แอลฟาเทรดิออล (Alfatradiol/17 Alfa-estradiol)
- โดย เภสัชกร อภัย ราษฎรวิจิตร
- 30 พฤษภาคม 2560
- Tweet
- บทนำ
- แอลฟาเทรดิออลมีสรรพคุณ(คุณสมบัติ)อย่างไร?
- แอลฟาเทรดิออลมีกลไกการออกฤทธิ์อย่างไร?
- แอลฟาเทรดิออลมีรูปแบบการจัดจำหน่ายอย่างไร?
- แอลฟาเทรดิออลมีขนาดการบริหารยาอย่างไร?
- เมื่อมีการสั่งยา ควรแจ้งแพทย์/พยาบาล และเภสัชกรอย่างไร?
- หากลืมทายาควรทำอย่างไร?
- แอลฟาเทรดิออลมีผลไม่พึงประสงค์อย่างไร?
- มีข้อควรระวังการใช้แอลฟาเทรดิออลอย่างไร?
- แอลฟาเทรดิออลมีปฏิกิริยาระหว่างยากับยาตัวอื่นอย่างไร?
- ควรเก็บรักษาแอลฟาเทรดิออลอย่างไร?
- แอลฟาเทรดิออลมีชื่ออื่นอีกไหม?ผลิตจากบริษัทอะไรบ้าง?
- บรรณานุกรม
- ยารักษาโรค (Pharmaceutical drug)
- ข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิด
- ผมร่วง: อาการผมร่วง (Hair loss หรือ Alopecia)
- โรคผิวหนัง (Skin disorder)
- ยายับยั้งฮอร์โมนแอนโดรเจน (Antiandrogens)
- มะเร็งเต้านม (Breast cancer)
- มะเร็งรังไข่ (Ovarian cancer)
บทนำ
ยาแอลฟาเทรดิออล (Alfatradiol หรือ 17 Alfa-estradiol หรือ 17-epiestradiol)เป็นยาในกลุ่ม 5 แอลฟา รีดักเตส อินฮิบิเตอร์ (5 alpha reductase inhibitor) มีโครงสร้างทางเคมีเหมือนฮอร์โมนเอสโตรเจน(Estrogen) ทางคลินิกใช้เป็นยาทาหนังศีรษะที่เกิดอาการผมร่วงซึ่งใช้ได้กับทั้งบุรุษและสตรี โดยตัวยาจะกระตุ้นและทำให้เส้นผมเจริญขึ้นมาใหม่
ยาแอลฟาเทรดิออลมีรูปแบบเภสัชภัณฑ์เป็นสารละลาย นักวิทยาศาสตร์เคยทดลองใช้ยาแอลฟาเทรดิออลทาหนังศีรษะโดยเปรียบเทียบการใช้กับยา Minoxidil และได้ข้อสรุปได้ว่า ยาแอลฟาเทรดิออลไม่ทำให้ความหนาแน่นของเส้นผมมากขึ้นเพียงแต่ช่วยป้องกันมิให้เส้นผมที่มีอยู่แล้วร่วงมากกว่าเดิม
