิจิตร
  • 21 กรกฎาคม 2564
  • Tweet
สารบัญ บทความที่เกี่ยวข้อง

บทนำ:คือ ยาอะไร?

ยาไดเอทิลามีน ซาลิไซเลต (Diathylamine salicylate) ทางแพทย์ใช้เป็นยารักษาอาการปวดข้อ ปวดกล้ามเนื้อ อาการเคล็ด ขัดยอก บรรเทาอาการปวด และลดการอักเสบ ซึ่งยานี้เป็นอนุพันธุ์ของกรดซาลิไซลิก (Salicylic acid, กรดที่มีคุณสมบัติลดไข้ ลดปวด ต้านการอักเสบ

ทั่วไป ยานี้มีการผลิตเป็นรูปแบบยาทาภายนอก/ยาใช้ภายนอก เช่น ยาครีมหรือเจล การทาผิวด้วยยาไดเอทิลามีนซาลิไซเลตมักจะทำให้เกิดอาการแดงหรือมีการระคายเคืองในบริเวณที่ทา การใช้ยาประเภทนี้ครั้งแรกๆจึงควรทาแต่เพียงเบาบางในบริเวณที่มีการอักเสบ เพื่อให้แน่ใจก่อนว่าผิวของผู้ป่วยไม่แพ้ยานี้แต่อย่างใด และควรพิจารณาต่ออีกว่าผู้ป่วยกลุ่มใดจึงจะใช้ยาไดเอทิลามีน ซาลิไซเลตได้อย่างปลอดภัย ด้วยมีบางกลุ่มอาการโรคที่ไม่สมควรใช้ยานี้รักษา เช่น กับเด็กอายุต่ำกว่า 6 ปีด้วยอยู่ในวัยที่ผิวบอบบาง อาจจะทนการระคายเคืองจากยานี้ไม่ได้ หรือผู้ที่มีแผลเปิด แผลฉีกขาด ด้วยจะทำให้บาดแผลอักเสบและปวดแสบมากยิ่งขึ้น

อนึ่ง ก่อนใช้ยาประเภทนี้ผู้บริโภคสามารถสอบถามและขอคำแนะนำการใช้จากแพทย์ เภสัชกร หรืออ่านจากเอกสารกำกับยา/ ฉลากยาที่แนบมากับตัวผลิตภัณฑ์

ไดเอทิลามีน ซาลิไซเลตมีสรรพคุณ (คุณสมบัติ) รักษาโรค/อาการอะไร?

ไดเอทิลามีน

ยาไดเอทิลามีน ซาลิไซเลตมีสรรพคุณรักษาโรค/อาการ/ข้อบ่งใช้:

  • ลดและบรรเทาอาการปวดกล้ามเนื้อ และปวดข้อต่างๆตามร่างกาย
  • บรรเทาอาการ ฟกช้ำ บวม จากการกระแทก

ไดเอทิลามีน ซาลิไซเลตมีกลไกการออกฤทธิ์อย่างไร?

ถึงแม้ยาไดเอทิลามีน ซาลิไซเลตจะถูกทำเป็นยาที่ใช้ทาภายนอก/ยาใช้ภายนอก กลไกการออกฤทธิ์ของยาคือ ตัวยาจะส่งผลให้เกิดการขยายตัวของหลอดเลือดใต้ผิวหนังที่ทายา อีกทั้งทำให้รู้สึกอุ่นในบริเวณที่มีการสัมผัสยา ส่งผลให้เลือดไหลเวียนในบริเวณนั้นได้ดีขึ้น และเกิดฤทธิ์ลดอาการปวด อาการบวมตามสรรพคุณ

ไดเอทิลามีน ซาลิไซเลตมีรูปแบบการจัดจำหน่ายอย่างไร?

ยาไดเอทิลามีน ซาลิไซเลตมีการจัดจำหน่าย:

  • ในรูปแบบยาเจลที่ผสมร่วมกับยาอื่น เช่น Aescin 1 กรัม + Diethylamine salicylate 5 กรัม/เจล 100 กรัม

ไดเอทิลามีน ซาลิไซเลตมีขนาดการบริหารยาอย่างไร?

ยาไดเอทิลามีน ซาลิไซเลตมีขนาดการบริหารยา/การใช้ยา เช่น

  • ผู้ใหญ่: ทาบริเวณที่ปวดฟกช้ำวันละ 2 - 4 ครั้ง และสามารถหยุดการใช้ยาเมื่ออาการ อักเสบ ปวด บวม หายหรือดีขึ้น
  • เด็ก (นิยามคำว่าเด็ก): ไม่ควรใช้ยานี้ดังกล่าวแล้วใน ‘หัวข้อ บทนำ’ โดยเฉพาะในเด็กอายุต่ำกว่า 6 ปี (เด็กเล็ก)

*****หมายเหตุ: ขนาดยาและระยะเวลาในการใช้ยาที่ระบุในบทความนี้เป็นเพียงตัวอย่างหนึ่งเท่านั้น ไม่สามารถใช้ทดแทนคำสั่งใช้ยาของแพทย์ได้ การใช้ยาที่เหมาะสมควรต้องปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนเสมอ

เมื่อมีการสั่งยาควรแจ้งแพทย์/พยาบาลและเภสัชกรอย่างไร?

