หมอสมศักดิ์ชวนคุย ตอน ยาคนข้างบ้าน
- โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
- 7 สิงหาคม 2563
- Tweet
คนไทยเป็นคนที่มีใจโอบอ้อมอารี ใจดี เวลามีเรื่องเดือดร้อนก็มักจะได้รับการช่วยเหลือจากเพื่อนบ้านอย่างดี ไม่ว่าจะเป็นเรื่องใดๆ รวมทั้งเรื่องการเจ็บป่วย เช่น เพื่อนบ้านมีอาการปวดศีรษะ ถ้าเราเคยมีอาการปวดศีรษะมียาที่ทนแล้วหายดี ก็มักจะแนะนำหรือนำยาที่ตนเองมีอยู่ให้เพื่อนบ้านทาน เพื่อแก้ปัญหาปวดศีรษะดังกล่าว ซึ่งบางส่วนที่ให้การช่วยเหลือแบบนี้ก็อาจเกิดอันตรายได้ เพราะอะไร ต้องติดตามนะครับ
1. อาการผิดปกติเดียวกันอาจมีสาเหตุแตกต่างกัน เช่น อาการปวดศีรษะอาจเกิดจาการปวดศีรษะไมเกรน หรือติดเชื้อเยื่อหุ้มสมอง หรือเนื้องอกสมอง ดังนั้นการนำยาแก้ปวดศีรษะไมเกรนมาใช้ในผู้ป่วยติดเชื้อเยื่อหุ้มสมอง ก็ย่อมส่งผลเสียแน่นอน
2. อาการผิดปกติเมื่อทานยาแล้วอาจดีขึ้น แต่เป็นการบดบังอาการอันตรายที่ซ่อนอยู่ เช่น ผู้ป่วยปวดศีรษะจากปัญหาการติดเชื้อในสมอง แต่ในช่วงเริ่มต้นอาการไม่ชัดเจน ถ้านำยาแก้ปวดศีรษะไมเกรนมาทานก็อาจทำให้อาการปวดศีรษะดีขึ้น ทำให้ชะล่าใจไม่ไปพบแพทย์ เมื่ออาการรุนแรงขึ้น ผู้ป่วยมาพบแพทย์ก็ล่าช้าเกินไป ส่งผลให้ผู้ป่วยได้รับการวินิจฉัยล่าช้าไป
3. อาการผิดปกติเดียวกัน สาเหตุเดียวกัน แต่ผู้ป่วยมีโรคประจำตัว มีข้อห้ามข้อควรระวังในการใช้ยา เช่น ยาแก้ปวดศีรษะไมเกรนบางชนิดห้ามใช้ในผู้ป่วยโรคหัวใจ แต่พอดีมีอาการปวดศีรษะไมเกรนเหมือนคนข้างบ้าน เมื่อนำยาชนิดดังกล่าวมาทาน ก็เกิดปัญหาผลแทรกซ้อนจากการทานยาดังกล่าวได้
4. อาการผิดปกติเดียวกัน สาเหตุเดียวกัน แต่รายละเอียดการรักษาอาจแตกต่างกัน เพราะมีความรุนแรงแตกต่างกัน ดังนั้นการรักษาโยการทานยาที่ไม่ได้พบแพทย์นั้น อาจส่งผลเสียได้
5. อาจเกิดการแพ้ยาก็ได้ เพราะยาบางชนิดนั้นมีโอกาสการแพ้ยาสูง เช่น ยาแก้ปวดเหตุระบบประสาทชื่อ คาร์บามาซีปีน (carbamazepine)
6. ยาอาจหมดอายุ เพราะเพื่อนบ้านเก็บไว้นาน หรืออาจเก็บไม่ถูกวิธี เวลาที่นำมาใช้อาจไม่ได้ดูให้ดีว่ายานั้นหมดอายุ หรือเสื่อมสภาพหรือไม่ อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพได้
ดังนั้นการนำยาของคนอื่นๆ มาทานนั้น ต้องระมัดระวังอย่างยิ่ง
ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
อายุรแพทย์ประสาทวิทยา