จิตวิทยาผู้ใหญ่ ตอนที่ 320: การทำงานของความทรงจำระยะสั้น (2)
- โดย ภู ภักดิ์วิไลเกียรติ
- 30 พฤษภาคม 2564
- Tweet
แม้ว่าการวิจัยนี้ (การจำกลุ่มตัวอักษร 3 ตัว) จะดูเป็นเรื่องง่าย แต่ผู้เข้ารับการทดลอง (Subjects) เกือบทุกคนได้ลืมตัวอักษรที่ตัวเองได้เห็นตอนแรกหลังจาก 15 วินาที ถ้าพวกเขาถูกกีดกันไม่ให้มีการซ้อมพูดซ้ำๆ (Rehearsal)
การศึกษานี้แสดงให้เห็นชัดเจนว่า ข้อมูลในหน่วยความทรงจำระยะสั้นจะหายไป (Disappear) ภายในไม่กี่วินาที นอกจากเราได้มีการท่องต่อเนื่องหรือการฝึกฝนเกี่ยวกับข้อมูล คนเราสามารถเพิ่ม (Increase) เวลาที่ทำให้ข้อมูลคงอยู่ในหน่วยความจำระยะสั้น โดยการใช้วิธีการนำมาใช้งานบ่อยๆ (Maintenance rehearsal)
อย่างไรก็ตามอในขณะการนำมาใช้งานบ่อยๆ ซึ่งเกี่ยวกับการทำซ้ำสิ่งใดสิ่งหนึ่งไปเรื่อยๆ ข้อมูลใหม่จะไม่สามารถเข้ามาในหน่วยความทรงจำระยะสั้นได้เ พราะหน่วยความจำนี้นอกจากจะมีระยะเวลาที่จำกัดมันยังมีพื้นที่จัดเก็บ (Capacity) ที่จำกัดเช่นกัน
การศึกษาที่ผ่านมา หลายครั้งเป็นเรื่องการเรียนรู้แบบคลาสสิค (Classic) เพราะมันท้าทาย (Challenge) แนวคิดเก่าหรือระบุความสำคัญของข้อมูลใหม่ หนึ่งในการศึกษาคลาสสิคมาจาก จอร์จ มิลเลอร์ (George Miller) บุคลแรกที่ค้นพบว่าหน่วยความจำระยะสั้นมีพื้นที่จัดเก็บได้ประมาณ 7 สิ่ง (บวก/ลบอีก 2 สิ่ง)
แม้ว่าตัวเลขของการเก็บข้อมูลในพื้นที่ความจำอาจจะดูน้อยเกินไป นักวิจัยได้มีการยืนยันจำนวนนี้จากการศึกษาของมิลเลอร์ ซึ่งเป็นเหตุผลหนึ่งที่ทำให้เบอร์โทรศัพท์หลายพื้นที่ทั่วโลกจำกัดจำนวนที่ 7 หน่วย (Digit) เพราะหมายเลข 7 เชื่อมโยงกับพื้นที่ของหน่วยความจำของความทรงจำระยะสั้น
การศึกษาของมิลเลอร์สามารถยืนยันได้ง่ายโดยการใช้การทดสอบประเมินค่าของหน่วยความจำ (Memory span test) อันเป็นการวัดค่าความทรงจำ ว่าคนสามารถพูดหน่วยของตัวเลขตามโดยเรียงลำดับถูกต้องหลังจากที่ฟังเพียงครั้งเดียว
ยกตัวอย่างเช่น นักเรียนทำผิดพลาดเล็กน้อย เมื่อนักวิจัยสั่งให้พูดตัวเลข 7 หรือ 8 หน่วยซ้ำ แล้วพบข้อผิดพลาดบางอย่างในลำดับรายการที่มี 8 หรือ 9 หน่วย และเกิดข้อผิดพลาดเยอะ เมื่อเขาต้องพูดรายการตัวเลขที่มีมากกว่า 9 หน่วย ซึ่งหนึ่งในสาเหตุหลักที่ข้อมูลหายไปจากหน่วยความจำระยะสั้น เพราะถูกรบกวน (Interference)
การรบกวนส่งผลเมื่อข้อมูลใหม่เข้ามาในหน่วยความทรงจำระยะสั้นได้การทับที่ (Overwrite) หรือผลักข้อมูลเก่าที่เคยอยู่ในนั้นออกไป ยกตัวอย่างเช่นถ้ามีคนกำลังพยายามจำเบอร์โทรศัพท์และมีคนอื่นตั้งคำถามเขา คำถามนั้นจะเข้ามารบกวนแล้วลบเบอร์โทรศัพท์ในสมองของเขาออกไป ในการที่เราจะป้องกันการรบกวนที่จะเกิดขึ้นคือการฝึกฝน อย่างไรก็ตามเมื่อเราหยุดฝึกฝน ข้อมูลในความทรงจำระยะสั้นอาจจะหายไป
แม้ว่าหน่วยความจำระยะสั้นมีพื้นที่จัดเก็บและระยะเวลาความจำที่จำกัด มันเป็นไปได้ที่เราจะเพิ่มเติม 2 นี้ เช่นการใช้สิ่งที่แสดงในห้องเรียนซึ่งยืนยันได้ว่าเด็กสามารถจำได้อย่างน้อย 23 หน่วย ลำดับตัวเลขภายใน 25 วินาที ซึ่งการแสดงวิธีความจำที่หน้าทึ่งนี้จะได้ผลตลอด เพราะผลสัมฤทธิ์ของวิธีการที่เรียกว่าการจัดเก็บกลุ่ม (Chunking)
แหล่งข้อมูล:
- Plotnik Rod. (2002). Introduction to Psychology (6th Ed). Pacific Grove, CA: Wadsworth - Thompson Learning.
- Memoryhttps://en.wikipedia.org/wiki/Memory[2021, May 29].
