เยื่อบุมดลูกโตผิดที่ (ตอนที่ 2)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 2 กรกฎาคม 2562
- Tweet
เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญเติบโตผิดที่ (Endometriosis / Endo) หรือที่เรียกกันทั่วไปว่า ช็อกโกแลตซีสต์ (Chocolate cyst) หรือ ถุงน้ำช็อกโกแลต เป็นถุงน้ำในรังไข่ที่เต็มไปด้วยเลือดเก่าที่มีสีคล้ายช็อกโกแลต แต่ไม่ใช่มะเร็ง อาจเกิดขึ้นในข้างใดข้างหนึ่งของรังไข่ หรือทั้งสองข้าง และอาจเป็นซีสต์ก้อนเดียวหรือหลายก้อน ช็อกโกแลตซีสต์เป็นกลุ่มหนึ่งของเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญเติบโตผิดที่
The Endometriosis Foundation of America ได้ประมาณว่า ร้อยละ 20-40 ของผู้ที่มีเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญเติบโตผิดที่จะมีช็อกโกแลตซีสต์และมีผลต่อภาวะเจริญพันธุ์ ซึ่งจากการสำรวจพบว่า หญิงชาวอเมริกันอย่างน้อยร้อยละ 11 หรือมากกว่า 6.5 ล้านคน มีปัญหาเรื่องเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญเติบโตผิดที่ โดยพบมากในหญิงที่อายุระหว่าง 30-40 ปี
ส่วนใหญ่เรามักพบเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญเติบโตผิดที่ในบริเวณดังต่อไปนี้
- รังไข่ (Ovaries)
- ท่อนำไข่ (Fallopian tubes)
- เนื้อเยื่อที่ยึดให้มดลูกอยู่กับที่
- บริเวณนอกมดลูก
นอกจากนี้ยังอาจพบในบริเวณของ ช่องคลอด (Vagina) ปากมดลูก (Cervix) แคมช่องคลอด (Vulva) ลำไส้ (Bowel) กระเพาะปัสสาวะ (Bladder) หรือ ลำไส้ใหญ่ส่วนปลาย (Rectum) และส่วนอื่นที่อาจเกิดแต่พบได้ยาก เช่น บริเวณปอด สมอง และผิวหนัง
โดยเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญเติบโตผิดที่มีการบวมของถุงน้ำซึ่งไม่สามารถไหลออกจากร่างกายได้และมีการขยายตัว ซึ่งอาจก่อให้เกิดปัญหาอื่นตามมา เช่น
- ท่อนำไข่อุดตัน
- อักเสบ บวม
- เนื้อเยื่อแผลเป็น (Scar tissue) และพังผืด (Adhesions)
- มีปัญหาที่ลำไส้และกระเพาะปัสสาวะ
- มีความเสี่ยงในการเป็นโรคมะเร็งรังไข่
- ทำให้ตั้งครรภ์ได้ยาก
ไม่มีใครทราบสาเหตุที่แท้จริงของโรคนี้ แต่สาเหตุที่อาจเป็นไปได้ คือ
- ปัญหาเรื่องการไหลเวียนของประจำเดือนที่ไหลย้อนกลับ (Retrograde menstrual flow)
- ปัจจัยเรื่องการถ่ายทอดทางพันธุกรรม
- ปัญหาเรื่องระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายที่ไม่สามารถทำลายเยื่อบุโพรงมดลูกที่เจริญเติบโตนอกมดลูก
- มีฮอร์โมนเอสโตรเจนมาก
- การได้รับบาดเจ็บบริเวณมดลูก
แหล่งข้อมูล:
- What is a chocolate cyst? https://www.medicalnewstoday.com/articles/325014.php [2019, July 1].
- What Are Chocolate Cysts? https://www.healthline.com/health/womens-health/chocolate-cyst [2019, July 1].
- What Are Endometrial Cysts? https://www.webmd.com/women/endometriosis/endometrial-cysts#1 [2019, July 1].
- Endometriosis. https://www.womenshealth.gov/a-z-topics/endometriosis [2019, July 1].
