โพรเจสเทอโรน Progesterone โพรเจสทิน Progestin โพรเจสโตเจน Progestogen

โพรเจสเทอโรน (Progesterone) โพรเจสทิน (Progestin) โพรเจสโตเจน (Progestogen)

โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
6 สิงหาคม 2560
Tweet

บทความที่เกี่ยวข้อง

โพรเจสเทอโรน/โปรเจสเตอโรน(Progesterone) เป็นกลุ่มฮอร์โมนเพศหญิงที่สำคัญอีกชนิดหนึ่ง นอกเหนือจากฮอร์โมนเอสโตรเจน โดยโพรเจสเทอโรน เป็นฮอร์โมนที่สร้างจากรังไข่ ภายใต้การกำกับควบคุมของต่อมใต้สมอง และสมองไฮโปธาลามัส มีหน้าที่ช่วยทำให้เกิดประจำเดือน และช่วยในการตั้งครรภ์ ซึ่งไฮโปธาลามัสเป็นสมองที่กำกับควบคุมอารมณ์/จิตใจด้วย ดังนั้น ปัญหาทางอารมณ์/จิตใจจึงมีผลกระ ทบต่อการมีประจำเดือนเสมอ

นอกจากนี้ โพรเจสเทอโรน ยังช่วยให้กล้ามเนื้อคลายตัว จึงลดการบีบตัวของมดลูก ช่วยลดการแท้งบุตรเมื่อตั้งครรภ์ ช่วยปรับอุณหภูมิร่างกายในช่วงไข่ตก มีสารช่วยให้เซลล์มีการเจริญเติบโต (Growth factor) และมีผลลดการหลั่งอินซูลินของตับอ่อน จึงเป็นปัจจัยหนึ่งของการเกิดโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์

โพรเจสทิน/โปรเจสติน(Progestin) เป็นฮอร์โมนโพรเจสเทอโรนที่ไม่ได้เกิดตามธรรมชาติ แต่ผลิตเป็นอุตสาหกรรมยา นั่นคือ เป็นฮอร์โมนโพรเจสเทอโรนที่มนุษย์ผลิตขึ้น ซึ่งมีคุณสมบัติทางการแพทย์เหมือนโพรเจสเทอโรน ยาที่มีโพรเจสติน เช่น ยาคุมกำเนิดต่างๆทั้งชนิดฮอร์โมนโพรเจสตินตัวเดียว หรือใช้ร่วมกับเอสโตรเจน, ยารักษาโรคบางโรคของเยื่อบุโพรงมดลูก, ยารักษา โรคมะเร็งหลายชนิดที่เป็นมะเร็งชนิดมีตัวรับฮอร์โมนโปรเจสตินนี้ เช่น มะเร็งเต้านม มะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก มะเร็งต่อมลูกหมาก และมะเร็งไต, นอกจากนั้น ฮอร์โมนโปรเจสติน ยังใช้เป็นยาช่วยกระตุ้นให้เกิดการอยากอาหารในผู้ป่วยโรคเรื้อรังที่เบื่ออาหารจนเกิดภาวะทุพโภชนา เช่น โรคมะเร็งทุกชนิด และ โรคเอดส์

ส่วนโพรเจสโทเจน/โปรเจสโตเจน(Progestogen) อาจเรียกอีกชื่อ โพรเจสทาเจน (Progestagen) หรือ เจสทาเจน (Gestagen) เป็นชื่อเรียกกลุ่มฮอร์โมนเพศหญิงทั้งหมดที่ไม่ใช่ เอสโตรเจน โดยส่วนใหญ่เกือบทั้งหมดของฮอร์โมนโปรเจสโตเจน จะเป็นฮอร์โมนโพรเจสเทอโรน (ดังนั้นหลายคนจึงนิยามว่า “โพรเจสโทเจน ก็คือ โพรเจสเทอโรน”) โพรเจสโทเจน มีหน้าที่ ช่วยในการตั้งครรภ์และในการมีประจำเดือน และเป็นฮอร์โมนที่สร้างจาก รังไข่ แต่ก็มนุษย์ก็สามารถสังเคราะห์เป็นยาในอุตสาหกรรมยาได้ ซึ่งก็คือ โพรเจสทิน นั่นเอง

บรรณานุกรม