แอมโมเนียฟุ้งกระจายหนีกระเจิง (ตอนที่ 1)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 3 มิถุนายน 2563
- Tweet
พนักงานสอบสวน สภ.กบินทร์บุรี ได้รับแจ้งจากชาวบ้านว่า มีสารเคมีรั่วไหลภายในโรงงานน้ำแข็ง ที่ ต.เมืองเก่า อ.กบินทร์บุรี จ.ปราจีนบุรี ส่งผลให้มีผู้ได้รับผลกระทบจากสารเคมีจำนวนหลายราย
หลังการรับแจ้งและไปยังที่เกิดเหตุ ทางเจ้าหน้าที่พบคนงานในโรงงานพร้อมชาวบ้านในพื้นที่ต่างวิ่งหนีออกห่างจากที่เกิดเหตุ เนื่องจากมีกลิ่นเหม็นจากสารเคมีที่รั่วไหล ทำให้เกิดอาการแสบตามผิวหนัง ตา หายใจไม่ออก ทางเจ้าหน้าที่จากโรงพยาบาลจึงได้รีบนำตัว ส่งโรงพยาบาลพร้อมให้ผู้บาดเจ็บรีบทำความสะอาดร่างกายก่อนที่แพทย์จะให้การรักษา
ส่วนในที่เกิดเหตุ ทางเจ้าหน้าที่ดับเพลิงได้ระดมฉีดน้ำ เพื่อให้กลิ่นสารเคมีเจือจาง พร้อมเข้าทำการสอบถามรายละเอียดจากคนงานในโรงงานที่วิ่งหนีออกมาด้านนอก เพื่อต้องการทราบรายละเอียดและปริมาณสารเคมีที่รั่วไหล
จากการสอบถามทราบว่าสารเคมีดังกล่าวเป็นสาร “แอมโมเนีย” สำหรับทำน้ำแข็งได้เกิดรั่วไหลฟุ้งกระจายเป็นหมอกควัน แพร่กระจายทั่วบริเวณ ทำให้ประชาชนที่อาศัยอยู่ในหมู่บ้านโรงแรมและรีสอร์ทที่อยู่บริเวณข้างเคียงได้รับผลกระทบจากสารเคมีที่รั่วไหล เจ้าหน้าที่หน่วยกู้ชีพ หน่วยกู้ภัย ต้องขนย้ายประชาชนที่ได้รับผลกระทบ
แอมโมเนีย (Ammonia) เป็นสารประกอบของไนโตรเจนและไฮโดรเจนโดย มีสูตรทางเคมีว่า NH3 แอมโมเนียเป็นก๊าซไม่มีสี มีกลิ่นฉุน เป็นสารเคมีที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในวงการอุตสาหกรรมและการพาณิชย์ และยังพบได้ในร่างกายมนุษย์และสิ่งแวดล้อม โดยแอมโมเนียเป็นสิ่งจำเป็นในกระบวนการทางชีวภาพ ใช้เป็นสารตั้งต้น (Precursor) สำหรับกรดอะมิโนและการสังเคราะห์นิวคลีโอไทด์ (Nucleotide synthesis)
ในสภาพแวดล้อมทั่วไป แอมโมเนียเป็นส่วนหนึ่งของวัฏจักรไนโตรเจนและถูกสร้างขึ้นในดินจากกระบวนการแบคทีเรีย การย่อยสลายของสารชีวภาพซึ่งรวมถึงต้นไม้ สัตว์ และมูลสัตว์
เราสามารถพบแอมโมเนียในอากาศปริมาณระหว่าง 1-5 ส่วน ต่อ อากาศ 1 พันล้านส่วน (ppb) มักพบในน้ำฝน แอมโมเนียในแม่น้ำมักจะอยู่ที่ระดับน้อยกว่า 6 ส่วน ส่วนในดินมีประมาณ 1-5 ส่วน ระดับของแอมโมเนียจะเปลี่ยนแปลงตลอดวันและทุกฤดู โดยทั่วไประดับแอมโมเนียจะอยู่สูงสุดในฤดูร้อนและฤดูใบไม้ผลิ
ในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม แอมโมเนียจะถูกผลิตและใช้ไปตามธรรมชาติในอวัยวะและเนื้อเยื่อ แต่ก็มีบางส่วนที่ถูกผลิตด้วยแบคทีเรียที่อยู่ในลำไส้ แอมโมเนียเป็นสิ่งจำเป็นต่อสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม จำเป็นต่อการสร้าง DNA, RNA และโปรตีน และเป็นส่วนหนึ่งในการทำให้เกิดความสมดุลระหว่างกรดและด่างในเซลล์ของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม
คุณสมบัติทางเคมีและคุณสมบัติทางกายภาพของแอมโมเนีย ได้แก่
- แอมโมเนียมีน้ำหนักเบากว่าอากาศ
- ในอุณหภูมิปกติ แอมโมเนียจะไม่มีสี แต่มีกลิ่นฉุนที่ทำให้หายใจไม่ออก
- ในรูปแบบบริสุทธิ์จะเป็นแอมโมเนียแอนไฮดรัส (Anhydrous ammonia) หรือแอมโมเนียที่ไม่มีน้ำ และจะสามารถดูดความชื้นจากบรรยากาศได้ดี (Hygroscopic)
- มีคุณสมบัติเป็นด่าง (Alkaline) และกัดกร่อน (Corrosive)
แหล่งข้อมูล:
- แอมโมเนียรั่ว ระทึก โรงน้ำแข็งกบินทร์บุรี หามคนงาน ชาวบ้านส่งรพ.วุ่น. https://www.thairath.co.th/news/local/east/1537796 [2020, Jun 3].
- Ammonia. https://en.wikipedia.org/wiki/Ammonia [2020, Jun 3].
- The Facts About Ammonia. https://www.health.ny.gov/environmental/emergency/chemical_terrorism/ammonia_tech.htm [2020, Jun 3].
- Toxic Substances Portal - Ammonia. https://www.atsdr.cdc.gov/phs/phs.asp?id=9&tid=2 [2020, Jun 3].