คำถามเกี่ยวกับยา
โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
เรื่อง : โดบูทามีน (Dobutamine)
- รักษาอาการของภาวะหัวใจล้มเหลวแบบเฉียบพลัน (Acute heart failure)
- ใช้ตรวจทดสอบสมรรถภาพการทำงานของหัวใจ (Cardiac stress test)
- ผลต่อระบบหัวใจและหลอดเลือด: เช่น ความดันโลหิตสูง หรือความดันโลหิตต่ำ อัตราการเต้นของหัวใจเพิ่มขึ้น เจ็บหน้าอก หัวใจเต้นเร็ว หัวใจเต้นผิดจังหวะ
- ผลต่อผิวหนัง: เช่น เกิดภาวะผื่นคัน
- ผลต่อระบบทางเดินอาหาร: เช่น คลื่นไส้อาเจียน
- ผลต่อระบบการเผาผลาญพลังงานของร่างกาย: เช่น น้ำตาลกลูโคสในเลือดต่ำ โพแทสเซียมในเลือดต่ำ ปริมาณกลีเซอรอล (Glycerol, สารประเภทน้ำตาล) และกรดไขมันในเลือดเพิ่มขึ้น
- ผลต่อระบบประสาท: เช่น อาการประสาทสัมผัสเพี้ยน ปวดหัว อาการสั่น วิตกกังวล
- ห้ามใช้ยานี้กับ ผู้ป่วยโรคหัวใจชนิด Idiopathic hypertrophic subaortic stenosis และผู้ป่วยโรคเนื้องอกต่อมหมวกไตชนิด Pheochromocytoma
- การใช้ยานี้กับ สตรีตั้งครรภ์ สตรีที่อยู่ในภาวะให้นมบุตร เด็ก และผู้สูงอายุ จะต้องเป็นไปตามคำสั่งแพทย์เท่านั้น
- ระวังการใช้ยานี้กับผู้ป่วยโรคต่อมไทรอยด์เป็นพิษ/ ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานเกิน โรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด ผู้ที่เพิ่งมีอาการหัวใจวาย/หัวใจล้มเหลวมาใหม่ๆ ผู้ที่มีภาวะช็อกด้วยอาการความดันโลหิตต่ำ ผู้ป่วยโรคเบาหวาน ผู้ป่วยโรคต้อหิน
- การใช้ยาโดบูทามีน อาจจะไม่ได้ผลในกรณีที่ผู้ป่วยมีภาวะลิ้นหัวใจทำงานผิดปกติ (โรคลิ้นหัวใจ) หรือมีหลอดเลือดบริเวณหัวใจตีบ (โรคหัวใจ: โรคหลอดเลือดหัวใจ)
- หากสังเกตพบอาการผู้ป่วยได้รับยานี้เกินขนาดอย่าง เช่น มีอาการคลื่นไส้อาเจียนมาก ปวดหัวต่อเนื่อง หายใจขัด/หายใจลำบาก เจ็บหน้าอก วิตกกังวล หัวใจเต้นเร็ว หัวใจเต้นผิดจังหวะ ความดันโลหิตต่ำ ให้หยุดการให้ยานี้ทันทีและต้องรีบแจ้งแพทย์ทันทีเพื่อทำการรักษา
- ตรวจสอบว่า ผู้ป่วยมีการใช้ยาอะไรอยู่ก่อน เพราะยาหลายรายการอาจเกิดปฏิกิริยาระหว่างยากับยาโดบูทามีนได้
- หลังการรักษาด้วยยานี้ ผู้ป่วยต้องปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด และมาพบแพทย์ตามนัดหมายทุกครั้ง
- ห้ามใช้ยาโดบูทามีน ร่วมกับยา Amitriptyline เพราะการใช้ยาร่วมกัน อาจส่งผลต่อความดันโลหิตของผู้ป่วย
- การใช้ยาโดบูทามีน ร่วมกับยา Phenylpropranolamine สามารถทำให้ความดันโลหิตและอัตราการเต้นของหัวใจของผู้ใช้ยาเพิ่มสูงขึ้น
- หลีกเลี่ยงการใช้ยาโดบูทามีน ร่วมกับยา Linezolid เพราะอาจทำให้ความดันโลหิตของผู้ป่วยเพิ่มมากขึ้น
ทั้งนี้ กรณีต้องใช้ยาร่วมกันแพทย์จะปรับขนาดการใช้ยาให้เหมาะสมเป็นกรณีไป