โรคมะเร็งเมลาโนมา (Melanoma)
- โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
- 21 ธันวาคม 2562
- Tweet
- มะเร็ง (Cancer)
- มะเร็งผิวหนัง (Skin cancer)
- โรคมะเร็งผิวหนังเมลาโนมา มะเร็งไฝ (Cutaneous melanoma)
- โรคมะเร็งเยื่อเมือกเมลาโนมา (Mucosal melanoma)
- โรคมะเร็งลูกตาเมลาโนมา (Ocular melanoma)
เมลาโนมา หรือ มะเร็งเมลาโนมา หรือ โรคมะเร็งเมลาโนมา (Melanoma หรือ Malignant melanoma) เป็นโรคมะเร็งที่เกิดจากเซลล์ที่เรียกว่า ‘เมลาโนไซต์ (Melanocyte)’ ซึ่งเป็นเซลล์ที่สร้างเม็ดสี (Melanin) ที่ทำให้เกิดสีคล้ำของผิวหนัง เป็นเซลล์ที่พบเป็นประจำในผิวหนังของคนทุกเชื้อชาติ ทุกเพศ ทุกวัย นอกจากผิวหนังแล้ว เซลล์ชนิดนี้ยังพบได้ในเยื่อเมือก(Mucosa หรือ Mucous membrane) ซึ่งเป็นเนื้อเยื่อบุภายในอวัยวะต่างๆทั่วร่างกาย แต่จะพบจำนวนเซลล์เมลาโนไซต์ในเยื่อเมือกได้น้อยกว่าในผิวหนังมากมาย
เมื่อโรคมะเร็งมีต้นกำเนิดจากเซลล์เมลาโนไซต์ จะเรียกมะเร็งชนิดนั้นว่า ‘มะเร็งเมลาโนมา หรือโรคมะเร็งเมลาโนมา’ ซึ่งก้อนเนื้อมะเร็งเมลาโนมา มักมีสีคล้ำ สีออกดำ หรือน้ำตาลเข้ม ซึ่งเป็นสีจากเม็ดสีที่สร้างจากเซลล์เมลาโนไซต์ แต่บางครั้งเซลล์เมลาโนไซต์ก็ไม่สร้างเม็ดสีได้ ก้อนมะเร็งจึงมีสีเหมือนมะเร็งทั่วไป คือ มีสีขาว หรือชมพู/แดงซึ่งเป็นสีของหลอดเลือด เรียกมะเร็งชนิดที่ไม่สร้างเม็ดสีนี้ว่า ‘Amelanotic melanoma’
แบ่งโรคมะเร็งเมลาโนมาได้เป็น 3 กลุ่ม/ชนิด คือ
- โรคมะเร็งผิวหนังเมลาโนมา /มะเร็งไฝ
- โรคมะเร็งเยื่อเมือกเมลาโนมา และ
- โรคมะเร็งลูกตาเมลาโนมา
ทั้งนี้ ได้แยกเขียนในเว็บ haamor.com ในแต่ละชนิดของเมลาโนมา ทั้งนี้เพราะแต่ละชนิดของโรคกลุ่มนี้ ถึงแม้เกิดจากเซลล์ชนิดเดียวกัน แต่เมื่อเกิดกับต่างอวัยวะ/เนื้อเยื่อ จะมีธรรมชาติของโรคทั้งที่เหมือนกันและทั้งที่แตกต่างกัน
ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
วว.รังสีรักษา และเวชศาสตร์นิวเคลียร์