คำถามจาก วิกิยา

ยาเมอร์เทซาปีน (Mirtazapine) เป็นสารประเภท Noradrenergic and Specific Seroto nergic Antidepressant (NaSSA, กลุ่มสารออกฤทธิ์ที่สมองต้านอาการซึมเศร้า) นำมาใช้รักษาโรคซึมเศร้า รวมถึงอาการวิตกกังวล ภาวะความเครียด อาการนอนไม่หลับ ภาวะคลื่นไส้อาเจียน ไปจนกระทั่งลดอาการปวดศีรษะ และบำบัดอาการโรคไมเกรน

ยาเมอร์เทซาปีนสามารถก่อให้เกิดผลไม่พึงประสงค์ เช่น กระตุ้นให้อยากอาหาร ทำให้น้ำหนักตัวเพิ่ม มีอาการบวมของร่างกาย ง่วงนอน วิงเวียน ปวดศีรษะ ตรวจเลือดจะพบค่าเอนไซม์การทำงานของตับมีปริมาณเพิ่มขึ้น เกิดภาวะดีซ่าน ความดันโลหิตต่ำ มีผื่นคันตามผิวหนัง ฝันร้าย ประสาทหลอน ประสาทสัมผัสเพี้ยน เกิดอาการชัก เกลือโซเดียมในร่างกายต่ำ ปวดข้อ ปวดกล้ามเนื้อ เกิดภาวะทางเลือดเช่น เม็ดเลือดขาวต่ำ (เช่น ภาวะAgranulocytosis Leucopenia และ ภาวะ Granulocytopenia)

สำหรับผู้ที่ได้รับยานี้เกินขนาดจะตรวจพบอาการง่วงนอน ความจำเสื่อม หัวใจเต้นเร็ว การรักษาจะต้องทำให้ร่างกายของผู้ป่วยได้รับออกซิเจนอย่างเพียงพอและควบคุมการทำงานของหัวใจให้เป็นปกติ รวมถึงห้ามทำให้ผู้ป่วยอาเจียนเพราะจะเกิดการสำลักเศษอาหารเข้าปอด แพทย์อาจให้การล้างท้องกรณีที่เพิ่งรับประทานยาเกินขนาดมาใหม่ๆ

• ห้ามใช้ร่วมกับยากลุ่ม MAOI ก่อนการใช้เมอร์เทซาปีนควรหยุดการใช้ MAOI อย่างน้อย 14 วัน
• ห้ามใช้ยานี้กับเด็กที่อายุต่ำกว่า 18 ปีลงมา และเฝ้าระวังการใช้ยากับผู้ที่มีอายุช่วง 18 - 24 ปี ด้วยกลุ่มยาต้านซึมเศร้าสามารถทำให้อารมณ์ของช่วงวัยรุ่นแปรปรวนและก่อให้เกิดความคิดอยากฆ่าตัวตาย
• ห้ามหยุดรับประทานยานี้เองด้วยอาจก่อให้เกิดภาวะถอนยาตามมา
• ระวังการใช้ยานี้กับผู้ป่วยโรคลมชักหรือเคยมีประวัติชัก ผู้ป่วยโรคตับ โรคไต ผู้ป่วยโรคหัวใจ เช่น กล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด หัวใจล้มเหลว ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตต่ำ และยังรวมไปถึงผู้ป่วยด้วยโรคเบาหวาน ผู้ป่วยโรคอารมณ์สองขั้ว/ไบโพลาร์ (Bipolar disorder) และผู้ป่วยโรคต้อหิน
• หยุดใช้ยานี้ทันทีถ้าพบอาการดีซ่านเกิดขึ้นกับผู้ป่วย
• หลีกเลี่ยงการขับขี่ยวดยานพาหนะหรือการทำงานกับเครื่องจักรในระหว่างที่ใช้ยานี้ เพราะ ที่ทำให้ง่วงนอน และอาจมีประสาทหลอนหรืออาการชัก
• ระวังการใช้ยานี้กับสตรีตั้งครรภ์ สตรีที่อยู่ในภาวะให้นมบุตร และผู้สูงอายุ

• การใช้ยาเมอร์เทซาปีนร่วมกับเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์เป็นส่วนประกอบจะทำให้เกิดอาการง่วงนอนอย่างมาก จึงถือเป็นข้อห้ามรับประทานยานี้พร้อมเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์โดยเด็ดขาด
• การใช้เมอร์เทซาปีนร่วมกับยา Dextromethorphan, Fentanyl, Nortriptyline อาจเกิด ความเสี่ยงต่อการเกิดกลุ่มอาการ Serotonin syndrome ซึ่งอาจมีอาการสับสน ประสาทหลอน ชัก ความดันโลหิตเปลี่ยน มีไข้ หัวใจเต้นเร็วขึ้น กรณีอาการรุนแรงอาจเกิดภาวะโคม่าและเสียชีวิตในที่สุด จึงควรหลีกเลี่ยงการใช้ยาทั้ง 2 กลุ่มร่วมกัน
• การใช้ยาเมอร์เทซาปีนร่วมกับยา Bupropion โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อใช้ยาในขนาดสูงกับผู้สูงอายุสามารถกระตุ้นการชักให้เกิดขึ้นได้
• การใช้ยาเมอร์เทซาปีนร่วมกับยา Hydrocodone (ยาแก้ปวดกลุ่มยา Opioid) อาจทำให้เกิดอาการวิงเวียน ง่วงนอน ขาดสมาธิ และความสามารถในการครองสติลดต่ำลง

1. https://haamor.com/เมอร์เทซาปีน
2. https://haamor.com/ยาต้านเศร้าเอ็นเอเอสเอสเอ