นานาสาระ ตอน สังคมผู้สูงอายุ แล้วเราจะพบอะไร
- โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
- 6 ธันวาคม 2562
- Tweet
ประเทศไทยเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุแล้ว ความรู้สึกแรกก็คือดีใจ เพราะนั้นหมายถึงคนไทยมีชีวิตที่ยืนยาว มีอายุขัยที่สูงขึ้น แต่พอเดินเข้าสู่โรงพยาบาล หรือออกชุมชนในชนบท ก็เกิดความรู้สึกขึ้นมาอีกอารมณ์หนึ่ง คือ ทำไมผู้สูงอายุเจ็บป่วยเต็มไปหมดเลยในโรงพยาบาล ในหมู่บ้านต่าง ๆ ก็มีแต่ผู้สูงอายุกับเด็ก ๆ มีวัยแรงงาน วัยหนุ่มสาวไม่มากนัก ผมเลยเกิดความสงสัยว่า เมื่อประเทศไทยเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุแล้ว หมายถึงสุขภาพที่ดีขึ้น คุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นหรือไม่ ผมเลยมานั่งคิดว่าเมื่อประเทศไทยเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ แล้วเราจะพบอะไรบ้างที่เปลี่ยนแปลงไปในด้านสุขภาพ ผมขอคาดเดาไว้ว่าภายใน 20 ปีต่อจากนี้ไป คนไทยต้องพบอะไรบ้าง จะได้เตรียมตัว เตรียมใจไว้ก่อน เพื่อทำให้ชีวิตเราดีขึ้น
1. สิ่งแรกก็คือจำนวนผู้สูงอายุที่เพิ่มมากขึ้นอย่างแน่นอน จากร้อยละ 10 ก็จะเป็นร้อยละ 15 ร้อยละ 20 อย่างแน่นอน เมื่อมีผู้สูงอายุที่มากขึ้น ปัญหาสุขภาพที่พบในผู้สูงอายุก็ต้องสูงมากขึ้นตามไปด้วย
2. ปัญหาสุขภาพที่พบได้บ่อยในผู้สูงอายุก็จะต้องกลายเป็นปัญหาหลักของประเทศไทย เช่น โรคหลอดเลือดสมอง โรคหลอดเลือดหัวใจ โรคสมองเสื่อม โรคทางกระดูก กล้ามเนื้อและข้อต่อ โรคมะเร็ง แล้วก็โรคความดันโลหิตสูงก็ต้องทวีคูณมากยิ่งขึ้น
3. ผู้สูงอายุที่มีปัญหาการเจ็บป่วยจะขาดคนดูแลอย่างแน่นอน เนื่องจากคนหนุ่มสาวจะออกไปทำงานนอกบ้าน นอกชุมชนกันหมด โดยเฉพาะโรคที่ต้องการผู้ดูแล เช่น โรคสมองเสื่อม โรคอัมพาต โรคกระดูก ก็จะกลายเป็นปัญหาใหญ่ในสังคมไทย ที่ต้องวิ่งหาผู้ดูแลด้วยความยากลำบาก มีเงินก็อาจหาไม่ได้
4. ผู้สูงอายุเองอาจเกิดปัญหาด้านสุขภาพจิต เช่น ภาวะซึมเศร้า นอนไม่หลับมากขึ้น เนื่องจากคิดถึงลูกหลานที่ออกไปทำงานนอกบ้าน ไม่ได้อยู่ดูแลผู้สูงอายุ
5. ปัญหาการล้มของผู้สูงอายุจะพบได้มากขึ้น ก่อให้เกิดปัญหากระดูกสะโพกหัก เดินไม่ได้ เกิดภาวะนอนติดเตียงของผู้สูงอายุเพิ่มมากขึ้น
6. โรคสมองเสื่อมจะพบมากขึ้นอย่างแน่นอน ทั้งเกิดจากโรคสมองเสื่อมอัลไซเมอร์ และโรคสมองเสื่อมจากโรคหลอดเลือดสมอง หรือเกิดจากเลือดคั่งในสมอง โพรงน้ำในสมองโต ผู้สูงอายุจะเกิดปัญหาการดูแลตนเองอย่างมาก และยิ่งหาผู้ดูแลก็ยากมากขึ้น ดังนั้นจะเป็นปัญหาทางสังคมอย่างมากในประเทศไทย
7. ปัญหาการดูแลสูงอายุที่อาจมีปัญหาด้านการมองเห็น การได้ยิน การเดินลำบาก เนื่องจากไม่มีผู้ดูแล เพราะลูก หลานออกทำงานนอกบ้าน หรือทำงานต่างจังหวัดที่ไม่ใช่บ้านตนเอง
8. ปัญหาด้านการใช้ยารักษาโรคต่าง ๆ เพราะผู้ป่วยสูงอายุจะต้องมีการดูแลการใช้ยาที่เหมาะสมยากยิ่งขึ้น ทั้งชนิดของยาที่เลือกใช้และการใช้ยาอย่างสม่ำเสมอ
9. ปัญหาค่าใช้จ่ายด้านการรักษาพยาบาลที่มีค่าใช้จ่ายสูงขึ้นอย่างแน่นอน
ดังนั้นการเตรียมความพร้อมในการรับปัญหาด้านสุขภาพผู้สูงอายุจึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง
ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
อายุรแพทย์ประสาทวิทยา