ตลาดคลินิกฟอกไต ตอนที่ 1

11. ตลาดคลินิกฟอกไต - ตอนที่ 1

โดย ดร. วิทยา มานะวาณิชเจริญ
1 เมษายน 2566
Tweet

ตลาดคลินิกฟอกไต

ผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรัง (Chronic kidney failure) นับล้านๆ คนทั่วโลก ต้องเข้ารับการรักษาด้วยการฟอกไตเป็นประจำ ซึ่งเป็นขั้นตอนการฟอกเลือดให้สะอาด เพื่อทดแทนการทำงานของไตในกรณีไตวาย รวมทั้งการล้างไตทางช่องท้อง (Peritoneal dialysis) โดยที่ผลิตภัณฑ์ครอบคลุมการฟอกไต ได้แก่ เครื่องไตเทียม (Hemodialysis), น้ำยาล้างไต, ตัวกรองเลือด, และวัสดุสิ้นเปลืองอื่นๆ

โรคไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย (End-stage renal disease) เกิดจากการสูญเสียหน้าที่ของไตอย่างถาวร โดยพบค่าการทำงานของไต (eGFR) น้อยกว่า 15 มล./นาที/1.73 ตรม. โรคไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายเป็นปัญหาสาธารณสุขระดับโลก ซึ่งรวมถึงของประเทศไทยด้วย

ในประเทศไทย พบรายงานอุบัติการณ์ (Incident report) ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังถึง 17.6% ของประชากร หรือประมาณ 8 ล้านคน และผู้ป่วยโรคไตระยะสุดท้ายจำนวน 2 แสนราย จำนวนผู้ป่วยเพิ่มขึ้นปีละกว่า 7,800 ราย และวิธีการบำบัดทดแทนไตที่มีจำนวนผู้ป่วยรับบริการมากที่สุด ได้แก่ การฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมซึ่งคิดเป็น 64% ของกรณีผู้ป่วยโรคไตทั้งหมด

ตามสถิติจากสมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย ในปี พ.ศ. 2557 รายงานการขึ้นทะเบียนหน่วยไตเทียมทั่วประเทศรวมทั้งสิ้น 626 แห่ง โดย 261 แห่ง หรือ 42% นั้นอยู่ในเขตภาคกลาง (ซึ่งรวมทั้งกรุงเทพมหานครด้วย) หมายความว่าหน่วยไตเทียมส่วนใหญ่กระจุกตัวอยู่ในภาคกลางเป็นหลัก โดยรัฐบาลใช้งบประมาณในการบำบัดทดแทนไตเพิ่มขึ้นกว่า 3,000 ล้านบาทต่อปี

สิทธิและสวัสดิการสังคม (Social benefits) ต่างๆ ที่ทางรัฐบาลยื่นมือเสนอเข้าช่วยเหลือผู้ป่วย ทำให้คลินิกไตเทียมมีการเปิดตัวเพิ่มมากขึ้นทั้งในภาครัฐและเอกชน เพื่อรองรับผู้ป่วยที่เพิ่มจำนวนมากขึ้นทุกปี จากเหตุผลข้างต้น จะเห็นได้ว่าการขยายตัวของธุรกิจ (Business expansion) ที่ให้บริการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมนี้ จะเกิดการแข่งขันสูงอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ เพื่อดึงดูดให้ผู้รับบริการมาใช้บริการของตนมากขึ้น

เครื่องมือทางการตลาดบริการที่ธุรกิจส่วนใหญ่นำมาใช้ เพื่อให้บรรลุเป้าหมายในการดำเนินธุรกิจ ในการสร้างความพึงพอใจ (Satisfaction) ให้แก่ผู้รับบริการ ก็คือแนวคิดคุณภาพการบริการ (Service quality) นอกจากนี้ ยังมีแนวคิดส่วนประสมการตลาด (Marketing mix) บริการ เพื่อสร้างความแตกต่าง (Differentiation) ของธุรกิจให้เหนือคู่แข่ง ในการตอบสนองความต้องการของผู้รับบริการ

โรงพยาบาลรัฐบาลสามารถรับดูแลผู้ป่วยทุกสิทธิการรักษา ซึ่งแตกต่างจากคลินิกไตเทียมเอกชนบางแห่ง ที่ผู้รับบริการไม่สามารถเบิกได้ตามสิทธิที่มีอยู่ (Claim reimbursement) ในทางปฏิบัติ การแข่งขันและพัฒนาด้านคุณภาพการบริการเท่านั้น จึงจะก่อให้การบริการมีที่มีศักยภาพ สร้างความพึงพอใจและเกิดประโยชน์สูงสุดต่อผู้รับบริการด้วย

ปัจจุบันผู้ป่วยโรคไตสามารถมองไปข้างหน้าด้วยความมั่นใจมากยิ่งขึ้น ด้วยเทคโนโลยีที่เป็นนวัตกรรมและแนวคิดในการรักษาใหม่ๆ ซึ่งเอื้ออำนวยการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยให้ดียิ่งขึ้น นับวันก็จะมีบริการในด้านการฟอกไตอย่างครบวงจรมากขึ้น ปัจจุบันมีคลินิกไตเทียม 32 แห่ง ที่ให้บริการผู้ป่วยไตวายเรื้อรังทั่วประเทศไทยอย่างครบวงจร

แหล่งข้อมูล