ทางเลือกของโควิด-19 (ตอนที่ 23)

ทางเลือกของโควิด-19-23

      

ข้อควรระวัง (ต่อ)

  • ผู้ที่มีภาวะกระดูกพรุน (Osteoporosis) ยา Dexamethasone จะเพิ่มการสลายของมวลกระดูก ทำให้กระดูกบางยิ่งขึ้น
  • ผู้ที่มีภาวะไทรอยด์เป็นพิษ (Hyperthyroidism) ยา Dexamethasone จะถูกขับออกจากร่างกายได้เร็วกว่าปกติ
  • ผู้ที่มีปัญหารเรื่องตา การใช้ยา Dexamethasone เป็นระยะเวลานานอาจทำให้เกิดต้อกระจก (Cataracts) ต้อหิน (Glaucoma) หรือ ความดันในลูกตาสูง ทำลายประสาทตา
  • ผู้ที่เป็นวัณโรคชนิดแฝง (Latent tuberculosis) ยา Dexamethasone จะกระตุ้นให้เกิดโรคได้ (Re-activate)
  • ผู้ที่มีภาวะโรคหัวใจวาย (Heart attack) ยา Dexamethasone อาจเพิ่มความเสี่ยงของกล้ามเนื้อหัวใจฉีกขาด
  • ผู้ที่เป็นโรคเบาหวาน ยา Dexamethasone สามารถเพิ่มระดับน้ำตาลในเลือดให้สูงขึ้น
  • ผู้ที่เป็นโรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง (Myasthenia gravis = MG) ถ้าใช้ยา Dexamethasone ร่วมกับยารักษาโรคอัลไซเมอร์บางชนิด เช่น ยา Memantine ยา Rivastigmine และ ยา Donepezil จะทำให้กล้ามเนื้ออ่อนแรงยิ่งขึ้น
  • แจ้งให้แพทย์ทราบกรณีตั้งครรภ์ / มีแผนที่จะตั้งครรภ์ หรืออยู่ระหว่างการให้นมบุตร เพราะยาอาจมีผลข้างเคียงต่อทารก
  • แจ้งให้แพทย์ทราบกรณีที่จะเข้ารับการผ่าตัดซึ่งรวมถึงการผ่าตัดทางทันตกรรมด้วย
  • หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ระหว่างที่กินยา เพราะเมื่อกินร่วมกับยา Dexamethasone จะทำให้กระเพาะและลำไส้ง่ายต่อการเป็นแผลมากขึ้น
  • ระหว่างกินยา Dexamethasone ควรกินอาหารที่มีโซเดียมต่ำ โปแตสเซียมสูง หรือ โปรตีนสูง
  • ให้กินยา Dexamethasone พร้อมอาหารหรือนม เพื่อลดการระคายเคืองต่อกระเพาะ
  • ระหว่างกินยา Dexamethasone จะทำให้เป็นโรคอีสุกอีใส (Chicken pox) โรคหัด (Measles) และวัณโรค ได้ง่าย
  • ระหว่างกินยา Dexamethasone ห้ามฉีดวัคซีน ห้ามสร้างภูมิคุ้มกันโรค (Immunization) หรือทำการทดสอบผิวหนัง (Skin test) ยกเว้นแพทย์สั่ง
  • เนื่องจากไตของผู้สูงอายุอาจทำงานได้น้อยลง ทำให้การขับยา Dexamethasone ออกจากร่างกายทำได้ช้า ยาจึงอยู่ในร่างกายนานกว่าปกติ ซึ่งจะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยาได้

กรณีที่กินยาเป็นระยะเวลานาน แพทย์จะค่อยๆ ลดปริมาณยาลง เพราะการหยุดทันทีอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงจากการถอนยา (Withdrawal side effects) ซึ่งได้แก่อาการ

  • อ่อนเพลีย
  • เป็นไข้
  • ปวดข้อ
  • ปวดกล้ามเนื้อ

แหล่งข้อมูล:

  1. Dexamethasone. https://medlineplus.gov/druginfo/meds/a682792.html [2020, Jul 3].
  2. Dexamethasone, Oral Tablet. https://www.healthline.com/health/dexamethasone-oral-tablet#1 [2020, Jul 3].