โรต้าไวรัสพาท้องร่วง (ตอนที่ 3 และตอนจบ)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 8 กุมภาพันธ์ 2563
- Tweet
เราสามารถให้วัคซีนในเด็กด้วยการหยดใส่ปากเพื่อป้องกันการติดเชื้อโรต้าไวรัส โดยจะช่วยให้เด็กที่ติดเชื้อมีอาการไม่รุนแรง ซึ่งควรมีการให้ยาขนานแรกแก่เด็กที่อายุก่อน 15 สัปดาห์ และให้ยาครบขนานก่อนอายุ 8 เดือน ทั้งนี้ เด็กที่เคยได้รับวัคซีนมาแล้วก็อาจมีโอกาสติดเชื้อได้อีกเช่นกัน
อย่างไรก็ดี การให้วัคซีนต้องระวังการเกิดภาวะลำไส้กลืนกัน (Intussusception) กล่าวคือ เป็นภาวะที่ลำไส้ส่วนต้นมุดเข้าสู่โพรงของลำไส้ส่วนที่อยู่ถัดไปทางด้านปลาย เป็นภาวะฉุกเฉินที่ต้องได้รับการรักษาอย่างถูกต้องและรวดเร็ว เพราะถ้าลำไส้กลืนกันอยู่เป็นเวลานาน จะเกิดภาวะลำไส้ขาดเลือดจนเกิดการเน่า ลำไส้แตกทะลุ และเยื่อบุช่องท้องอักเสบ รวมทั้งติดเชื้อในกระแสเลือดและอาจจะเสียชีวิตได้ ดังนั้นจึงไม่ควรให้วัคซีนในเด็กที่มีประวัติมีภาวะลำไส้กลืนกัน และเด็กที่แพ้ยาที่ใช้เป็นส่วนประกอบของวัคซีน
นอกจากนี้วัคซีนอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงกับเด็กได้ดังนี้
- อาการอ่อน
หงุดหงิด
ท้องเสียเล็กน้อย
อาเจียนเล็กน้อย
- อาการรุนแรง
ภาวะลำไส้กลืนกัน ซึ่งมีความเป็นไปได้ประมาณ 0.001% - 0.005%
สำหรับการวินิจฉัยทำได้ด้วยการตรวจร่างกาย การตรวจอุจจาระเพื่อหาเชื้อ
ส่วนการรักษา ปัจจุบันยังไม่มีวิธีการรักษาการติดเชื้อเฉพาะ ทั้งยาปฏิชีวนะและยาต้านไวรัสก็ไม่สามารถช่วยได้ แต่อาการมักหายภายใน 3-7 วัน อย่างไรก็ดี การระวังเรื่องภาวะขาดน้ำเป็นสิ่งที่ต้องให้ความสำคัญ ด้วยการดื่มน้ำให้มาก หรือกรณีที่รุนแรงอาจต้องมีการให้สารน้ำทางหลอดเลือด
ทั้งนี้ ไม่แนะนำให้ใช้ยาแก้ท้องเสีย (Anti-diarrheal medications) ในกรณีของการติดเชื้อโรต้าไวรัส
สำหรับการดูแลตัวเองทำได้ด้วยการ
- หมั่นล้างมือให้สะอาด
- พักผ่อนเพียงพอ
- กินอาหารอ่อนย่อยง่าย
- ดื่มน้ำให้มากรวมทั้งเกลือแร่ ให้หลีกเลี่ยงโซดา น้ำแอปเปิ้ล ผลิตภัณฑ์นม และอาหารหวาน
- หลีกเลี่ยงอาหารที่มีผลต่อกระเพาะ เช่น อาหารที่ปรุงรสจัด (Highly seasoned foods) คาเฟอีน แอลกอฮอล์ และ นิโคติน
แหล่งข้อมูล:
- Rotavirus. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/rotavirus/symptoms-causes/syc-20351300 [2020, February 5].
- Rotavirus. https://www.cdc.gov/rotavirus/index.html [2020, February 5].
- What Is Rotavirus? https://www.webmd.com/children/guide/what-is-rotavirus#1 [2020, February 5].