สาระน่ารู้จากหมอตาตอน ภาวะตาที่มีความเสี่ยงต่อ Alzheimer
- โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง สกาวรัตน์ คุณาวิศรุต
- 15 พฤศจิกายน 2561
- Tweet
เร็ว ๆ นี้ ในวารสาร Medscape วันที่ 15 กันยายน 2018 ได้กล่าวว่ามีโรคตาอยู่ 3 โรคที่อาจเกี่ยวข้องหรือเป็นปัจจัยเสี่ยงให้เกิดภาวะ Alzheimer (โรคสมองเสื่อม) ได้แก่ โรคต้อหิน, จอตาส่วนกลางเสื่อม (AMD), และโรคเบาหวานทำลายจอตา (DR)
คำว่า eye is “window to the brain” เป็นที่กล่าวมานาน เพราะดวงตาเป็นส่วนที่ต่อมาจากสมอง เส้นประสาทตาออกมาจากหลังลูกตาไปสู่สมอง การตรวจตาด้วยเครื่องมือง่าย ๆ สามารถเห็นลักษณะของหลอดเลือดแดง ดำ และเส้นประสาทด้วยตาโดยไม่ต้องใช้เครื่องมือยุ่งยาก ไม่ต้องฉีดสี หรือ X-ray อีกทั้งการตรวจตาอาจบอกถึงว่ามีและความรุนแรงของโรคทางกาย เช่น ความดันโลหิตสูง เบาหวาน และอื่น ๆ
ได้มีการศึกษาในผู้ป่วย 3,877 คน ในเวลามากกว่า 8 ปี ถือเป็น 31,142 person-years พบว่า
-10 % มีต้อหินอยู่เดิม เมื่อสิ้นสุดการติดตามพบต้อหินเพิ่มอีก 7%
-9 % มีโรค AMD อยู่ เมื่อสิ้นสุดการติดตามพบต้อหินเพิ่มอีก 18%
-4 % มี DR อยู่ตั้งแต่เริ่ม และพบเพิ่มอีก 3%
หลังสิ้นสุดการรักษา
-มีผู้ป่วย 331 คน มี 2 ใน 3 โรค
-มี 27 คน พบทั้ง 3 โรค (ต้อหิน AMD และ DR)
การศึกษานี้ ไม่พบว่าต้อกระจกจะเพิ่มปัจจัยเสี่ยงของโรค Alzheimer เลย จึงสรุปว่า 3 โรคตาดังกล่าวเป็นปัจจัยเสี่ยงให้เกิด Alzheimer แต่พบว่าต้อหินมีปัจจัยเสี่ยง 46%, โรค AMD และ DR มี 50%, หรือสรุป โรคตาทั้ง 3 เพิ่มปัจจัยเสี่ยงการเกิด Alzheimer 40-50%
อย่างไรก็ตาม โรคตาทั้ง 3 พบในผู้สูงอายุเป็นความเสื่อมเช่นเดียวกับ Alzheimer จึงอาจพบร่วมกันได้ แต่การศึกษากลับไม่พบว่าต้อกระจกซึ่งเกิดในผู้สูงอายุเหมือนกัน กลับไม่เป็นหรือเพิ่มปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิด Alzheimer การตรวจพบผู้ป่วยโรคตาทั้ง 3 จึงควรติดตามระวังภาวะ Alzheimer ด้วย
ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง สกาวรัตน์ คุณาวิศรุต
วว. จักษุวิทยา