พระก็ป่วยเป็นนะโยม (ตอนที่ 20)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 18 ธันวาคม 2562
- Tweet
โรคข้อเสื่อม (Osteoarthritis = OA)
โรคข้อเสื่อม เป็นรูปแบบหนึ่งของโรคปวดข้อที่พบมากที่สุด เกิดจากการที่กระดูกอ่อน (Cartilage) ในข้อต่อกระดูกเสื่อมสภาพจากปัจจัยเสี่ยงต่าง ๆ เช่น อายุ การใช้งาน เป็นต้น การเสื่อมสภาพของกระดูกอ่อน ส่งผลให้กระดูกเสียดสีกันหรือเกิดแรงกดมากขึ้น จนทำให้เจ็บบริเวณข้อต่อและขยับข้อต่อลำบาก สามารถเกิดได้กับทุกข้อต่อ แต่ที่พบมากคือ บริเวณเข่า มือ สะโพก และกระดูกสันหลัง
โรคข้อเสื่อม เป็นโรคความเสื่อม (Degenerative disease) ชนิดหนึ่ง ที่จะแย่ลงเมื่อเวลาผ่านไป มักทำให้เกิดอาการปวดเรื้อรังและข้อติด จนมีผลต่อการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น หดหู่ซึมเศร้า นอนไม่หลับ
ปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงในการเป็นโรคข้อเสื่อม ได้แก่
- อายุที่มากขึ้น
- เพศ – ผู้หญิงมักมีโอกาสเป็นมากกว่าผู้ชาย
- โรคอ้วน – ทำให้ต้องรับน้ำหนักกดบนข้อต่อมากขึ้น
- ข้อได้รับบาดเจ็บหรือใช้งานมากเกิน เช่น การเล่นกีฬา อาชีพที่ต้องยืนหรือก้มนานๆ ยกของหนัก อุบัติเหตุ
- พันธุกรรม (Genes)
- กระดูกผิดรูป (Bone deformities)
- โรคความผิดปกติของเมตาบอลิสม (Metabolic diseases) เช่น โรคเบาหวาน และกรณีที่ร่างกายมีภาวะเหล็กเกิน (Hemochromatosis)
อาการของโรคข้อเสื่อมขึ้นกับตำแหน่งข้อที่เป็น แต่ส่วนใหญ่จะมีอาการปวดในตอนเช้าหรือหลังการพัก โดยทั่วไปข้อที่เป็นจะ
- ติดหรือเคลื่อนไหวได้น้อยลง
- มีเสียงดังคลิกหรือแคร็กเมื่อมีการงอของข้อ
- บวมเล็กน้อยรอบข้อ
- อาการปวดจะแย่ลงหลังทำกิจกรรมหรือตอนช่วงสิ้นวัน
ส่วนอาการที่เกิดในแต่ละบริเวณ ได้แก่
- สะโพก - จะปวดบริเวณขาหนีบ (Groin) และก้น หรือบางทีจะปวดในเข่าหรือต้นขา
- เข่า – จะมีการขัดหรือครูดเมื่อมีการเคลื่อนตัวของเข่า
- นิ้ว – ข้อนิ้วบวมแดง และอาจปวดที่ฐานนิ้วหัวแม่มือ
- เท้า – ปวดและบวมที่ข้อเท้าหรือเท้า
อาการปวด บวม ข้อติด จะทำให้การทำกิจกรรมในแต่ละวันเป็นไปด้วยความยากลำบาก เช่น การหยิบของ การเปิดกล่อง การใช้เมาส์คอมพิวเตอร์ การขับรถ การเขียนหนังสือ และหากเกิดที่บริเวณอวัยวะส่วนล่างก็จะทำให้การเดิน การขึ้นบันได การยกของ ลำบาก
แหล่งข้อมูล:
- Osteoarthritis. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/osteoarthritis/symptoms-causes/syc-20351925 [2019, December 17].
- What is Osteoarthritis?. https://www.arthritis.org/about-arthritis/types/osteoarthritis/ [2019, December 17].