4. ตลาดเครื่องมือแพทย์ - ตอนที่ 67
- โดย ดร. วิทยา มานะวาณิชเจริญ
- 24 กันยายน 2568
- Tweet
ต่อไปนี้เป็นตัวอย่างการขับเคลื่อน (Drive) และปลดล็อครายกรณีนวัตกรรม (Innovation) #2 เว็บไซต์เฝ้าระวังทางระบาดวิทยา (ISAN Cohort)
มะเร็งท่อน้ำดี (Cholangiocarcinoma: CCA) เป็นสาเหตุการตายอันดับต้นๆ ของโรคมะเร็ง (Cancer) ทุกชนิดในประเทศไทย พบมากในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ สถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี Cholangiocarcinoma Research Institute (CARI) มหาวิทยาลัยขอนแก่น ดำเนินการเแก้ไข ปัญหาพยาธิใบไม้ในตับ (Liver flukes) และมะเร็ง ท่อน้ำดีอย่างครบวงจร (Comprehensive)
นับตั้งแต่การป้องกัน (Prevention), การคัดกรอง (Screening), และ การรักษา (Treatment) โดยมุ่งค้นหาและรักษาผู้ป่วยมะเร็งท่อน้ำดี เพื่อลดอัตราการตาย (Mortality rate) จากโรคมะเร็งท่อน้ำดี ตลอดจนการตัดวงจร (Cycle) การติดเชื้อพยาธิใบไม้ในตับเพื่อลดการป่วยเป็นโรคมะเร็งท่อน้ำดีในอนาคต รวมถึงการพัฒนาเครื่องมือต่างๆ ผ่านระบบ “ISAN Cohort”
ระบบดังกล่าว เป็นซอฟต์แวร์ใช้งานผ่านเว็ปไซต์ www.cascap.in.th โดยที่ผู้ใช้ไม่ต้องติดตั้ง (Install) โปรแกรมเพิ่มเติม เป็นเครื่องมือ (Tool) ที่หน่วยบริการสุขภาพอื่นๆ ในประเทศไทย สามารถสมัคร (Apply) เข้าใช้งานได้โดยไม่มีค่าใช้จ่าย เพื่อการเฝ้าระวัง (Monitor) ทางระบาดวิทยา (Epidemiology), ด้านพฤติกรรมเสี่ยง (Risk behavior) พยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี, ด้านการติดเชื้อ (Infection) พยาธิใบไม้ตับ, ด้านความผิดปกติ (Abnormal) เนื้อตับและท่อน้ำดี, และด้านการป่วยด้วยมะเร็งท่อน้ำดี สำหรับประชาชนชาวอีสานและบางจังหวัดของภาคอื่น ๆ ที่เป็นกลุ่มเสี่ยง
อุปสรรค
- การคัดกรองพยาธิใบไม้ตับ ด้วยชุดตรวจ (Test kit) พยาธิใบไม้ตับทางปัสสาวะ (Urine) ยังไม่เป็นสิทธิประโยชน์ (Entitlement) ของระบบประกันสุขภาพ (Health security)
- การคัดกรองมะเร็งท่อน้ำดีไม่อยู่ในรายการตรวจสุขภาพประจำปี (Annual check-up) ทำให้มีผู้ป่วยบางส่วนตกหล่น
- งบประมาณที่จำกัด (Limited) ทำให้การดำเนินงานยังจำกัด (Confine) ในภาคอิสานและภาคเหนือ เพราะปัจจุบัน สถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี พึ่งพางบประมาณ (Budget) จากมหาวิทยาลัยขอนแก่น และทุนวิจัย (Research fund) จากหน่วยงานให้ทุนรายเป็นหลักในการดำเนินงาน จึงมีความเสี่ยงด้านความยั่งยืน (Sustainability) ของโครงการ
ข้อเสนอนโยบาย
- กระทรวงสาธารณสุข ควรให้การสนับสนุนงบประมาณ และขยายผลโครงการ Isan Cohort มาคัดกรองผู้ป่วยพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี ในพื้นที่ต่างๆ เชิงรุก (Proactive) เป็นประจำต่อเนื่อง (Continuously)
- เพิ่มสิทธิประกันสุขภาพถ้วนหน้า (Universal coverage) ในการตรวจคัดกรองพยาธิใบไม้ตับด้วยชุดตรวจ พยาธิใบไม้ตับสำเร็จรูป เพื่อตรวจหาผู้ป่วยเชิงรุกก่อน เพื่อได้ทำการรักษาให้ทันท่วงที (Timely treatment)
แหล่งข้อมูล –
