จิตวิทยาผู้สูงวัย ตอนที่ 309 : สูงวัยอย่างมีคุณภาพ 2
- โดย ดร. วิทยา มานะวาณิชเจริญ
- 17 มีนาคม 2564
- Tweet
ผลงานวิจัยในเรื่องเส้นทางสู่ชีวิตที่ยืนยาว (Pathway to longevity) ได้ก้าวหน้าไปมาก ตั้งแต่ทศวรรษ 1990s นักวิจัยได้ค้นพบหลายแนวทางในการหมุนเวลาให้กลับมาเป็นหนุ่ม-สาวได้อีกครั้ง ขึ้นอยู่กับว่า จะปฏิบัติตัวอย่างไรให้เพิ่มโอกาสชราภาพอย่างมีคุณภาพ (Healthy aging)
ชราภาพแต่ไม่ชราสุขภาพ คือการที่ร่างกายปราศจากโรคภัยทั้งปวง และมีสุขภาพสมบูรณ์ (Optimum health) จนถึงวาระสุดท้าย กล่าวคือ เกิด, แก่, แต่มีโรคภัยไข้เจ็บน้อยที่สุด, ก่อนตาย โดยมิให้เป็นภาระแก่คนใกล้ชิด ไม่ว่าจะเป็นลูกหลาน, ญาติมิตร, หรือสังคมและประเทศชาติ
หากมีสุขภาพแข็งแรง ก็ไม่มีเหตุผลที่อายุจะสั้น แต่การมีอายุยืนยาวเพียงใด คงไม่ใช่วัตถุประสงค์หลักของชีวิต ประเด็นสำคัญอยู่ที่จะมีชีวิตในบั้นปลายอย่างมีความสุขได้อย่างไร? งานวิจัยเกี่ยวกับกลไกควบคุมชราภาพได้ก้าวหน้าไปมาก การค้นคว้าในระดับเซลล์ ทำให้เริ่มมั่นใจได้ว่า วิทยาศาสตร์การแพทย์ใกล้จะพบคำตอบของการรักษาโรคชราภาพ (Aging as a disease)
ดร. เดวิด ซินแคลร์ (David Sinclair) ซึ่งศาสตราจารย์พันธุศาสตร์ (Genetics) ที่คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยฮาวาร์ด (Harvard University) ได้เขียนหนังสือเรื่อง “ชั่วอายุขัย : วิทยาศาสตร์ปฏิวัติว่าด้วย ทำไมเราจึงชรา – และทำไมเราไม่จำเป็นต้องชรา” (Lifespan : The Revolutionary Science of Why We Age – and Why We Don’t Have To)
ในหนังสือดังกล่าว รายงานความคืบหน้างานวิจัยในปัจจุบัน เกี่ยวกับกลไกชราภาพของเซลล์ โดยมนุษย์สามารถควบคุมชราภาพของสัตว์หลายประเภทแล้ว และคงขยายขอบเขตที่ครอบคลุมถึงมนุษย์ในที่สุด ชราภภาพเป็นโรคชนิดหนึ่งซึ่งต้องหาทางรักษาให้ได้ ดังนั้น โรคหลักๆ ที่มิใช่เป็นโรคติดต่อ แต่เป็นกันมากในปัจจุบันมีต้นตอมาจากชราภาพทั้งสิ้น
หากเราสามารถรักษาโรคชราภาพได้ ก็จะป้องกันได้ซึ่งโรคมะเร็ง, โรคหัวใจ, โรคเบาหวาน, โรคความดันโลหติสูง, และโรคสมองเสื่อม เป็นต้น โรคดังกล่าวเป็นเพียงอาการของชราภาพ (Symptom of old age) ดังนั้น เราต้องแก้ที่ต้นตอ คือชราภาพ โดยเริ่มต้นยอมรับว่า ชราภาพคือโรคชนิดหนึ่ง
ในปัจจุบัน ยังไม่มีสำนักงานอาหารและยา (Food & Drug Administration : FDA) ของประเทศใดที่ถือว่า ชราภาพเป็นโรคชนิดหนึ่ง อาจเป็นเพราะความคิดที่ว่า โรคเกิดขึ้นกับประชากรส่วนน้อย แต่ชราภาพนั้นกำลังเกิดขึ้นกับประชากรในอัตราที่ทวีขึ้นอย่างรวดเร็ว และจะกลายเป็นประชากรส่วนใหญ่ในอนาคต
คนส่วนใหญ่มองว่า ชราภาพเป็นความเสื่อมถอยของร่างกาย แต่มิได้เป็นโรคชนิดหนึ่ง สถิติจากสหรัฐอเมริกาแสดงว่า เมื่ออายุเกินกว่า 55 ปีแล้ว อัตราการเสียชีวิตจาก 5 โรคร้าย (อันได้แก่ โรคหัวใจ, โรคมะเร็ง, โรคเบาหวาน, โรคหลอดเลือดสมอง, และโรคอัลไซเมอร์ส จะเพิ่มขึ้นอย่างทวีคูณ 3 ถึง 5 เท่าตัว
แหล่งข้อมูล:
- ศุภวุฒิ สายเชื้อ, ดร. (2562). Healthy Aging: เกิด แก่ (ไม่) เจ็บ ตาย - สูงวัยอย่างมีคุณภาพ. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์ Openbooks ในเครือบริษัท โอเพ่น โซไซตี้ จำกัด
- Ageing - http://en.wikipedia.org/wiki/Ageing [2021, March 16].
- avid Andrew Sinclair - https://en.wikipedia.org/wiki/David_Andrew_Sinclair[2021, March 16].
