อาหารเสริมดีหรือเปล่า
- โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
- 19 กรกฎาคม 2562
- Tweet
ปัจจุบันคนสนใจมาใส่ใจกับการดูแลสุขภาพมากขึ้น เช่น การวิ่ง การเล่นเวท การเดิน การเข้าฟิตเนส เต้นแอโรบิค รวมทั้งการทานอาหารเสริม หรือที่ถูกต้อง คือ ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร คำถามคือมีประโยชน์จริงหรือเปล่า ทำไมมีการโฆษณา ประชาสัมพันธ์กันเยอะมาก ถ้าไม่ดีจริงตามคำโฆษณา ทำไมไม่มีการห้ามหรือลงโทษจากหน่วยงานของรัฐ คำตอบคือผมก็ไม่ทราบว่าทำไมไม่มีการควบคุม หรือควบคุมแล้วแต่ไม่ทั่วถึง
ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารนี้ส่วนใหญ่ ก็เป็นกลุ่มวิตามิน สมุนไพร สารสกัดจากพืช สัตว์ มีการศึกษาบางส่วนว่ามีประโยชน์ แต่มักเป็นการศึกษาในสัตว์ทดลอง จำนวนไม่มาก มีการศึกษาในคนแต่น้อยมาก ตัวผลิตภัณฑ์เองนั้นส่วนใหญ่ปลอดภัย ไม่มีอันตรายกับคนที่ทาน แต่ประโยชน์ตามที่กล่าวถึงนั้น ผมเห็นว่าไม่จริงครับ มักเป็นการบอกปากต่อปากมากกว่าการศึกษาอย่างเป็นระบบว่าได้ประโยชน์ แต่ก็มีบางผลิตภัณฑ์ที่มีการศึกษาจริงๆ ว่ามีประโยชน์ในคน แต่ก็เป็นการศึกษาที่จำนวนผู้เข้าศึกษาไม่มากนัก ไม่เหมือนการศึกษาประสิทธิภาพและความปลอดภัยของยาแผนปัจจุบัน
คนไหนที่ควรทานบ้าง ผมตอบได้เลยว่ามีคนกลุ่มน้อยมากๆ ที่คิดว่าต้องทานผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร เช่น กลุ่มวิตามินก็ได้แก่ผู้ป่วยกลุ่มที่มีปัญหาขาดสารอาหาร ขาดวิตามิน แต่กลุ่มอื่นๆนั้นผมว่าทานยาแผนปัจจุบันอย่างเดียวก็พอแล้ว
ใครไม่ควรทาน ผมแนะนำว่าผู้ป่วยที่ทานยาละลายลิ่มเลือด ยากันชัก ยาวัณโรค โรคไต หรือยาที่มีโอกาสเกิดการตีกันกับอาหาร ยา ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารได้ง่าย เพราะถ้าเกิดการตีกันเมื่อไหร่ ก็จะเกิดปัญหาการใช้ยาขึ้นมาทันที อันตรายที่สุด คือ กลุ่มที่ทานยาละลายลิ่มเลือด โรคไตวาย ตับวาย ไม่ควรทาน แต่ถ้าอยากทานจริงๆ ก็ต้องปรึกษาแพทย์ก่อนเสมอ ศึกษารายละเอียดจากฉลากประกอบในบรรจุภัณฑ์ว่าเขาแนะนำไว้ว่าอย่างไร มีข้อห้ามในกรณีไหนบ้าง
โดยส่วนตัวไม่แนะนำให้ใครทานผลิตภัณฑ์เสริมอาหารเลยถ้าเป็นโรค ส่วนคนที่แข็งแรงดีอยากเสริมก็ไม่ว่ากัน แต่อย่าหวังประโยชน์จากผลิตภัณฑ์มากนักครับ
ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
อายุรแพทย์ประสาทวิทยา