ใครว่าข้าบ้า (ตอนที่ 2)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 9 มิถุนายน 2562
- Tweet
โรคจิตเภท (Schizophrenia) เป็นความผิดปกติทางจิตที่เรื้อรังและร้ายแรงซึ่งมีผลต่อความคิด ความรู้สึก และพฤติกรรมจนกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ทำให้แยกไม่ออกว่าระหว่างความเป็นจริงหรือไม่จริง เช่น อาการประสาทหลอน (Hallucinations) อาการหลงผิด (Delusions) เป็นต้น และอาจพิการด้วย
องค์การอนามัยโลย (WHO) ได้เปิดเผยว่า ทั่วโลกมีผู้ป่วยโรคจิตเภทอยู่มากกว่า 21 ล้านคน ซึ่งจากผลการวิจัยพบว่า ผู้ชายและผู้หญิงมีโอกาสในการเป็นโรคจิตเภทได้เท่าๆ กัน แต่ผู้ชายมักจะเริ่มเป็นได้เร็วกว่า และส่วนใหญ่ผู้ที่เป็นโรคนี้จะเสียชีวิตเร็วกว่าคนทั่วไป โดยส่วนหนึ่งเกิดจากโรคที่เป็นร่วม เช่น โรคหัวใจ โรคเบาหวาน เป็นต้น
ในผู้ชาย อาการของโรคจิตเภทมักเริ่มเมื่ออายุ 20 ต้นๆ ไปจนถึง 20 กลางๆ ส่วนผู้หญิงมักเริ่มเป็นเมื่ออายุ 20 ปลายๆ และมักตรวจไม่ค่อยพบในเด็กหรือผู้ที่มีอายุมากกว่า 45 ปี
อาการของโรคจิตเภทอาจแตกต่างกันไป โดยแยกได้เป็น
กลุ่มอาการด้านบวก (Positive psychotic symptoms) เป็นพวกที่ไม่สามารถรับรู้ความเป็นจริง เช่น
- ประสาทหลอน (Hallucinations) ซึ่งอาจเกิดได้กับสัมผัสที่หลากหลาย แต่ส่วนใหญ่มักเป็นการได้เห็นหรือได้ยินสิ่งที่ไม่มีอยู่จริง
- อาการหลงผิด (Delusions) ไม่ตั้งอยู่บนความจริง เช่น คิดว่าตัวเองถูกทำร้ายหรือข่มขู่ ตัวเองมีความสามารถพิเศษ คนอื่นตกหลุมรักตัวเอง เป็นต้น ซึ่งอาการหลงผิดเป็นอาการที่พบมากที่สุดในผู้ป่วยโรคจิตเภท
- ผิดปกติทางความคิด (Thought disorders)
- ผิดปกติทางการเคลื่อนไหวของร่างกาย (Movement disorders)
กลุ่มอาการด้านลบ (Negative symptoms) เป็นพวกที่ความสามารถลดลง เช่น
- ไร้อารมณ์ เฉยๆ ทื่อๆ (Flat affect) ไม่มีการแสดงออกทางสีหน้าหรือน้ำเสียง
- ความรู้สึกยินดีในชีวิตประจำวันลดลง
- ไม่สนใจความสะอาด ขาดสุขอนามัย
- พูดน้อยลง
- แยกตัวเองออกจากสังคม
กลุ่มที่มีความบกพร่องของสมรรถนะทางสมอง (Impaired cognition) เช่น
- ความสามารถในการเข้าใจข้อมูลและการนำข้อมูลไปใช้ในการตัดสินใจแย่ลง
- ไม่มีสมาธิ
- มีปัญหาเรื่องความจำ
แหล่งข้อมูล:
- Schizophrenia. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/schizophrenia/symptoms-causes/syc-20354443 [2019, Jun 8].
- Schizophrenia. https://www.nimh.nih.gov/health/topics/schizophrenia/index.shtml [2019, Jun 8].
- What Is Schizophrenia? https://www.psychiatry.org/patients-families/schizophrenia/what-is-schizophrenia [2019, Jun 8].
- Schizophrenia. https://www.who.int/mental_health/management/schizophrenia/en/ [2019, Jun 8].