พยาธิตืดหมูกระดึ้บในลำไส้ (ตอนที่ 1)

  • โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
  • 27 กรกฎาคม 2563
  • Tweet
พยาธิตืดหมูกระดึ้บในลำไส้-1

      

ศูนย์วิจัยโรคปรสิต สำนักวิชาแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี ได้โพสต์คลิปวิดีโอของผู้ป่วยชายรายหนึ่ง ที่ก่อนหน้านี้ ได้ทานอาหารสุกๆ ดิบๆ ทางแพทย์ได้ตรวจส่องกล้องทางระบบอาหาร พบปล้องพยาธิอยู่ในลำไส้ ซึ่งมีทีมแพทย์ช่วยกันดึงออกมาจากทางปากของผู้ป่วย ซึ่งผู้โพสต์ระบุว่า “ท่านที่ชอบทานอาหารพวกลาบหรือก้อยหมูแบบดิบๆ รวมถึงเนื้อย่างหมูกึ่งดิบกึ่งสุก อาจจะต้องระมัดระวังมากยิ่งขึ้นแล้วล่ะ”

โดยผู้ป่วยรายนี้เป็นชายอายุ 48 ปี มาโรงพยาบาลด้วยอาการไม่สบายท้องมากว่า 2 เดือน มีภาวะโลหิตจาง แพทย์ตรวจส่องกล้องทางระบบอาหาร พบปล้องพยาธิกำลังกระดึ้บๆ อยู่ในลำไส้ ผู้ป่วยจึงได้รับการวินิจฉัยว่าติดเชื้อพยาธิตืดหมู Taenia solium ซึ่งแพทย์ได้ทำการรักษาโดยดึงพยาธิออกมาจากทางปากของผู้ป่วยรายนี้

เมื่อโพสต์ดังกล่าวได้เผยแพร่สู่โลกออนไลน์ มีชาวเน็ตเข้ามาแสดงความคิดเห็นเป็นจำนวนมาก นอกจากนี้ ทางการแพทย์มักเตือนประชาชนอยู่เสมอว่า การกินอาหารสุกๆ ดิบๆ อาจทำให้เกิดโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร จะมีเชื้อแบคทีเรีย พยาธิ ปะปนอยู่

โรคพยาธิตัวตืด (Taeniasis) เกิดจากการกินอาหารสุกๆ ดิบๆ เป็นการติดเชื้อปรสิตที่มีสาเหตุมาจากพยาธิตัวตืด (Tapeworm) ซึ่งสามารถแบ่งออกได้เป็น 3 สายพันธุ์ คือ

1. Taenia saginata เป็นพยาธิตืดวัว (Beef tapeworm)

2. Taenia solium เป็นพยาธิตืดหมู (Pork tapeworm) ซึ่งสามารถทำให้เกิดโรคถุงพยาธิตืดหมู (Cysticercosis) เป็นโรคที่เกิดจากไข่หรือตัวอ่อน (Cysticerci) ของพยาธิตืดหมูไปฝังตัวตามอวัยวะต่างๆ ของร่างกายคน ทำให้เกิดพยาธิสภาพต่ออวัยวะเหล่านั้น

3. Taenia asiatica หรือ พยาธิตืดเอเชีย (Asian tapeworm)

พยาธิตืดวัวและพยาธิตืดหมูพบได้ทั่วโลก โดยพยาธิตืดวัวพบมากในแถบยุโรปตะวันออก รัสเซีย แอฟริกาตะวันออก และละติอเมริกา ในขณะที่พยาธิตืดหมูพบมากในแถบละตินอเมริกา ยุโรปตะวันออก แอฟริกาใต้สะฮารา (Sub-Saharan Africa) อินเดีย และ เอเชีย ส่วนพยาธิตืดเอเชียพบมากในเกาหลี จีน ไต้หวัน อินโดนีเซีย และไทย

ผู้ที่ติดเชื้อพยาธิตัวตืดมักไม่รู้ตัวว่าตัวเองติดเชื้อ เนื่องจากไม่แสดงอาการหรือแสดงอาการอย่างอ่อนๆ อย่างไรก็ดี ผู้ที่ติดเชื้อพยาธิตืดวัวจะมีอาการมากกว่าพยาธิตืดชนิดอื่น เพราะตัวพยาธิมีขนาดใหญ่กว่า (ยาวถึง 10 เมตร ในขณะที่พยาธิตืดอีก 2 ชนิดมักจะยาวประมาณ 3 เมตร)

อย่างไรก็ดี ในที่นี้จะขอกล่าวถึงเฉพาะพยาธิตืดหมูที่เกิดจากการกินอาหารดิบๆ สุกๆ

แหล่งข้อมูล:

  1. ศูนย์วิจัยปรสิต เผยคลิปหมอดึงพยาธิตืดหมู ออกจากปากผู้ป่วยที่ชอบกินอาหารกึ่งดิบกึ่งสุก https://mgronline.com/onlinesection/detail/9630000055063[2020, Jul 26].
  2. Parasites - Taeniasis. https://www.cdc.gov/parasites/taeniasis/index.html [2020, Jul 26].
  3. Taeniasis/cysticercosis fact sheet. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/taeniasis-cysticercosis [2020, Jul 26].