หลอดน้ำอสุจิโป่ง (Spermatocele)

  • โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
  • 10 พฤษภาคม 2556
  • Tweet

หลอดน้ำอสุจิโป่ง คือ ถุงโป่งพองที่เกิดขึ้นที่ส่วนหัวของถุงเก็บตัวอสุจิที่อยู่ติดกับอัณฑะ (Epididymis) (อ่านเพิ่มเติมในบทความเรื่อง กายวิภาคและสรีรวิทยาอวัยวะสืบพันธุ์ชาย) โดยภายในถุงจะมีของเหลวและส่วนของตัวอสุจิ ที่มักเป็นตัวอสุจิที่ตายแล้วขังอยู่ จึงทำให้ถุงนี้มีลักษณะเป็นก้อน ค่อนข้างนิ่ม คลำได้เป็นก้อนที่อัณฑะ ไม่มีอาการเจ็บ แต่ถ้าก้อนโตขึ้นจะทำให้รู้สึกรำคาญ หรือบางคนอาจรู้สึกปวดหน่วงอัณฑะได้บ้าง ก้อนนี้ไม่มีอันตราย ไม่กลายเป็นมะเร็ง ไม่มีผลต่อการเป็นหมัน หรือต่อความรู้สึกทางเพศ

สาเหตุการเกิดหลอดน้ำอสุจิโป่ง อาจเกิดจาก

  • ปริมาณอสุจิและน้ำอสุจิที่มีการสร้างตลอดเวลา จึงทำให้ผนังของถุงเก็บตัวอสุจิเกิดโป่งพองได้ ซึ่งเมื่อมีการสร้างอสุจิและน้ำอสุจิอย่างต่อเนื่อง ก็จะส่งผลดันให้การโป่งพองเพิ่มขึ้นจนเกิดลักษณะโป่งพองคลำได้คล้ายก้อนเนื้อ
  • หรือ อาจเกิดจากมีการอักเสบของถุงเก็บตัวอสุจิ
  • หรือ จากมีการอุดตันจากการอักเสบในหลอดนำอสุจิ จึงเกิดเป็นแรงดันย้อนกลับที่ก่อให้เกิดการโป่งพองของถุงเก็บอสุจิได้

การตรวจคลำอัณฑะโดยแพทย์ และการตรวจอัณฑะด้วยอัลตราซาวด์ เป็นวิธีการที่แพทย์ใช้ ช่วยวินิจฉัยโรคนี้

ส่วนการรักษา คือ ไม่จำเป็นต้องรักษาถ้าก้อน/ถุงนี้มีขนาดเล็ก แต่ถ้าก้อนโตขึ้น หรือก่อ ให้เกิดการระคายเคือง หรือรำคาญ การรักษา คือการผ่าตัด ซึ่งแพทย์ที่รักษาโรคนี้คือ ศัลย แพทย์ทั่วไป หรือ แพทย์เฉพาะทาง ศัลยศาสตร์ทางเดินปัสสาวะ (Urology)

บรรณานุกรม

  1. Spermatocele http://en.wikipedia.org/wiki/Spermatocele [2013,April18].