เด็กซ์ออฟ Dex-oph

เด็กซ์ออฟ (Dex-oph)

โดย เภสัชกร อภัย ราษฎรวิจิตร
2 พฤษภาคม 2564
Tweet

สารบัญ

บทนำ : คือยาอะไร?
เด็กซ์ออฟมีสรรพคุณ (คุณสมบัติ) รักษาโรคอะไร?
เด็กซ์ออฟมีกลไกการออกฤทธิ์อย่างไร?
เด็กซ์ออฟมีรูปแบบการจัดจำหน่ายอย่างไร?
เด็กซ์ออฟมีขนาดการบริหารยาอย่างไร?
เมื่อมีการสั่งยาควรแจ้งแพทย์/พยาบาลและเภสัชกรอย่างไร?
หากลืมหยอดตาควรทำอย่างไร?
เด็กซ์ออฟมีผลไม่พึงประสงค์อย่างไร?
มีข้อควรระวังการใช้เด็กซ์ออฟอย่างไร?
เด็กซ์ออฟมีปฏิกิริยาระหว่างยากับยาตัวอื่นอย่างไร?
ควรเก็บรักษาเด็กซ์ออฟอย่างไร?
เด็กซ์ออฟมีชื่ออื่นอีกไหม? ผลิตจากบริษัทอะไรบ้าง?
บรรณานุกรม

บทความที่เกี่ยวข้อง

บทนำ : คือยาอะไร?

ยาเด็กซ์ออฟ (Dex oph) คือ ชื่อการค้าของยาหยอดตาและยาหยอดหู (หยอดได้ทั้งตาและหู) มีองค์ประกอบหรือสารออกฤทธิ์คือยา Dexamethasone 0.1% ที่เป็นยาสเตียรอยด์ที่ออกฤทธิ์ลดอาการอักเสบ, การระคายเคืองของเนื้อเยื่อในตาและในหู, นอกจากนี้ยังมีส่วนประกอบของยาต้านการเจริญเติบโตของแบคทีเรีย/ ยาปฏิชีวนะมีชื่อว่า ‘Neomycin’ ขนาด 0.5%

ทั้งเด็กซ์ออฟชนิดหยอดตาและชนิดหยอดหู ควรใช้เพียงเพื่อให้อาการอักเสบของตาหรือของหูดีขึ้น ไม่สมควรใช้ยาเป็นเวลานานๆ และควรใช้ตามคำแนะนำของแพทย์ผู้รักษาเท่านั้น

เราสามารถพบเห็นยาเด็กซ์ออฟมีวางจำหน่ายตามร้านขายยาและใช้ในสถานพยาบาลทั่วไป

เด็กซ์ออฟมีสรรพคุณ (คุณสมบัติ) รักษาโรคอะไร?

ยาเด็กซ์ออฟมีสรรพคุณรักษาโรค/ข้อบ่งใช้:

ก. ชนิดยาหยอดตา:

รักษาอาการติดเชื้อที่มีการระคายเคืองต่อตา, ตาอักเสบ, มีอาการบวม แดง, อาการคันของ ตา
รักษาอาการเยื่อตาอักเสบ, และ/หรือ กระจกตาอักเสบ

ข. ชนิดยาหยอดหู:

รักษาอาการติดเชื้อและอาการอักเสบของหูชั้นนอก/หูติดเชื้อ
รักษาอาการฝีในช่องหู

เด็กซ์ออฟมีกลไกการออกฤทธิ์อย่างไร?

ยาเด็กซ์ออฟมีกลไกการออกฤทธิ์: เช่น

ก. ตัวยา Dexamethasone: จะยับยั้งการชุมนุมและการหลั่งสารที่กระตุ้นให้เกิดอาการแพ้, ระคายเคือง, และอาการอักเสบชนิดไม่ติดเชื้อ

ข. ส่วนตัวยา Neomycin: จะคอยยับยั้งการแพร่กระจาย หรือ การติดเชื้อแบคทีเรียในบริเวณที่มี การอักเสบของตาหรือของหู

ดังนั้น ด้วยกลไกดังกล่าวจึงทำให้ ยาเด็กซ์ออฟ มีฤทธิ์รักษาตามสรรพคุณ

เด็กซ์ออฟมีรูปแบบการจัดจำหน่ายอย่างไร?

