logo

คำถามจาก วิกิยา

Home / FAQ ยา/ ยาล้างตา

คำถามเกี่ยวกับยา

โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล

เรื่อง : ยาล้างตา

ยาล้างตาโดยมากเป็นนํ้าบริสุทธิ์ผสมกับยาฆ่าเชื้อโรค (Antiseptics) บางชนิด มีชนิดที่เป็นกรดบอริก (Boric acid) นํ้าเกลือ (Normal saline) หรือแบบนํ้าสะอาดธรรมดา (Distilled water: น้ำกลั่น)

ปกติตาคนเราไม่ต้องการทำความสะอาดตาโดยการล้าง เพราะตาเรามีวิธีรักษาความสะอาดตัวเองโดยธรรมชาติอยู่แล้ว คือ มี ‘นํ้าตา’ ซึ่งจะขับออกมาจาก ‘ต่อมน้ำตา’ น้ำตาที่ผลิตจากต่อมน้ำตาของคนเราจะเป็นสิ่งที่ช่วยเคลือบหรือหล่อเลี้ยงเยื่อตาและกระจกตาได้อย่างพอเหมาะพอดีอยู่แล้ว แถมน้ำตายังช่วยกำจัดเชื้อโรคจำนวนเล็กๆ น้อยๆ ที่ปลิวมาในอากาศหรือติดมากับฝุ่นลมไม่ให้มาคุกคามลูกตาอีกด้วย การล้างตาเป็นประจำเป็นสิ่งที่ไม่ควรจะกระทำ เพราะเป็นการล้างเอานํ้าตาธรรมชาติซึ่งมีประโยชน์มากกว่าออกไป แต่ถ้าเกิดมีสิ่งแปลกปลอมเข้าตาแล้วนํ้าตาธรรมชาติไม่สามารถชะล้างออกได้ เราอาจต้องช่วยเหลือจัดการกับสิ่งแปลกปลอมเหล่านั้นโดยการล้างตา

  1. ป่วยเป็นโรคตาและแพทย์แนะนำให้ล้างตา ในเด็กที่ไม่สามารถล้างตาด้วยตนเอง ผู้ปกครองใช้สำลีสะอาดๆ ชุบยาล้างตา แล้วเช็ดไปตามความยาวของเปลือกตา/หนังตา ตั้งแต่หัวไปจนถึงหางตา เปลี่ยนสำลีใหม่ทุกครั้ง เช็ดแบบเดิมจนขนตาและเปลือกตาสะอาด
  2. มีสิ่งแปลกปลอมเข้าตา ส่วนมากเป็นผงหรือฝุ่นละอองต่างๆ เศษผงบางชนิด ฝังตัวติดแน่นกับตาดำ แบบนี้การล้างตาไม่ได้ช่วยให้ผงหลุดออกไปได้ ควรไปพบจักษุแพทย์/ไปโรงพยาบาลโดยด่วน

คนที่ล้างตาเป็นประจำทุกวันทั้งที่ไม่ได้เจ็บป่วยเป็นโรคตานั้น ถือว่าไม่เกิดประโยชน์อะไร แต่กลับมีผลเสีย กล่าวคือเสียเงินซื้อยาล้างตามาล้างบ่อยๆ ซึ่งทำให้ความต้านทานโรคตามธรรมชาติของตาลดต่ำลงด้วย

สำหรับคนทั่วๆ ไปมักใช้ยาล้างตาที่มีขายทั่วไปซึ่งประกอบด้วยกรดบอริค 2-3 กรัม ในน้ำ 100 ซีซี เป็นตัวสำคัญ กรดบอริคเป็นตัวฆ่าเชื้อโรคได้อย่างอ่อนๆ เมื่อต้องการล้างตาด้วยตนเองจะต้องมีถ้วยเล็กๆ สำหรับล้างตา มีขนาดที่สามารถครอบลงไปบนตาและเปลือกตาได้มิด รินน้ำยาล้างตาใส่ให้เต็ม แล้วครอบไปบนตาข้างที่ต้องการล้าง ลืมตา กะพริบตา และกลอกตาไปมาในน้ำยาสักครู่ใหญ่ แล้วเทน้ำยาทิ้ง ซึ่งใช้ได้ผลดีพอประมาณ แต่ส่วนใหญ่ได้ผลทางจิตใจมากกว่า และในแง่ของการติดเชื้อแล้วถือว่าไม่ได้ผล เพราะเมื่อล้างแล้วหากมีเชื้ออยู่ เชื้อจะคลุกเคล้ากับนํ้ายาที่ล้าง แล้วก็ติดอยู่แถวๆ ตานั้น ที่ร้ายคือเชื้อติดอยู่ที่ถ้วยล้าง หลังจากล้างแล้วไม่ทำความสะอาดถ้วยล้างตาให้ดีพอ พอล้างใหม่เชื้อก็กลับเข้าไปอีก ฉะนั้นหลังล้างตาแล้ว ต้องทำความสะอาดภาชนะล้างตาให้ดี เช่น ต้ม แล้วตากให้แห้ง

นอกจากนี้ การล้างตาโดยวิธีอื่น เช่น เปิดก๊อกนํ้าประปาสะอาด ให้น้ำไหลแล้วเอาตาเข้าไปรอง หรือลืมตาในนํ้าสะอาด วิธีเหล่านี้ไม่แนะนำให้ทำ เพราะอาจมีอันตรายและไม่ถูกสุขลักษณะ แต่เป็นวิธีที่เหมาะและสมควรทำอย่างยิ่งกรณีที่มีสารเคมีเข้าตา เช่น กรด ด่าง ฯลฯ เพราะขณะนั้นต้องการความรวดเร็วและเป็นสิ่งที่หาง่ายที่สุด

  • เวลาล้างตา ต้องทำอย่างเบามือ
  • ขณะล้างตา อย่าพุ่งน้ำลงบนกระจกตา (ตาดำ) โดยตรง เพราะจะทำให้รู้สึกปวด เจ็บตา
  • ให้ล้างตาข้างที่สะอาดก่อนเสมอ (ในกรณีที่ตาติดเชื้อ)