ยิ่งแก่ยิ่งอ่อน (ตอนที่ 1)

  • โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
  • 12 กุมภาพันธ์ 2565
  • Tweet

ปัญหาที่ผู้สูงวัยถึง 1 ใน 3  จะต้องเผชิญ คือ ภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อย (sarcopenia) ซึ่งหมายถึงการสูญเสียมวลและความแข็งแรงของกล้ามเนื้อลดลง เพราะเมื่ออายุมากขึ้น ร่างกายจะสูญเสียกล้ามเนื้อมากกว่าการสร้างกล้ามเนื้อ  จึงทำให้กล้ามเนื้อในร่างกายลดลงไปเรื่อยๆ 

โดยพบว่าผู้สูงอายุที่มีอายุตั้งแต่  60 ปี ขึ้นไป ร่างกายจะสูญเสียกล้ามเนื้อ 3-5 เปอร์เซ็นต์ ทุกๆ 10 ปี โดยเฉพาะผู้สูงวัยที่ไม่ออกกำลังกาย และหากมีภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยจะส่งผลให้แขนขาลีบ ลุกนั่งลำบาก ทรงตัวไม่ดี หกล้มบ่อยๆ  น้ำหนักลดลงโดยไม่ตั้งใจ และทำให้คุณภาพชีวิตลดลง

ผศ.พญ.ดรุณีวัลย์ วโรดมวิจิตร อาจารย์ประจำภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์รพ.รามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล ให้คำแนะนำว่า ผู้สูงวัยควรออกกำลังกายเพื่อเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ เช่น การใช้ยางยืดทำกายบริหารท่าต่างๆ และการกินอาหารที่มีโปรตีนให้เพียงพอ เช่น ถั่วเหลือง เนื้อปลา เพื่อป้องกันการสูญเสียมวลกล้ามเนื้อ และเพิ่มเส้นใยของกล้ามเนื้อ

สำหรับโปรตีนที่ผู้สูงวัยต้องการต่อวัน คือ โปรตีน 1-1.2 กรัม ต่อ น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม   เช่น คนที่น้ำหนักตัว 50 กิโลกรัม  ต้องการโปรตีน 50 กรัม  หรือ ปริมาณเนื้อสัตว์ 5 ช้อนโต๊ะต่อมื้อ โดยสามารถเลือกโปรตีนที่เคี้ยวง่าย เช่น เต้าหู้ เพราะผู้สูงวัยบางรายมีปัญหาในเรื่องการของการเคี้ยวและการกลืน ทำให้หลายๆ คนเลือกที่จะไม่รับประทานเนื้อสัตว์ที่เป็นแหล่งของโปรตีน

หากผู้สูงวัยปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เพิ่มการออกกำลังกาย กินอาหารที่มีโปรตีนให้เพียงพอจะสามารถเพิ่มมวลกล้ามเนื้อได้ ซึ่งผู้สูงวัยจะได้มีคุณภาพชีวิตที่ดีมากขึ้น

ภาวะกล้ามเนื้อพร่อง (Sarcopenia) เป็นภาวะสูญเสียมวลกล้ามเนื้อไปตามอายุที่เพิ่มมากขึ้น มีผลทำให้เกิดอาการ

  • อ่อนแรง
  • แขนขาลีบ
  • หกล้มบ่อย
  • ลุกนั่งลำบาก
  • เดินได้ช้าลง
  • ไม่สามารถทรงตัวหรือไม่สามารถออกแรงได้ตามปกติ
  • น้ำหนักลดโดยไม่ได้ตั้งใจ

            แหล่งข้อมูล

  1. https://thaitgri.org/?p=39008. เปิดสถิติ1 ใน 3 ของผู้สูงวัย เผชิญภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อย [2022, February 11].
  2. Sarcopenia. https://www.healthline.com/health/sarcopenia [2022, February 11].
  3. Sarcopenia: What you need to know. https://www.medicalnewstoday.com/articles/318501 [2022, February 11].
  4. What is Sarcopenia? https://www.aginginmotion.org/about-the-issue/ [2022, February 11].