ยาเด็กซ์ออฟมีรูปแบบการจัดจำหน่าย:

เป็นได้ทั้งยาหยอดตา/ยาหยอดหู ขนาดบรรจุ 4 มิลลิลิตร/ขวด

เด็กซ์ออฟมีขนาดการบริหารยาอย่างไร?

ยาเด็กซ์ออฟมีขนาดการบริหารยา/การใช้ยา: เช่น

ยาหยอดตา ผู้ใหญ่: หยอดตาข้างที่มีอาการครั้งละ 1 - 2 หยดวันละ 4 - 6 ครั้ง
ยาหยอดหูผู้ใหญ่: หยอดหูข้างที่มีอาการครั้งละ 3 - 4 หยดวันละ 2 - 3 ครั้ง
เด็ก (นิยามคำว่าเด็ก): ยังไม่มีข้อมูลถึงผลข้างเคียงจากการใช้ยานี้ในเด็กที่แน่ชัด ดังนั้นการใช้ยานี้ในเด็กจึงต้องเป็นคำสั่งจากแพทย์ผู้รักษาเท่านั้น

*****หมายเหตุ:

โดยทั่วไป ยาหยอดตา , ยาหยอดหู ที่มีส่วนประกอบของยา Dexamethasone ไม่ควรใช้นานต่อ เนื่องเกิน 7 วัน และหลังเปิดใช้ยาแล้วควรเก็บยาภายในตู้เย็นที่ไม่ใช่ช่องแช่แข็ง และเก็บยา ได้ไม่เกิน 1 เดือน
ขนาดยาและระยะเวลาในการใช้ยาที่ระบุในบทความนี้เป็นเพียงตัวอย่างหนึ่งเท่านั้น ไม่สามารถใช้ทดแทนคำสั่งใช้ยาของแพทย์ได้ การใช้ยาที่เหมาะสมควรต้องปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนเสมอ

เมื่อมีการสั่งยาควรแจ้งแพทย์/พยาบาลและเภสัชกรอย่างไร?

เมื่อมีการสั่งยาทุกชนิดที่รวมถึงยาเด็กซ์ออฟ ผู้ป่วยควรแจ้ง แพทย์ พยาบาล และเภสัชกร: เช่น

ประวัติแพ้ยาทุกชนิด เช่น กินยา/ใช้ยาแล้วคลื่นไส้มาก ขึ้นผื่น หรือแน่นหายใจติดขัด/หายใจลำบาก / หอบเหนื่อย
มีโรคประจำตัวต่างๆรวมทั้งกำลังกินยา/ใช้ยาอะไรอยู่ เพราะยาเด็กซ์ออฟอาจส่งผลให้อาการของโรคเหล่านั้นรุนแรงขึ้น หรืออาจเกิดปฏิกิริยาระหว่างยากับยาอื่นๆที่กิน/ที่ใช้อยู่ก่อน
หากเป็นสุภาพสตรีควรแจ้งว่าอยู่ในภาวะตั้งครรภ์/มีครรภ์ หรือกำลังให้นมบุตร เพราะยาหลายประเภทสามารถผ่านทางน้ำนมหรือรก และเข้าสู่ทารก จนก่อให้เกิดผลข้างเคียงได้

หากลืมหยอดตาควรทำอย่างไร?

หากลืม หยอดตา หรือ หยอดหู ด้วยยาเด็กออฟ สามารถหยอดตา หรือ หยอดหูเมื่อนึกขึ้นได้ ถ้าเวลาใกล้เคียงกับการ หยอดตา หรือ หยอดหู ในครั้งถัดไป ไม่จำเป็นต้องเพิ่มปริมาณยาเป็น 2 เท่า

เด็กซ์ออฟมีผลไม่พึงประสงค์อย่างไร?

ยาเด็กซ์ออฟอาจก่อให้เกิดผล/ อาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา (ผลข้างเคียง/อาการข้างเคียง): เช่น

ก. ยาหยอดตา: เช่น

สามารถเพิ่มความดันลูกตาให้สูงขึ้นจนอาจเกิดภาวะต้อหินชนิด Open angle-glaucoma
เซลล์ประสาทตาอาจเสื่อมหรือถูกทำลายได้ ส่งผลถึงการมองเห็นภาพไม่ชัดเจน
การใช้ยานี้เป็นเวลานานเกินไป อาจทำให้เกิด
- ภาวะติดเชื้อ และ
- มีต้อกระจกติดตามมา

ข. ยาหยอดหู: อาจส่งผลให้เกิด

รู้สึกระคายเคืองภายในหูได้บ้าง หรือ
ไม่พบอาการข้างเคียงใดๆเลยก็ได้

มีข้อควรระวังการใช้เด็กซ์ออฟอย่างไร?

