ระบบหลักประกันสุขภาพไทย ตอน สิทธิการรักษาอะไรดีที่สุด
- โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
- 20 กันยายน 2562
- Tweet
การรักษาพยาบาลเมื่อยามเจ็บป่วย ผมเชื่อว่าทุกคนก็ต้องการรักษาที่ดีที่สุด เพื่อให้เกิดความมั่นใจมากที่สุดว่าตนเองจะหาย ปลอดภัยแน่นอน ดังนั้นแต่ละคนที่ใช้สิทธิการรักษาแตกต่างกันใน 3 สิทธิการรักษา ก็จะเกิดคำถามว่าสิทธิการรักษาที่ตนเองได้รับนั้นดีหรือไม่ สิทธิการรักษาอะไรดีกว่ากัน แล้วจะสู้การจ่ายค่ารักษาพยาบาลเองหรือไม่ ผมขอตอบข้อสงสัยดังนี้ครับ
1. โดยทั่วไปแล้วในสิทธิพื้นฐานของคนไทยในปัจจุบัน 3 สิทธิการรักษา คือ สิทธิการรักษาข้าราชการ สิทธิประกันสังคม สิทธิบัตรทองนั้น การรักษาที่เป็นพื้นฐานมีความจำเป็นในการรักษาแล้วละก็ ทั้ง 3 สิทธิการรักษานั้นไม่มีความแตกต่างกัน เช่น การรักษาที่อยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติ การทำหัตถการ อุปกรณ์ทางการแพทย์ที่อยู่ในรายการบัญชีก็สามารถใช้ได้ทุกสิทธิการรักษา การรักษาในภาวะฉุกเฉินก็สามารถใช้ได้เหมือนกันทั้ง 3 สิทธิการรักษา
2. สิทธิการรักษาแต่ละสิทธิก็จะมีรายละเอียดที่แตกต่างกันบ้าง เช่น สิทธิประกันสังคมเป็นสิทธิเฉพาะตัวเท่านั้น ไม่ครอบคลุมสิทธิการรักษาของคนในครอบครัว ซึ่งก็จะต่างกับสิทธิข้าราชการที่ครอบคลุมตนเอง คนในครอบครัว พ่อ แม่ ลูกที่ยังมีอายุไม่ครบ 20 ปี สิทธิบัตรทองก็คุ้มครองคนไทยทุกคนที่ไม่มีสิทธิการรักษาประกันสังคม หรือข้าราชการ รายการยาที่ใช้รักษาผู้ป่วยสิทธิข้าราชการก็จะมีสิทธิในการใช้ยามากกว่าสิทธิอื่น ๆ อยู่บ้าง รวมทั้งสิทธิการนอนห้องพิเศษ สำหรับสิทธิประกันสังคมก็จะมีการครอบคลุมเพิ่มเติมมากกว่าสิทธิอื่น ๆ อยู่บ้างเกี่ยวกับการหยุดทำงานเพราะเจ็บป่วย การว่างงาน การทำฟัน การคลอดบุตร การทำหมัน ภาวะทุพลภาพ เป็นต้น ซึ่งสิทธิอื่น ๆ ก็จะไม่มี ดังนั้นจะเห็นว่าแต่ละสิทธิก็มีข้อดี ข้อด้อยแตกต่างกันบ้าง แต่ย้ำว่าการรักษาใด ๆ ที่จำเป็น เร่งด่วนก็ไม่มีความแตกต่างกัน
3. ผลการรักษาขึ้นกับสิทธิการรักษาหรือไม่ ผมขอตอบแบบใจจริงเลยว่า ก็อาจมีผลบ้างในกรณีโรคที่เจ็บป่วยนั้นเป็นโรคที่พบไม่บ่อย โรคที่รุนแรงมาก ๆ ไม่มีการรักษาที่เป็นแนวทางชัดเจน การรักษานั้นไม่อยู่ในแนวทางของประเทศ หรือไม่อยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติ สิทธิข้าราชการอาจดูจะมีภาษีดีกว่าสิทธิอื่น ๆ อยู่เล็กน้อย เพราะอาจสามารถใช้สิทธิการรักษาเพิ่มเติมแตกต่างจากสิทธิอื่น ๆ ได้บ้าง
จากที่ผมเล่ามาและข้อมูลในสิทธิการรักษาต่าง ๆ ก่อนหน้านี้ ทุกคนคงได้เห็นแล้วว่าแต่ละสิทธิการรักษานั้นก็มีความแตกต่างกันบ้าง มีประเด็นเล็กน้อย แนวทางที่แตกต่างกัน ซึ่งผมยังอยากให้ทุกคนมั่นใจในสิทธิการรักษาที่ทุกคนมี เพราะทุกอย่างก็เป็นไปตามแนวทางที่เหมาะสมและความจำเป็นของที่มาในแต่ละสิทธิครับ