นานาสาระ ตอน บอกแล้วว่าไม่ลืม แค่จำไม่ได้

• โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
• 17 เมษายน 2563
• Tweet

นานาสาระ ตอน บอกแล้วว่าไม่ลืม แค่จำไม่ได้

ผมมีผู้ป่วยสูงอายุจำนวนมากที่รักษากันเป็นประจำ โรคที่รักษาก็หลากหลายตั้งแต่เบาหวาน ความดันสูง อัมพาต วิงเวียนศีรษะ พาร์กินสัน ปวดหัว และสมองเสื่อมด้วย วันหนึ่งผมมีผู้ป่วยสูงอายุท่านหนึ่งมาพบผมด้วยอาการหลงลืมมาประมาณ 1 ปี เริ่มลืมชื่อคนที่รู้จัก การดำรงชีวิตต่าง ๆ ก็เริ่มทำเองไม่ค่อยได้ ลูกสาวเป็นคนพามาพบผม ผมก็เริ่มสอบถามอาการ

“คุณลุงครับมีอาการผิดปกติอะไรครับที่มาพบผมวันนี้ ผมก็เห็นคุณลุงสบายดี คุณลุงปวดหัว หรือเวียนหัว หรือมือสั่นมาครับ” คุณลุงตอบผมอย่างรวดเร็วว่า “ลุงไม่ได้เป็นอะไรเลย ลุงมาเที่ยวเฉย ๆ ไม่เชื่อถามลูกลุงดู ลุงมาเที่ยวโรงพยาบาลเฉย ๆ” ผมพบผู้ป่วยสมองเสื่อมแบบนี้จำนวนมากครับ ง่าย ๆ ก็คือ คนที่หลงลืมจริง ๆ ก็จะบอกตัวเองสบายดี ส่วนคนที่สบายดี ก็จะบอกว่าตัวเองหลงลืม

ผมก็เลยชวนคุณลุงคุยต่ออีก เพื่อประเมินอาการให้ละเอียด “คุณลุงครับ ผมจะขออนุญาตตรวจเกี่ยวกับความจำหน่อยนะครับ ผมจะคุยกับคุณลุงไปเรื่อย ๆ ถามคำถามบ้าง ชวนทำอะไรบ้างนะครับ” แล้วผมก็เริ่มตรวจประเมินความจำคุณลุง ผลปรากฏว่าคุณลุงทำคะแนนได้น้อยกว่า 10 ปกติค่าคะแนนจะเต็ม 30 แสดงว่าคุณลุงเป็นภาวะสมองเสื่อมค่อนข้างมากครับ

“คุณลุงเก่งมากเลยครับ คุยกับผมสนุกมากเลย แต่ผมขออนุญาตบอกผลการพูดคุย (ผลการตรวจภาวะสมองเสื่อม) กับลูกคุณลุงหน่อยนะครับ” แล้วผมก็สรุปผลการตรวจผู้ป่วยให้ลูกสาวทราบว่า ผู้ป่วยเป็นภาวะสมองเสื่อมระดับรุนแรง จำเป็นต้องตรวจเพิ่มเติมอะไรบ้าง และให้การรักษาอย่างไรบ้าง ซึ่งพอคุณลุงได้ยินผมบอกว่า คุณลุงเป็นภาวะสมองเสื่อม คุณลุงก็พูดออกมาเสียงดังฟังชัดว่า “หมอ ลุงยืนยันว่าลุงไม่ได้เป็นอะไรเลย ลุงไม่ได้หลงลืม ไม่ได้เป็นสมองเสื่อมอย่างที่หมอบอกกับลูกผม ลุงก็แค่จำไม่ได้เท่านั้นเอง”

สิ่งที่ผมเล่ามานั้นเพื่อที่จะบอกว่าผู้ป่วยที่มีภาวะสมองเสื่อมจริง ๆ เขาจะมีความสุขมาก ไม่ทุกข์ ไม่ร้อน แล้วก็ไม่มีความรู้สึกว่าตนเองผิดปกติใด ๆ แต่คนที่กังวลใจจะมาบอกหมอว่าว่าหลงลืม กลัวเป็นโรคสมองฝ่อ โรคสมองเสื่อม