จิตวิทยาผู้ใหญ่ตอนที่ 391: คะแนนจากข้อสอบทางสติปัญญา (1)
- โดย ภู ภักดิ์วิไลเกียรติ
- 6 พฤศจิกายน 2565
- Tweet
จิตวิทยาผู้ใหญ่ตอนที่ 391: คะแนนจากข้อสอบทางสติปัญญา (1)
แนวคิดของการมีเหตุและผล (Validity) และความน่าเชื่อถือ (Reliability) เป็นองค์ประกอบสำคัญ 2 ประการที่แบบทดสอบทางสติปัญญาจำเป็นต้องมี เพื่อใช้ยืนยันความเป็นมาตรฐานของแบบทดสอบทางสติปัญญานั้นๆ
องค์ประกอบสำคัญต่อไป คือหลักการกระจายปรกติ (Normal distribution) [ในเชิงสถิติ] ของคะแนนข้อสอบทางสติปัญญา IQ scores)
คริสเบริก์ (Chris Burke) คือผู้ชายที่กำลังดูละครเรื่อง “ชีวิตต้องไปต่อ” (Life Goes On) เขาป่วยเป็นดาวน์ซินโดรม (Down Syndrome) ซึ่งเป็นโรคที่เกิดขึ้นจากความผิดปกติของพันธุกรรม อันส่งผลให้มีปัญหาทางสมอง, จิตใจ, และร่างกาย เช่น ตาเข, จมูกแบน, และปัญหาทางด้านการมองเห็น
แม้ว่าคริสอาจมีปัญหาทางจิตแบบอ่อน เขาสามารถเป็นนักแสดงในละคร และยังทำงานนอกสถานที่ได้ดี ซึ่งหลายคนคาดเดาว่าค่าไอคิวของเขาอยู่ระหว่าง 50 - 85 เท่านั้น
มีการเปรียบเทียบกับบุคคล ซึ่งนามว่าแมริริน วอส ซาแวนส์ (Marilyn vos Savant) นักเขียนบทความในนิตยสารพาเลซ (Palace) โดยมีรายงานว่าเธอมีไอคิวถึง 228 ซึ่งเป็นค่าไอคิวที่สูงที่สุดในโลก
เพื่อทำการเปรียบเทียบค่าไอคิวของคริสและแมริริน กับบุคคลธรรมดา พวกเราจำเป็นต้องรู้การแบ่งคะแนนของข้อสอบทางสติปัญญาโดยคะแนนนี้มาจากแบบทดสอบทางสติปัญญา เช่นข้อสอบแบบเวสช์-III (WAIS-III) ที่นักวิจัยหลายคนกล่าวว่าเป็นข้อสอบที่มีการแบ่งคะแนนแบบพื้นฐาน
การแบ่งคะแนนแบบพื้นฐานคือ การจัดแจงทางสถิติ (Statistical arrangement) ของคะแนนเพื่อทำให้เกิดรูบแบบที่คล้ายคลึงกับรูประฆังคว่ำ จนมีการเรียกกราฟนี้ว่า “กราฟระฆังคว่ำ”
อันกราฟข้างต้นหมายถึง ความกว้างส่วนใหญ่ของคะแนนจะตกอยู่ในส่วนกลางของกราฟกับจุดที่ได้คะแนนน้อยจะตกอยู่ที่ปลายด้านข้างของทั้ง 2 ฝั่งของกราฟ
ยกตัวอย่างเช่น การแบ่งคะแนน พื้นฐานของแบบทดสอบทางไอคิว ที่เป็นลักษณะกราฟระฆังคว่ำ คนประมาณ 95% มีคะแนนไอคิวระหว่าง 70 – 130 คนที่มีคะแนนไอคิวเท่ากับ 70 หรือน้อยกว่า จะถูกจัดอยู่ส่วนปลายเส้นด้านซ้ายของกราฟระฆังคว่ำ
นอกจากนี้ คนที่มีคะแนนไอคิวเท่ากับ 145 หรือมากกว่าจะถูกขนานนามว่า เป็นบุคคลที่มีความอัจฉริยะ ดังนั้น ข้อสอบทางไอคิวที่นำมาใช้อย่างแพร่หลายจะแสดงให้เห็นถึงประเภทของความสามารถทางสติปัญญาที่พบเห็นได้ทั่วไปในผู้คน
ประเด็นที่น่าสนใจ ก็คือแบบทดสอบในเชิงลึกของผู้ที่ได้คะแนนสอบต่ำกว่า 70 และถูกขนานนามว่า เป็นบุคคลที่มีปัญหาทางจิตแบบอ่อน (Mental mild problem)
แหล่งข้อมูล
- Plotnik (2002). Introduction to Psychology (6th Ed). Pacific Grove, CA: Wadsworth - Thompson Learning.
- Intelligence quotient - https://en.wikipedia.org/wiki/Intelligence_quotient [2022, November 5].
