คุยกับหมอรักษาโรคมะเร็ง ตอน ปัจจัยเสี่ยงเกิดมะเร็งผิวหนังชนิดไม่ใช่มะเร็งไฝ
- โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
- 30 มกราคม 2566
- Tweet
คุยกับหมอรักษาโรคมะเร็ง ตอน ปัจจัยเสี่ยงเกิดมะเร็งผิวหนังชนิดไม่ใช่มะเร็งไฝ
มะเร็งผิวหนังชนิดไม่ใช่มะเร็งไฝ ทั่วโลกมีรายงานในปีค.ศ. 2020 พบได้ 6.2% ของมะเร็งทุกชนิด พบทั้งสองเพศ พบสูงขึ้นเรื่อยๆตามอายุตั้งแต่ 40-50 ปีขึ้นไป มะเร็งผิวหนังชนิดไม่ใช่มะเร็งไฝ/มะเร็งเมลาโนมาชนิดพบบ่อยตามลำดับจากมากไปหาน้อย คือ Basal cell carcinoma, Squamous cell carcinoma, และ Merkel cell carcinoma
ปัจจัยเสี่ยงสำคัญคือผิวหนังได้รับแสงแดดโดยเฉพาะแสงแดดจัดเรื้อรัง เช่น อาชีพเกษตรกรรม การอาบแดดบ่อย และปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ เช่น
- เป็นคนเชื้อชาติผิวขาว
- มีผิวบาง เส้นผมสีอ่อน ตาสีฟ้า ตกกระอาจที่ใบหน้า หรือ ทั้งตัว หรือ คนเผือก
- มีโรคผิวหนังอักเสบเรื้อรังจากถูกแสงแดดที่เรียกว่าโรค Actinic keratoses หรือ Solar keratosis
- ผิวหนังส่วนที่เคยได้รับรังสีต่างๆโดยเฉพาะจากการรักษาโรคด้วยการฉายรังสีรักษา, หรือโรคผิวหนังที่รักษาด้วยรังสียูวี (PUVA/ Psoralen + Ultraviolet light A หรือ Photochemotherapy)
- ผิวสัมผัส หรือ ได้รับสารหนูเรื้อรัง หรือ ปริมาณมาก
- ผิวหนังที่สัมผัสสารเคมีเรื้อรัง
- โรคผิวหนังทางพันธุกรรมชนิดถ่ายทอดได้ที่พบน้อยมาก ชื่อ Xeroderma pigmentosum ซึ่งคือโรคที่สารดีเอ็นเอของเซลล์ผิวหนังจะซ่อมแซมเซลล์ที่เสียหายจากแสงแดดไม่ได้หรือได้แต่ไม่ดี
- คนมีภูมิคุ้มกันต้านทานโรคผิดปกติ เช่น โรคเอชไอวี, ผู้ที่กินยากดภูมิคุ้มกัน เช่น ผู้ปลูกถ่ายอวัยวะ
- ผู้ใช้ครีมและแสงยูวีในบ้านเพื่อทำให้ผิวเป็นสีแทน
- ผู้เคยเป็นมะเร็งผิวหนังมาก่อน
*อ่านเพิ่มเพิ่มเติม วิธีป้องกันมะเร็งผิวหนังชนิดไม่ใช่มะเร็งไฝในตอนต่อไป ‘497’ วิธีป้องกันมะเร็งผิวหนังชนิดไม่ใช่มะเร็งไฝ
บรรณานุกรม
ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
วว.รังสีรักษา และเวชศาสตร์นิวเคลียร์