หมอสมศักดิ์ชวนคุย ตอน หมดสติบ่อย ๆ
- โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
- 4 ธันวาคม 2563
- Tweet
ผู้ป่วยที่มีอาการหมดสตินั้นมีสาเหตุที่พบบ่อย คือ อาการเป็นลม อาการของโรคหัวใจ อาการของโรคเบาหวานน้ำตาลต่ำ หรือสูงผิดปกติ หรือเป็นอาการของเกลือแร่ผิดปกติ แต่ก็ยังมีสาเหตุอื่น ๆ อีกนะครับ วันนี้ผมขอเล่าผู้ป่วยที่มีอาการหมดสติบ่อย ๆ และมีสาเหตุที่แก้ไขได้ไม่ยาก เพียงแค่การสังเกตอาการผิดปกติของตนเองอย่างใกล้ชิด ก็ช่วยแพทย์ในการวินิจฉัยโรคได้ครับ ลองติดตามดูครับ
ผู้ป่วยชายอายุประมาณ 60 ปี เป็นเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไตวายเรื้อรัง ปัจจุบันรักษาด้วยการฟอกเลือดสัปดาห์ละ 3 ครั้ง ทานยารักษาโรคอีกหลายชนิด ปัญหาที่เกิดขึ้น คือ หลังจากเริ่มทำการรักษาภาวะไตวายเรื้อรังด้วยการฟอกเลือดนั้น ผู้ป่วยจะมีอาการหน้ามืด คล้ายจะเป็นลมทุกครั้งหลังฟอกเลือดเสร็จ และมีอยู่ 3 ครั้งที่มีอาการหมดสติ ล้มลงกับพื้นหลังจากลุกขึ้นยืนทันทีเมื่อฟอกเลือดเสร็จ ครั้งนี้ญาตินำส่งโรงพยาบาลเพราะมีอาการหมดสติ และมีอาการชักร่วมด้วย
ผมได้ฟังข้อมูลที่ละเอียดจากญาติ ทำให้คิดได้ทันทีว่าสาเหตุอาการหมดสติของผู้ป่วยรายนี้นั้นน่าจะเกิดจากภาวะเป็นลม แล้วทำให้สมองขาดเลือดมาเลี้ยงชั่วคราว ทำให้มีอาการคล้ายชักเกิดขึ้นร่วมด้วย แต่ไม่ใช่อาการของโรคลมชัก จึงได้ทำการตรวจวัดค่าความดันโลหิตในท่านอน และท่ายืน พบว่ามีความแตกต่างกันอย่างมาก คือ ความดันโลหิตในท่านอนเท่ากับ 150/80 มม. ปรอท แต่ค่าความดันโลหิตท่ายืนได้พียง 110/60 มม.ปรอท ปกติแล้วค่าจะแตกต่างกันไม่เกิน 20/10 มม.ปรอท แสดงให้เห็นว่าร่างกายน่าจะมีภาวะขาดน้ำ หรือไม่ก็มีปัญหาการได้รับยาลดความดันโลหิตมากเกินไป การฟอกเลือดอาจมีการดึงน้ำออกจากร่างกายมากเกินไป จึงได้แนะนำให้ผู้ป่วยและญาติแจ้งกับทางศูนย์ฟอกเลือด และแนะนำการค่อย ๆ ลุก เปลี่ยนท่าทาง เพื่อหลีกเลี่ยงการเกิดอาการเป็นลม
ดังนั้นถ้าท่านหรือญาติ คนรู้จักไม่สบาย ขอมูลรายละเอียดการเจ็บป่วยมีความสำคัญมากในการวินิจฉัยโรคหรือสาเหตุการเจ็บป่วย ดังนั้นท่านต้องหมั่นสังเกตและบันทึกอาการเจ็บป่วยอย่างดี ก็จะช่วยให้ท่านได้รับการรักษาที่เหมาะสมด้วยอย่างรวดเร็ว
ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
อายุรแพทย์ประสาทวิทยา