หมอสมศักด์ชวนคุยชุดที่2 ตอน 14 ตอน มัดคนไข้

  • โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
  • 19 เมษายน 2565
  • Tweet

หมอสมศักด์ชวนคุยชุดที่2 ตอน มัดคนไข้

การรักษาผู้ป่วยในโรงพยาบาล แพทย์ พยาบาลมีหน้าที่ทำให้ผู้ป่วยหายจากอาการเจ็บป่วย หายจากความทุกข์ทรมาน แต่ในบางครั้งผู้ป่วยมีอาการเอะอะโวยวาย ทำร้ายคนอื่น ทำลายข้าวของ หรืออาละวาด ทำให้พยาบาลต้องมีการผูกมัดผู้ป่วย เพื่อให้การรักษาที่เหมาะสม ซึ่งญาติผู้ป่วยบางคนไม่เข้าใจ จึงเกิดการต่อว่าพยาบาล หรือร้องเรียนต่อทางโรงพยาบาลว่ากระทำการรักษาที่ไม่เหมาะสม ผมมีความเห็นและอยากอธิบายให้ญาติผู้ป่วยทราบถึงข้อเท็จจริง ดังนี้

  1. การผูกมัดของพยาบาลนั้นมีวัตถุประสงค์ เพื่อความปลอดภัยของผู้ป่วยเป็นหลัก มิได้มีเจตนาเพื่อที่จะกลั่นแกล้งหรือทำให้ผู้ป่วยเจ็บปวด หรือขาดอิสรภาพ แต่ด้วยอาการผิดปกติของผู้ป่วยที่ไม่สามารถควบคุมสติ การปฏิบัติให้ดีได้ ส่งผลเสียต่อการรักษา หรือก่อให้เกิดอันตรายต่อผู้อื่นได้ จึงมีความจำเป็นที่พยาบาลจะต้องมีการผูกมัดผู้ป่วยให้ปลอดภัย มิฉะนั้นอาจเกิดอันตรายต่อผู้ป่วย และคนอื่นๆ ได้
  2. อันตรายจากที่ผู้ป่วยไม่สามารถควบคุมสติได้นั้น มีทั้งอันตรายที่อาจเกิดกับผู้ป่วยเอง เช่น การพลัดตกจากเตียง การล้ม การไม่ได้รับการรักษาที่ต้องได้ อันตรายต่อผู้อื่นที่อาจเกิดจากผู้ป่วยไปทำร้าย ทำลายข้าวของโดยที่ไม่รู้สติ ดังนั้นการผูกมัดจึงมีข้อดีมากกว่าข้อเสีย และทำไปเพราะความจำเป็น ก่อให้เกิดประโยชน์กับผู้ป่วยโดยตรง
  3. การผูกมัดนั้นเป็นวิธีหลังสุด กรณีผู้ป่วยมีพฤติกรรมผิดปกติ ไม่สามารถควบคุมสติได้นั้น แพทย์ พยาบาลจะเริ่มจากการอธิบาย พูดจาดีๆ ให้ผู้ป่วยสงบ หรือการให้ยาทานเพื่อควบคุมสติ อารมณ์ การฉีดยาเพื่อให้ผู้ป่วยสงบ การรักษาสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการผิดปกติด้านอารมณ์ดังกล่าว รวมทั้งการแยกอยู่ในห้องคนเดียวที่ปลอดภัย แต่เมื่อทำทุกอย่างแล้วไม่ดี หรือผู้ป่วยกำลังทำอันตรายต่อตนเอง ต่อผู้อื่น เป็นเหตุการณ์ที่อันตรายมาก แพทย์ พยาบาลจึงต้องรีบผูกมัดผู้ป่วย เพื่อให้ทุกอย่างเกิดความปลอดภัยกับผู้ป่วย และคนอื่นๆ ในหอผู้ป่วย
  4. การผูกมัดนั้นถือว่าเป็นขั้นตอนหนึ่งของการรักษา ซึ่งแพทย์ พยาบาลควรต้องแจ้งให้ผู้ป่วย ญาติทราบว่าจะทำการผูกมัด เมื่อมีความจำเป็น โดยการขออนุญาตก่อน แต่ในบางกรณีเป็นเหตุการณ์รีบด่วน หรือไม่สามารถติดต่อญาติได้ทันท่วงที จึงทำการผูกมัดผู้ป่วยโดยไม่ได้แจ้ง และขออนุญาตญาติก่อนที่จะผูกมัดผู้ป่วย
  5. การผูกมัดผู้ป่วยนั้นมีวิธีการผูกมัดที่จะไม่ทำให้ผู้ป่วยได้รับอันตรายจากการผูกมัด ไม่ได้ผูกมัดเหมือนกับการผูกมัดตัวประกันหรือนักโทษ ไม่ต้องกังวล

ดังนั้นผมอยากอธิบาย และขอร้องให้ญาติผู้ป่วยเข้าใจในการผูกมัดผู้ป่วยด้วยว่า พยาบาลทำไปนั้นเพื่อความปลอดภัยของผู้ป่วยเป็นหลักครับ