ประสาทซิมพาธีติก ระบบประสาทซิมพาธีติก (Sympathetic nervous system)

  • โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
  • 6 กุมภาพันธ์ 2556
  • Tweet

ระบบประสาทซิมพาธีติก เป็นระบบประสาทส่วนปลาย เป็นส่วนหนึ่งของระบบประสาทอัตโนมัติ โดยจะทำงานอยู่ในสมดุลร่วมกับระบบประสาทพาราซิมพาธีติกเสมอ

ระบบประสาทซิมพาธีติกจะควบคุมการทำงานของเนื้อเยื่อ/อวัยวะภายในร่างกายทั้งหมด ที่สำคัญ คือ หัวใจ การหายใจ กระเพาะอาหารและลำไส้ ต่อมเหงื่อ และการหลั่งฮอร์โมนของต่อมหมวกไต โดยเฉพาะเมื่อมีอารมณ์ปลุกเร้าต่างๆ เช่น กลัว ตกใจ โดยจะกระตุ้นให้ต่อมหมวกไตสร้างสารแอดรีนาลิน (Adrenalin) ที่จะกระตุ้นการทำงานของหัวใจ และของหลอดเลือด รวมทั้งเพิ่มการใช้พลังงานจากน้ำตาลของร่างกาย บางคนจึงเรียกว่า เป็นระบบประสาทแห่งการต่อสู้ (Fight-or-fight response)

ดังนั้นในภาวะมีปัญหาทางอารมณ์/จิตใจตลอดเวลา จึงส่งผลถึงการทำงานของประสาทส่วนนี้ ซึ่งส่งผลให้เกิดโรคทางกายได้หลายโรค เช่น โรคหัวใจ โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง และโรคกระเพาะอาหารอักเสบจากภาวะมีกรดสูงได้

ในส่วนโรคที่เกิดเฉพาะกับระบบประสาทซิมพาธีติกมักไม่ค่อยพบ โดยทั่วไปมักเป็นภาวะผิด ปกติที่เกิดจากการทำงานที่ขาดสมดุลระหว่างประสาทซิมพาธีติกและประสาทพาราซิมพาธีติก เช่น ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ เป็นต้น

บรรณานุกรม

  1. Sympathetic nervous system. http://en.wikipedia.org/wiki/Autonomic_nervous_system [2013,Jan1].