มีข้อควรระวังการใช้เด็กซ์ออฟ: เช่น

ห้ามใช้กับผู้แพ้ยานี้ ,แพ้ยา Dexamethasone, หรือแพ้ ยา Neomycin
ห้ามใช้กับผู้ที่มีการติดเชื้อ วัณโรค, โรคเชื้อรา, หรือโรคติดเเชื้อไวรัส ของลูกตา
ห้ามหยอดตาในผู้ที่มีบาดแผลเกิดที่กระจกตา
ห้ามหยอดหูในผู้ที่มีภาวะแก้วหูทะลุ/ฉีกขาด
ห้ามใช้ยานี้กับ เด็กทารก เด็ก สตรีตั้งครรภ์ และ สตรีที่อยู่ในภาวะให้นมบุตร
ขณะหยอดตา ห้ามมิให้ปลายหลอดหยอดตาสัมผัสกับตา นิ้วมือ เปลือกตา/หนังตา เพื่อหลีกเลี่ยงการปนเปื้อนของเชื้อโรคต่างๆต่อหลอดยา
หยุดใช้ยานี้เมื่ออาการดีขึ้น หรือตามแพทย์สั่ง และไม่ควรใช้ยานี้เกิน 7 วัน
ห้ามแบ่งยาให้ผู้อื่นใช้
ห้ามใช้ยาหมดอายุ
ห้ามเก็บยาหมดอายุ

***** อนึ่ง ทุกคนต้องตระหนักถึงความปลอดภัยจากการใช้ ”ยา” ที่รวมถึงยาแผนปัจจุบันทุกชนิด (รวมยาเด็กซ์ออฟด้วย) ยาแผนโบราณ อาหารเสริม ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ทุกชนิดและสมุนไพรต่างๆเสมอ เพราะยามีทั้งให้คุณและให้โทษ ดังนั้นเมื่อมีการใช้ยาทุกครั้ง ควรต้องปฏิบัติตามข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิดเสมอ(อ่านเพิ่มเติมได้ในเว็บ haamor.com บทความเรื่อง ข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิด) รวมทั้งควรต้องปรึกษาเภสัชกรประจำร้านขายยาก่อนซื้อยาใช้เองเสมอด้วยเช่นกัน

เด็กซ์ออฟมีปฏิกิริยาระหว่างยากับยาตัวอื่นอย่างไร?

เนื่องจาก ยาเด็กออฟ เป็นผลิตภัณฑ์ใช้เป็น ยาหยอดตาหรือยาหยอดหู ซึ่งเป็นยาใช้ภายนอก จึงยังไม่พบปฏิกิริยาระหว่างยากับยารับประทานใดๆ

ควรเก็บรักษาเด็กซ์ออฟอย่างไร?

สามารถเก็บยาเด็กซ์ออฟ:

เก็บยาในอุณหภูมิห้องที่เย็น
ห้ามเก็บยาในช่องแช่แข็งของตู้เย็น
เก็บยาในภาชนะที่ปิดมิดชิด พ้นแสง/ แสงแดด ความร้อน และ ความชื้น
เก็บยาให้พ้นมือเด็กและสัตว์เลี้ยง
ไม่เก็บยาในห้องน้ำหรือในรถยนต์

เด็กซ์ออฟมีชื่ออื่นอีกไหม? ผลิตจากบริษัทอะไรบ้าง?

ยาเด็กซ์ออฟ มียาชื่อการค้าอื่น และบริษัทผู้ผลิต เช่น

ชื่อการค้า	บริษัทผู้ผลิต
Archidex Eye/Ear (อาร์ชีเด็กซ์ อาย/เอีย)	TP Drug
Cadexcin-N (คาเด็กซ์ซิน-เอ็น)	Thai Nakorn Patana
Decadron With Neomycin (เดคาดรอน วิท นีโอมายซิน)	MSD
Dexacin (เด็กซาซิน)	ANB
Dexoph Eye Drops (เด็กซ์ออฟ อาย ดร็อพส์)	Seng Thai
Dexylin Eye Drops (เด็กซายลิน อายดร็อพส์)	General Drugs House
Eyedex (อายเด็กซ์)	Siam Bheasach
Neo-Optal Eye Drops (นีโอ-ออพตัล อาย ดรอพส์)	Olan-Kemed

article detail