เนื่องจากยาแอลฟาเทรดิออลเป็นยาประเภทฮอร์โมน การใช้ยานี้ปริมาณเพียงเล็กน้อยติดต่อกันนานๆย่อมก่อให้เกิดผลกระทบ/ผลข้างเคียงกับร่างกายได้ จึงมีข้อห้ามใช้กับสตรีมีครรภ์/ตั้งครรภ์ สตรีที่อยู่ในภาวะให้นมบุตร และผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 18 ปีลงมา ผู้ที่ใช้ยานี้อาจรู้สึกแสบคันหนังศีรษะบริเวณที่มีการทายานี้ ทั้งนี้เกิดจากส่วนประกอบที่เป็นสารประเภทแอลกอฮอล์ และยังทำให้ต่อมไขมันใต้ผิวหนังทำงานได้มากยิ่งขึ้น ผู้ที่ใช้ยานี้ทาหนังศีรษะต่อเนื่องเป็นเวลานาน 12 สัปดาห์ขึ้นไป จะพบว่า การเจริญของเส้นผมมีมากขึ้น และช่วยลดภาวะผมร่วงลงไปได้มาก แต่ผู้บริโภคอาจต้องใช้ยานี้อยู่เรื่อยๆ เพราะการหยุดใช้ยานี้ อาการผมร่วงก็อาจกลับมาเป็นใหม่ได้
อย่างไรก็ตาม ทางการแพทย์ได้มีการศึกษาผลกระทบจากการใช้ยาประเภทฮอร์โมนเอสโตรเจน ที่รวมถึงยาแอลฟาเทรดิออลต่อเนื่องเป็นเวลานานๆ และพบว่า อาจเสี่ยงต่อการเกิด มะเร็งเต้านม และมะเร็งรังไข่ ดังนั้นจึงถือเป็นข้อควรระวังอีกประการหนึ่งของการใช้ยาแอลฟาเทรดิออล
ปัจจุบันทางคลินิก ได้กำหนดให้ใช้ยาแอลฟาเทรดิออลตามคำแนะนำของแพทย์และไม่ควรที่จะใช้ยาชนิดนี้ต่อเนื่องนานเกิน 1 ปี
เราอาจจะเห็นการจัดจำหน่ายผลิตภัณฑ์ยาแอลฟาเทรดิออลภายใต้ชื่อการค้าว่า Avicis ,Ell-cranell ,Pantostin ในแถบประเทศบราซิล อาร์เจนติน่า เปรู เม็กซิโก และเยอรมันนี แต่ยังไม่พบเห็นการใช้ในประเทศเรา
แอลฟาเทรดิออลมีสรรพคุณ(คุณสมบัติ)อย่างไร?
ยาแอลฟาเทรดิออลมีสรรพคุณ/ข้อบ่งใช้ เพื่อ
- ใช้บำบัดอาการผมร่วงของบุรุษและสตรี
แอลฟาเทรดิออลมีกลไกการออกฤทธิ์อย่างไร?
ยาแอลฟาเทรดิออล มีกลไกการออกฤทธิ์โดย ตัวยาจะออกฤทธิ์ยับยั้งการสร้างและการออกฤทธิ์ของฮอร์โมนเพศชายในกลุ่มแอนโดรเจน(Androgen)ที่มีชื่อว่า Dihydrotestosterone (DHT) ซึ่งการที่ร่างกายมีปริมาณ DHT มากเกินไป จะกระตุ้นให้เกิดอาการผมร่วงตามมา จากกลไกดังกล่าว ผู้บริโภค/ผู้ป่วย อาจต้องใช้ยานี้ต่อเนื่องเป็นเวลาหลายสัปดาห์ จึงจะเห็นพัฒนาการของเส้นผมที่ดูหนาแน่นขึ้น
แอลฟาเทรดิออลมีรูปแบบการจัดจำหน่ายอย่างไร?
ยาแอลฟาเทรดิออลมีรูปแบบการจัดจำหน่าย เช่น
- ยาประเภทสารละลายที่มีตัวยา Alfatradiol ขนาด 0.25 มิลลิกรัม/มิลลิลิตร
แอลฟาเทรดิออลมีขนาดการบริหารยาอย่างไร?
