ยานอกบัญชียาหลักแห่งชาติ
- โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
- 19 มีนาคม 2564
- Tweet
การเจ็บป่วยส่วนใหญ่แล้วต้องให้การรักษาด้วยยาเป็นหลัก บางส่วนต้องได้รับการผ่าตัด เย็บแผล แต่ต้องบอกว่าเกือบทั้งหมดต้องได้ยามารักษาร่วมด้วย ซึ่งยาที่ใช้รักษาอาการเจ็บป่วยนั้นแบ่งเป็น 2 กลุ่มหลักตามบัญชียาหลักแห่งชาติ คือ กลุ่มยาที่จัดอยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติ และกลุ่มที่ไม่อยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติ ซึ่งในบางกรณีทำให้ผู้ป่วยเข้าใจผิดว่ายานอกบัญชีเป็นยาที่ดีกว่ายาในบัญชียาหลักแห่งชาติ เมื่อสิทธิการรักษาไม่ครอบคลุมจึงทำให้เกิดปัญหาระหว่างทีมแพทย์ผู้ให้การรักษากับผู้ป่วยตามมา ดังเหตุการณ์ต่อไปนี้
“หมอครับ ผมมีเรื่องขอปรึกษาหน่อยครับ คือ แม่ผมเป็นโรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง จากภาวะไขสันหลังเสื่อม หมอบอกว่าเป็นโรค เอ แอล เอส ไม่มียาในบัญชียาหลักรักษาได้ ต้องสั่งยาจากต่างประเทศมาใช้เป็นยานอกบัญชียาหลักแห่งชาติ แต่ค่ายาแพง เดือนละประมาณ 30,000 บาท ผมไม่มีปัญญาหาเงินมาซื้อยารักษาแม่ผมได้ ผมจะทำอย่างไรดีครับ แล้วทำไมยาที่ดีแบบนี้ ทำไมไม่อยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติ เพื่อที่แม่ผมจะได้ใช้สิทธิ์รักษาได้ครับหมอ หมอช่วยผมทีครับ” เรื่องนี้ผมได้รับติดต่อมาทางอีเมลที่ลูกชายผู้ป่วยส่งถึงผม เพื่อขอคำปรึกษา
ยาชนิดนี้ที่ใช้รักษาโรค เอ แอล เอสนั้นที่ไม่อยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติ ไม่ใช่เพราะราคาแพงหรอกครับ เพราะการพิจารณาว่ายาชนิดไหนจะอยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาตินั้นหรือไม่นั้น จะพิจารณาจากประโยชน์ที่ได้จากการรักษาเป็นหลัก ร่วมกับความคุ้มค่าในการรักษานั้นๆ ราคาเป็นเพียงส่วนหนึ่งเท่านั้น ยารักษาโรคมะเร็ง ไวรัสตับอักเสบ หรือโรคอื่นๆ ราคาแพงมากๆ ก็ยังอยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติ สาเหตุที่ยาชนิดนี้ไม่อยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติ เพราะประโยชน์ที่พบเมื่อใช้ยานี้ คือ เพียงยืดระยะเวลาการใส่ท่อช่วยหายใจออกไปไม่กี่เดือนเท่านั้น ไม่ได้ทำให้โรครักษาหายได้ เมื่อพิจารณาตามหลักการของการพิจารณาบัญชียาหลักแห่งชาติแล้ว จึงไม่ได้อยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติ ซึ่งก็ยังมียาอีกหลายชนิดที่ยังอยู่นอกบัญชียาหลักแห่งชาติ เช่น ยารักษาโรคสมองเสื่อม ยากันชักรุ่นใหม่บางชนิด เป็นต้น
ผมจึงแนะนำวิธีการดูแลผู้ป่วยที่เหมาะสมไปครับ และอธิบายหลักการของยาบัญชียาหลักแห่งชาติ ซึ่งลูกชายของผู้ป่วยก็เข้าใจดี แล้วรู้สึกสบายใจขึ้น ผมขอย้ำอีกครั้งว่าสิทธิการรักษาที่คนไทยมีสิทธิอยู่ในปัจจุบันนี้ดีมากๆ เลยครับ แล้วก็ยานอกบัญชียาหลักแห่งชาติ ไม่ได้ดีกว่ายาในบัญชียาหลักแห่งชาตินะครับ เชื่อผมเถอะครับ
ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
อายุรแพทย์ประสาทวิทยา