คุยกับหมอรักษาโรคมะเร็ง ตอน การตั้งครรภ์หลังครบการรักษามะเร็งเต้านม
- โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
- 2 พฤษภาคม 2565
- Tweet
คุยกับหมอรักษาโรคมะเร็ง ตอน การตั้งครรภ์หลังครบการรักษามะเร็งเต้านม
ปัจจุบัน มะเร็งเต้านมเป็นมะเร็งพบบ่อยลำดับ1ของสตรีทั่วโลกที่รวมถึงประเทศไทย และพบในสตรีในวัยอายุน้อยที่ยังต้องการมีบุตร คณะแพทย์จากประเทศในกลุ่มอียู/ยุโรป นำโดยแพทย์อายุรกรรมโรคมะเร็ง นพ.Matteo Lambertini จาก Department of Medical Oncology, U.O. Clinica di Oncologia Medica, IRCCS Ospedale Policlinico San Martino, Genova, ประเทศอิตาลี จึงต้องการศึกษาว่า การตั้งครรภ์หลังได้รับการรักษาครบในมะเร็งเต้านมมีผลอย่างไรต่อโรคมะเร็งเต้านมของมารดา และมีผลอย่างไรต่อทารก และได้รายงานการศึกษาครั้งนี้ในวารสารการแพทย์โรคมะเร็ง Journal of Clinical Oncology ฉบับ 10ตุลาคม 2021
การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาแบบSystematic review and meta-analysis ซึ่งพบการศึกษาที่ตรงกับวัตถุประสงค์ของคณะแพทย์ฯ 39 การศึกษา โดยเป็นสตรีทั่วไปที่ไม่ได้เป็นมะเร็งเต้านมทั้งหมด 8,093,401 ราย, และเป็นมะเร็งเต้านมทั้งหมด 112,840ราย ซึ่งในกลุ่มนี้มีสตรีตั้งครรภ์หลังการวินิจฉัยและรักษามะเร็งเต้านม 7,505 ราย, ผลการศึกษาพบว่า
- ผู้ป่วยมะเร็งเต้านมฯมีโอกาสตั้งครรภ์ต่ำกว่าสตรีทั่วไปอย่างสำคัญทางสถิติ (RR=0.40)
- มีการผ่าตัดคลอด, ทารกน้ำหนักตัวน้อยกว่าเกณฑ์, คลอดก่อนกำหนด, ทารกเติบโตช้ากว่าอายุครรภ์, สูงกว่าสตรีทั่วไปอย่างสำคัญทางสถิติโดยเฉพาะในสตรีที่ได้รับการรักษาด้วยยาเคมีบำบัด
- ไม่พบความแตกต่างทางสถิติกับกลุ่มสตรีทั่วไปของทารกในด้าน การเกิดความพิการแต่กำเนิด, และความพิการผิดปกติของอวัยวะสืบพันธ์
- เมื่อเปรียบเทียบกับผู้ป่วยมะเร็งเต้านมที่ไม่ได้ตั้งครรภ์: ผู้ป่วยที่ตั้งครรภ์มี อัตราปลอดโรคมะเร็งเต้านม(HR=0.66),และอัตรารอดชีวิตจากมะเร็งเต้านม(HR=0.56) สูงกว่าอย่างสำคัญทางสถิติ
ทั้งนี้ การศึกษาได้คำนึงถึงและได้ปรับแก้ในเรื่องของตัวกวนต่างๆในผู้ป่วยทุกกลุ่มศึกษาแล้ว เช่น ลักษณะของโรค, วิธีรักษา, ประวัติการตั้งครรภ์, และระยะเวลาตั้งครรภ์หลังการรักษา
คณะผู้ศึกษาสรุปว่า การตั้งครรภ์ในผู้ป่วยมะเร็งเต้านมหลังครบการรักษามีความปลอดภัยทั้งต่อมารดาที่รวมถึงในด้านของมะเร็งเต้านมและต่อทารก ดังนั้นแพทย์ผู้รักษาจึงควรต้องเตรียมความพร้อมอย่างจริงจังและรวมอยู่ในแผนการรักษาดูแลผู้ป่วย ในการให้คำปรึกษา คำแนะนำ และการดูแลรักษาผู้ป่วยกลุ่มนี้ตั้งแต่แรกเริ่มรักษามะเร็งเต้านมถึงเรื่องการตั้งครรภ์หลังครบการรักษาและตรวจไม่พบมีมะเร็งหลงเหลืออยู่
บรรณานุกรม
- Matteo Lambertini, et al. JCO 2021;39(29): 3293–3305 (abstract)
ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
วว.รังสีรักษา และเวชศาสตร์นิวเคลียร์