ม่านตาขยาย รูม่านตาขยาย (Pupil dilatation)
- โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
- 19 มิถุนายน 2557
- Tweet
- โรคตา โรคทางตา (Eye disease)
- โรคสมอง โรคทางสมอง (Brain disease)
- ยาเสพติด (Narcotic drug)
- โรคเส้นประสาท (Peripheral neuropathy)
ม่านตาขยาย หมายถึง รูม่านตา ที่ขยายใหญ่เกินปกติ โดยรูม่านตาเป็นทางผ่านของแสงเข้าสู่ลูกตา (เข้าสู่จอตา) เพื่อก่อให้เกิดภาพ
การหดหรือขยายของรูม่านตา เป็นการเปลี่ยนแปลงของรูม่านตาตามธรรมชาติของทุกคน กล่าวคือ เมื่อแสงสว่างลดลง รูม่านตาจะขยายขึ้นเพื่อให้แสงผ่านเข้าตามากขึ้น และในทางกลับกัน ถ้าแสงสวางมากขึ้น รูม่านตาก็จะหดเล็กลงเพื่อไม่ให้แสงเข้าสู่ลูกตามากเกินไป
นอกจากแสงสว่างแล้ว รูม่านตาจะขยายหรือหดได้จากหลายสาเหตุ เช่น
- จากมีอารมณ์ต่างๆ (เช่น ตื่นเต้น ตกใจ กลัว ดีใจ กระสับกระสาย กังวล สับสน การเห็นภาพที่กระตุ้นอารมณ์ต่างๆ)
- จากฤทธิ์ของยาบางชนิด (เช่น ยาขยายม่านตา)
- จากสาร/ยาเสพติดบางชนิด
- และจากโรคสมอง หรือ โรคเส้นประสาท บางโรค
ทางการแพทย์ การตรวจตาเพื่อดูการขยายและการหด/การตอบสนองของรูม่านตาต่อแสงสว่าง (เช่น จากไฟฉาย) เป็นอาการแสดงที่แพทย์ใช้ช่วยวินิจฉัยโรคทางด้าน จักษุวิทยา(โรคตา), ประสาทวิทยา, จิตเวช, และพิษวิทยา
บรรณานุกรม
- Pupillary response http://en.wikipedia.org/wiki/Pupillary_response [2014,June13].