เมื่อมีการสั่งยาทุกชนิดที่รวมถึงยาไดเอทิลามีน ซาลิไซเลต ผู้ป่วยควรแจ้ง แพทย์ พยาบาล และเภสัชกร เช่น

  • ประวัติแพ้ยาทุกชนิดเช่น กินยา/ใช้ยาแล้วคลื่นไส้มาก ขึ้นผื่น หรือแน่นหายใจติดขัด/หายใจลำบาก /หอบเหนื่อย
  • มีโรคประจำตัวต่างๆ รวมทั้งกำลังกินยา/ใช้ยาอะไรอยู่ เพราะยาไดเอทิลามีน ซาลิไซเลตอาจส่งผลให้อาการของโรคเหล่านั้นรุนแรงขึ้น หรืออาจเกิดปฏิกิริยาระหว่างยากับยาอื่นๆที่กิน/ที่ใช้อยู่ก่อน
  • หากเป็นสุภาพสตรีควรแจ้งว่าอยู่ในภาวะตั้งครรภ์/มีครรภ์ หรือกำลังให้นมบุตร เพราะยาหลายประเภทสามารถผ่านทางน้ำนมหรือรก และเข้าสู่ทารก จนก่อให้เกิดผลข้างเคียงได้

ไดเอทิลามีน ซาลิไซเลตมีผลไม่พึงประสงค์อย่างไร?

ยาไดเอทิลามีน ซาลิไซเลตสามารถก่อให้เกิดผล/อาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา (ผลข้างเคียง/อาการข้างเคียง) เช่น

  • ทำให้ผิวหนังบริเวณทายามีอาการแดง รู้สึกระคายเคือง และ/หรือ แสบร้อน

มีข้อควรระวังการใช้ไดเอทิลามีน ซาลิไซเลตอย่างไร?

มีข้อควรระวังการใช้ยาไดเอทิลามีน ซาลิไซเลต เช่น

  • ห้ามใช้กับผู้ที่แพ้ยานี้และยากลุ่มซาลิไซเลต
  • ห้ามใช้ทาในบริเวณผิวหนังที่มี แผลเปิด แผลฉีกขาด
  • ห้ามใช้ยานี้กับผู้ป่วยที่มีการติดเชื้อและ/หรือเป็นแผลตามผิวหนัง
  • ห้ามใช้ทาบริเวณตา ในช่องปาก หรือบริเวณเนื้อเยื่อที่เป็นผิวอ่อน หรือเนื้อเยื่อเมือก
  • หลีกเลี่ยงการใช้ยานี้กับเด็กที่อายุต่ำกว่า 6 ปีลงมา
  • ระวังการใช้ยานี้กับสตรีตั้งครรภ์และสตรีที่อยู่ในภาวะให้นมบุตร
  • ระหว่างทายานี้ควรเลี่ยงการสัมผัสกับแสงแดด ด้วยผิวหนังบริเวณสัมผัสยาอาจจะมีความไว ต่อแสงแดด จึงเกิดอาการระคายเคืองได้ง่ายกว่าปกติ
  • ห้ามแบ่งยาให้ผู้อื่นใช้
  • ห้ามใช้ยาหมดอายุ
  • ห้ามเก็บยาหมดอายุ

***** อนึ่ง ทุกคนต้องตระหนักถึงความปลอดภัยจากการใช้ ”ยา” ที่รวมถึงยาแผนปัจจุบันทุกชนิด (รวมยาไดเอทิลามีน ซาลิไซเลตด้วย) ยาแผนโบราณ อาหารเสริม ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ทุกชนิดและสมุนไพรต่างๆเสมอ เพราะยามีทั้งให้คุณและให้โทษ ดังนั้นเมื่อมีการใช้ยาทุกครั้งควรต้องปฏิบัติตามข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุก ชนิดเสมอ (อ่านเพิ่มเติมได้ในเว็บ haamor.com บทความเรื่อง ข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิด) รวมทั้งควรต้องปรึกษาเภสัชกรประจำร้านขายยาก่อนซื้อยาใช้เองเสมอด้วยเช่นกัน

ไดเอทิลามีน ซาลิไซเลตมีปฏิกิริยาระหว่างยากับยาตัวอื่นอย่างไร?

เนื่องจากยาไดเอทิลามีน ซาลิไซเลตเป็นยาทาภายนอก/ยาใช้ภายนอก จึงไม่ยังพบเห็นปฏิกิริยาระหว่างยากับยารับประทานชนิดอื่น

ควรเก็บรักษาไดเอทิลามีน ซาลิไซเลตอย่างไร?

สามารถเก็บยาไดเอทิลามีนซาลิไซเลต:

  • เก็บยาภายใต้อุณหภูมิห้องที่เย็น
  • ห้ามเก็บยาในช่องแช่แข็งของตู้เย็น
  • เก็บในภาชนะที่ปิดมิดชิด พ้นแสง/แสงแดด ความร้อน และความชื้น
  • เก็บยาให้พ้นมือเด็ก และสัตว์เลี้ยง
  • ไม่เก็บยาในห้องน้ำหรือในรถยนต์

ไดเอทิลามีน ซาลิไซเลตมีชื่ออื่นอีกไหม? ผลิตจากบริษัทอะไรบ้าง?

ยาไดเอทิลามีน ซาลิไซเลต มียาชื่อการค้าอื่น และบริษัทผู้ผลิต เช่น

ชื่อการค้า บริษัทผู้ผลิต
Reparil-Gel N (เรพาริล-เจล เอ็น) Madaus

บรรณานุกรม

  1. https://www.drugs.com/international/diethylamine-salicylate.html [2021,July17]
  2. https://www.netdoctor.co.uk/medicines/aches-pains/a6166/algesal-diethylamine-salicylate/ [2021,July17]
  3. https://www.mims.com/Thailand/drug/info/Reparil-Gel%20N/?type=brief [2021,July17]
  4. https://www.mims.com/philippines/drug/info/diethylamine%20salicylate?mtype=generic [2021,July17]
  5. https://www.medindia.net/doctors/drug_information/diethylamine_salicylate.htm [2021,July17]