ท้องมาน ท้องบวม บวมท้อง (Ascites)

  • โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
  • 6 ธันวาคม 2556
  • Tweet

ท้องมาน หรือ ท้องบวม หรือ บวมท้อง ความหมายตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตย สถาน พ.ศ. 2542 หมายถึง ชื่อโรคจำพวกหนึ่ง มีอาการให้ท้องโตอย่างหญิงมีครรภ์

ทางการแพทย์ ท้องมาน คือ ภาวะที่เกิดมีน้ำคั่งในช่องท้องมากผิดปกติ จนเป็นสาเหตุให้ท้องขยายใหญ่ โตขึ้น

อาการจากท้องมาน คือ อาการที่เกิดจากน้ำในช่องท้อง กด เบียด ทับอวัยวะต่างๆในช่องท้อง จนอวัยวะเหล่านั้นทำงานไม่ได้ โดยเฉพาะกระเพาะอาหาร ลำไส้ และกระบังลม จึงก่ออาการ แน่น อึดอัดท้อง กินอาหารไม่ได้ ท้องผูก ผายลมไม่ได้ และกระบังลมจะไปเบียดดันปอด ทำให้ปอดขยายตัวไม่ได้ จึงเกิดอาการแน่นหน้าอก หายใจลำบาก

สาเหตุของท้องมาน มีได้หลากหลาย ที่พบบ่อย คือ โรคตับแข็ง และภาวะต่างๆที่ทำให้มีโปรตีนในเลือดต่ำ เช่น ภาวะขาดอาหารโปรตีนจากกินอาหารได้น้อย ภาวะทุพโภชนาการ ภา วะตับวาย ภาวะหัวใจวาย โรคตับอ่อนอักเสบ โรคมะเร็งตับ โรคมะเร็งระยะรุนแรงที่โรคกระจายเข้าช่องท้อง เข้าเยื่อบุช่องท้อง และ/หรือเข้าต่อมน้ำเหลืองต่างๆในช่องท้อง (เช่น จาก มะเร็งลำไส้ใหญ่ มะเร็งตับอ่อน มะเร็งรังไข่ มะเร็งปากมดลูก) และผลข้างเคียงจากการล้างไต

การรักษาภาวะท้องมาน คือ การรักษาสาเหตุ และการรักษาประคับประคองตามอาการ เช่น การเจาะน้ำออกจากช่องท้องเป็นครั้งคราว บ่อยตามอาการแน่นท้องของผู้ป่วย และการให้ยาขับน้ำ เป็นต้น

บรรณานุกรม

  1. Ascites http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000286.htm [2013,Nov14].