13. ตลาดคลินิกทันตกรรม – ตอนที่ 12

ลักษณะและประเภทของการบริการ ที่สามารถสร้างความพึงพอใจ (Satisfaction) ให้ผู้รับบริการ โดยแบ่งได้เป็น 5 ประเภทได้แก่

  1. สินค้าที่ไม่มีบริการ (Pure tangible good) เช่น ยาสระผม และยาสีฟัน
  2. สินค้าที่มีบริการบางส่วน (Good with accompanying service) เช่น เครื่องใช้ไฟฟ้าที่จะมีบริการซ่อมแซมและการรับประกัน
  3. สินค้าและบริการรวมกัน (Hybrid) เช่น ร้านอาหารที่มีบริการ มีพนักงานคอยดูแล
  4. การบริการที่มีสินค้าให้ (Service with accompanying good) เช่น สายการบินที่บริการอาหาร
  5. การบริการอย่างเดียว (Pure service) เช่น บริษัทขนส่ง และบริษัทประกันภัย

ส่วน คุณภาพการให้บริการ (Service quality) คุณภาพของการบริการถือเป็นสิ่งที่มีความสำคัญมากที่สุด เนื่องจากเป็นปัจจัย สำคัญที่จะทำให้ลูกค้าเกิดความพึงพอใจ เนื่องจากลูกค้าจะมีการเปรียบเทียบ (Compare) ระหว่างบริการที่ได้รับกับความคาดหวัง (Expectation) ซึ่งปัจจัย (Factor) กำหนดคุณภาพของบริการ สามารถแบ่งได้เป็น 5 มิติ ได้แก่

  1. ความน่าเชื่อถือ (Reliability) – ความสามารถในการบริการตามที่ได้ให้คำมั่นสัญญา (Promise) ไว้กับลูกค้า ทำให้ลูกค้าเกิดความมั่นใจและไว้วางใจ (Trust)) ที่จะใช้บริการ
  2. ความเต็มใจและความพร้อม ในการตอบสนองต่อความต้องการ (Responsiveness), ในการช่วยเหลือลูกค้า, และในการเตรียมความพร้อม (Readiness) ในการบริการอยู่เสมอ
  3. การรับประกัน (Assurance) เป็นการรับรองเพื่อสร้างความมั่นใจให้กับลูกค้า
  4. ความเห็นอกเห็นใจและการเอาใจใส่ (Empathy) แสดงความเอาใจใส่กับลูกค้าในแต่ละบุคคล
  5. ความสัมผัสได้ (Tangible) เป็นสิ่งที่จับต้องได้ แสดงถึงกายภาพ (Physical evidence) ของงานบริการ เช่น สถานที่, ห้องรับรองลูกค้า, เครื่องมืออุปกรณ์ เป็นต้น

แนวคิดและทฤษฎีเกี่ยวกับความต้องการและความพึงพอใจ กล่าวไว้ว่า พฤติกรรมของมนุษย์แต่ละบุคคลเกิดขึ้นได้ ต้องมีสิ่งจูงใจ (Motivation) หรือแรงขับเคลื่อน (Drive) ซึ่งต้องมีมากพอให้มนุษย์ เกิดพฤติกรรม (Behavior) ที่จะต้องตอบสนองความต้องการของตนเอง โดยที่ความต้องการของมนุษย์แต่ละคนนั้นไม่เหมือนกัน โดยสามารถแบ่งได้เป็น

  • ความต้องการด้านชีววิทยา (Biological) เช่น ความหิว และ
  • ความต้องการทางจิตวิทยา (Psychological) เช่น ต้องการการยอมรับ (recognition) และการยกย่อง (esteem) จากสังคมและบุคคลรอบข้าง (Surrounding)

ในบางครั้งความต้องการอาจไม่มากพอที่จะจูงใจให้บุคคลกระทำในช่วงเวลานั้น ทำให้ไม่เกิดพฤติกรรม ดังนั้น ความต้องการกลายเป็นสิ่งจูงใจและจะเกิดพฤติกรรมขึ้น เมื่อได้รับการกระตุ้น (Stimulate) ที่มากพอ

ส่วน ความพึงพอใจ เกิดขึ้นจากการเปรียบเทียบระหว่างคุณค่า (Value) ที่ได้รับจากสินค้าหรือบริการ กับสิ่งที่ลูกค้าแต่ละคนคาดหวัง ภายหลังจากที่ได้ซื้อหรือใช้บริการสินค้าหรือบริการนั้นๆ

แหล่งข้อมูล

  1. http://ethesisarchive.library.tu.ac.th/thesis/2014/TU_2014_5602115155_1243_332.pdf [2023, August 7].
  2. https://en.wikipedia.org/wiki/Market_environment [2023, August 7].