สารมะเร็ง (สารทูเมอร์มากเกอร์/Tumor marker)
- โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
- 21 พฤษภาคม 2560
- Tweet
- มะเร็ง (Cancer)
- เนื้องอก (Tumor)
- การตรวจเลือด การเจาะเลือดตรวจ (Blood test)
- ปัสสาวะ การตรวจปัสสาวะ (Urinalysis)
- การเจาะน้ำไขสันหลัง การเจาะหลัง (Lumbar puncture)
- มะเร็งลำไส้ใหญ่ (Colon cancer)
- มะเร็งรังไข่ (Ovarian cancer)
- มะเร็งต่อมลูกหมาก (Prostate cancer)
สารมะเร็ง หรือสารทูเมอร์มากเกอร์ (Tumor marker) หรือ สารไบโอมาร์คเกอร์ (Biomarker หรือ Biological marker) ได้แก่ สารชีวเคมีซึ่งสร้างโดยเซลล์ มะเร็งบางชนิดเท่านั้นเช่น มะเร็งตับ มะเร็งลำไส้ใหญ่ มะเร็งต่อมลูกหมาก มะเร็งรังไข่ และเนื้องอกเจิมเซลล์
สารมะเร็งส่วนใหญ่ตรวจพบได้จากการตรวจเลือด แต่อาจตรวจพบได้ในน้ำปัสสาวะจากการตรวจปัสสาวะ น้ำในช่องท้อง และ/หรือน้ำไขสันหลัง (น้ำหล่อเลี้ยงสมองและไขสันหลัง, CSF) จากการเจาะหลัง ฯลฯ
อย่างไรก็ตาม สารมะเร็งเหล่านี้สามารถสร้างได้จากเซลล์ปกติและจากเซลล์อักเสบ ดัง นั้นแพทย์จึงไม่นิยมตรวจสารมะเร็งเพื่อวินิจฉัยโรคมะเร็งเพราะให้ผลคลาดเคลื่อนสูง แต่นิยมใช้ตรวจเพื่อประเมินผลรักษาและตรวจติดตามการย้อนกลับเป็นซ้ำและ/หรือการแพร่กระจายของโรคมะเร็ง
บรรณานุกรม
- https://en.wikipedia.org/wiki/Biomarker [2017,April29]
- https://www.cancer.gov/about-cancer/diagnosis-staging/diagnosis/tumor-markers-fact-sheet [2017,April29]
- https://en.wikipedia.org/wiki/Tumor_marker [2017,April29]
Updated 2017, April29