ยาแอลฟาเทรดิออล มีขนาดการบริหารยา/ใช้ยา เช่น
- ผู้ใหญ่อายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป: ชโลมยานี้ประมาณ 3 มิลลิลิตรในบริเวณหนังศีรษะที่มีอาการผมร่วงวันละ 1 ครั้ง ก่อนนอน
- เด็กและผู้มีอายุต่ำกว่า 18 ปี: ห้ามใช้ยานี้
อนึ่ง:
- ก่อนการใช้ยานี้ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจสภาพร่างกายว่า เหมาะสม ที่จะใช้ยาฮอร์โมนชนิดนี้หรือไม่
- ห้ามใช้ยานี้กับผู้ป่วย มะเร็งเต้านม มะเร็งรังไข่ สตรีที่อยู่ในภาวะให้นมบุตร สตรีมีครรภ์
- การใช้ยานี้เพื่อให้เกิดประสิทธิผล อาจต้องใช้เวลานาน 12 สัปดาห์ขึ้นไป แต่ไม่ควรใช้ยานี้นานเกิน 1 ปี
*****หมายเหตุ: ขนาดยาและระยะเวลาในการใช้ยาที่ระบุในบทความนี้ เป็นเพียง ตัวอย่างหนึ่งเท่านั้น ไม่สามารถใช้ทดแทนคำสั่งใช้ยาของแพทย์ได้ การใช้ยาที่เหมาะสมควรต้องปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนเสมอ
เมื่อมีการสั่งยาควรแจ้งแพทย์/พยาบาลและเภสัชกรอย่างไร?
เมื่อมีการสั่งยาทุกชนิดรวมยาแอลฟาเทรดิออล ผู้ป่วยควรแจ้งแพทย์/พยาบาล และเภสัชกร ดังนี้
- ประวัติแพ้ยาทุกชนิด เช่น กินยา/ใช้ยาแล้ว คลื่นไส้มาก ขึ้นผื่น หรือ แน่นหายใจติดขัด/หายใจลำบาก
- มีโรคประจำตัวต่างๆ อย่างเช่น โรคมะเร็ง รวมทั้งกำลังกินยา/ใช้ยาอะไรอยู่เพราะยาแอลฟาเทรดิออล อาจส่งผลให้อาการของโรคเหล่านั้นรุนแรงขึ้นหรืออาจเกิดปฏิกิริยาระหว่างยากับยาอื่นๆที่กิน/ที่ใช้อยู่ก่อน
- หากเป็นสุภาพสตรีควรแจ้งว่าอยู่ในภาวะตั้งครรภ์ หรือ กำลังให้นมบุตร เพราะยาหลายประเภทสามารถผ่านทางน้ำนมหรือรก และเข้าสู่ทารกจนก่อให้เกิดผลข้างเคียงได้
หากลืมทายาควรทำอย่างไร?
หาลืมทายา/ใช้ยาแอลฟาเทรดิออล สามารถใช้ยาทันทีที่นึกขึ้นได้ ถ้าเวลาใกล้เคียงกับการใช้ยาในครั้งถัดไป ไม่จำเป็นต้องใช้ปริมาณยาเพิ่มเป็น 2 เท่า ให้ทายาในปริมาณเท่าเดิม
แอลฟาเทรดิออลมีผลไม่พึงประสงค์อย่างไร?
ยาแอลฟาเทรดิออลอาจก่อให้เกิดผลไม่พึงประสงค์จากยา (ผลข้างเคียง/อาการข้างเคียง)ต่อผิวหนัง/หนังศีรษะที่สัมผัสกับตัวยานี้ เช่น เกิดผื่นคัน รวมถึงมีอาการแดง และแสบ ผิวหนัง/หนังศีรษะ
มีข้อควรระวังการใช้แอลฟาเทรดิออลอย่างไร?
