พายุไซโตไคน์จากโควิด-19 (ตอนที่ 5 และตอนจบ)

  • โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
  • 20 พฤษภาคม 2563
  • Tweet
พายุไซโตไคน์จากโควิด-5

      

ด้าน Max Konig, MD แห่ง Johns Hopkins University ได้กล่าวว่า เขาได้ทำการศึกษาถึงภาวะพายุไซโตไคน์ในผู้ป่วยโควิด-19 และพบว่า เชื้อไวรัสโควิด-19 มีความแตกต่างจากเชื้อไวรัสอื่นอย่าง เชื้อไวรัสเอ็บสไตบาร์ (Epstein-Barr) หรือ เชื้อไวรัสอินฟลูเอนซา (Influenza) เพราะเชื้อเหล่านี้ไม่ทำให้เกิดภาวะพายุไซโตไคน์เหมือนเชื้อไวรัสโควิด-19

โดย Max Konig, MD มีความเห็นว่า แทนที่จะใช้วิธียับยั้งสารไซโตไคน์ เราอาจจะใช้วิธีการสกัดกั้นสารแคททีโคลามีน (Catecholamines) ที่เป็นตัวกระตุ้นทำให้ร่างกายปล่อยสารไซโตไคน์ออกมา เพื่อไม่ให้มีปริมาณสารไซโตไคน์ที่มากเกิน อย่างไรก็ดี เขากล่าวว่า ความคิดนี้ยังต้องอาศัยการวิจัยเพิ่มเติมอีกเช่นกัน

สำหรับอาการของพายุไซโตไคน์ที่พบ เช่น

  • เป็นไข้สูง
  • ปวดศีรษะ
  • อักเสบ (แดงและบวม)
  • อ่อนเพลียมาก
  • คลื่นไส้
  • หมดสติ

ส่วน Dr. Randy Cron แห่ง The University of Alabama ในสหรัฐอเมริกากล่าวว่า ผู้ป่วยโควิด-19 ส่วนใหญ่เสียชีวิตจากกลุ่มอาการหายใจลำบากเฉียบพลัน (Acute respiratory distress syndrome = ARDS) ซึ่งสัมพันธ์กับพายุไซโตไคน์โดยเน้นที่อวัยวะปอดส่วนล่าง

หรือกล่าวได้ว่าการเสียชีวิตเพราะพายุไซโตไคน์เกิดขึ้นได้เร็วกว่าการเสียชีวิตจากการติดเชื้อ เพราะภาวะพายุไซโตไคน์จะทำให้อวัยวะหลายส่วนล้มเหลว

Dr. Randy Cron กล่าวอีกว่า เราสามารถตรวจเช็คถึงการมีภาวะพายุไซโตไคน์ได้ โดยสังเกตจากการเพิ่มขึ้นของระดับ Serum ferritin ซึ่งเป็นโปรตีนที่มีอยู่ในเลือด ซึ่งปกติจะอยู่ที่ระดับ 200 นาโนกรัมต่อมิลลิตร แต่ในกรณีของผู้ป่วยโควิดค่านี้จะสูงขึ้นมาอยู่ระหว่าง 500-1000 นาโนกรัมต่อมิลลิตร

นอกจากนี้การวัดความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด (Complete blood count = CBC ก็เป็นการตรวจมาตราฐาน ซึ่งในกรณีที่ติดเชื้อปริมาณเม็ดเลือดขาวจะต่ำกว่าปกติ (Lymphopenic) กล่าวคือ ต่ำกว่า 1000 ต่อไมโครลิตร ในขณะที่ค่าเอนไซม์ตับที่สูงผิดปกติก็สามารถแสดงได้ถึงการมีภาวะพายุไซโตไคน์ด้วยเช่นกัน

แหล่งข้อมูล:

  1. Cytokines and Their Side Effects. https://www.cancer.org/treatment/treatments-and-side-effects/treatment-types/immunotherapy/cytokines.html [2020, May 19].
  2. Cytokine storm. https://www.cancer.gov/publications/dictionaries/cancer-terms/def/797584 [2020, May 19].
  3. What is a cytokine storm? https://www.knowablemagazine.org/article/health-disease/2020/what-cytokine-storm [2020, May 19].