มีข้อควรระวังการใช้ยาแอลฟาเทรดิออล เช่น
- ห้ามใช้กับผู้ที่แพ้ยา หรือแพ้ส่วนประกอบในสูตรตำรับยานี้
- ห้ามใช้ยานี้กับผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 18 ปีลงมา
- ห้ามใช้ยานี้กับสตรีมีครรภ์ สตรีที่อยู่ในภาวะให้นมบุตร
- ห้ามใช้ยาที่มีสภาพเปลี่ยนไปจากเดิม เช่น สียาเปลี่ยนไป หรือยาตกตะกอนแข็ง
- ห้ามรับประทาน และระวังมิให้ยานี้เข้า ตา-จมูก-ช่องปาก
- ห้ามใช้ยานี้ต่อเนื่องนานเกิน 1 ปี
- กรณีใช้ยานี้แล้วเกิดอาการ วิงเวียน ปวดศีรษะ คลื่นไส้ ตัวบวม น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น ควรรีบมาพบแพทย์/มาโรงพยาบาลโดยเร็ว
- เมื่อหยุดใช้ยานี้ อาการผมร่วงอาจกลับมาเป็นใหม่ได้
- พักผ่อน รับประทานอาหารมีประโยชน์ 5 หมู่ในปริมาณที่ไม่ทำให้มีน้ำหนักตัวเกิน/โรคอ้วน ออกกำลังกาย เพื่อเป็นการกระตุ้นสมดุฃของฮอร์โมนต่างๆในร่างกายให้เหมาะสมมากขึ้น
- มาพบแพทย์/มาโรงพยาบาลตามแพทย์นัดหมายทุกครั้ง
- กรณีที่ใช้ยานี้แล้วไม่ได้ผล ให้กลับมาปรึกษาแพทย์อีกครั้ง และต้องปฏิบัติตามคำสั่ง แพทย์ พยาบาล เภสัชกร อย่างเคร่งครัด
- ห้ามแบ่งยาให้ผู้อื่นใช้
- ห้ามใช้ยาหมดอายุ
- ห้ามเก็บยาหมดอายุ
***** อนึ่ง ทุกคนต้องตระหนักถึงความปลอดภัยจากการใช้ ”ยา”ที่รวมถึง ยาแผนปัจจุบันทุกชนิด (รวมยาแอลฟาเทรดิออลด้วย) ยาแผนโบราณทุกชนิด อาหารเสริม ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร และสมุนไพร ต่างๆเสมอ เพราะยามีทั้งให้คุณและให้โทษ ดังนั้นเมื่อมีการใช้ยาทุกครั้ง ควรต้องปฏิบัติตามข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิดเสมอ(อ่านเพิ่มเติมได้ในเว็บ haamor.com บทความเรื่อง ข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิด) รวมทั้งควรต้องปรึกษาเภสัชกรประจำร้านขายยาก่อนซื้อยาใช้เองเสมอ
แอลฟาเทรดิออลมีปฏิกิริยาระหว่างยากับยาตัวอื่นอย่างไร?
ด้วยยาแอลฟาเทรดิออล เป็นยาทาผิวหนัง/ทาหนังศีรษะ/ยาใช้ภายนอก จึงยังไม่มีรายงานที่พบปฏิกิริยาระหว่างยานี้กับยารับประทานชนิดใดๆ
ควรเก็บรักษาแอลฟาเทรดิออลอย่างไร?
ควรเก็บยาภายแอลฟาเทรดิออล ใต้อุณหภูมิ 30 องศาเซลเซียส(Celsius) ห้ามเก็บยาในช่องแช่แข็งตู้เย็น เก็บยาในภาชนะที่ปิดมิดชิด พ้นแสง/แสงแดด ความร้อนและความชื้น เก็บยาให้พ้นมือเด็กและสัตว์เลี้ยง และไม่เก็บยาในห้องน้ำหรือในรถยนต์
แอลฟาเทรดิออลมีชื่ออื่นอีกไหม? ผลิตจากบริษัทอะไรบ้าง?
ยาแอลฟาเทรดิออล มียาชื่อการค้า และบริษัทผู้ผลิต/ผู้จำหน่าย เช่น
ชื่อการค้า | บริษัทผู้ผลิต |
---|---|
Avicis (เอวิซิส) | Galderma |
Avixis (เอวิซิส) | Galderma |
Ell-Cranell (เอล-เครเนล) | Galderma |
Pantostin (แพนโทสติน) | Simons |
บรรณานุกรม
- https://en.wikipedia.org/wiki/Alfatradiol[2017,May13]
- http://nomorehairloss.org/alfatradiol-medication-hair-loss/[2017,May13]
- http://ecoffi-life.com/en/EN-pantostin-p8666804/[2017,May13]
- https://www.drugs.com/international/alfatradiol.html[2017,May13]