คุยกับหมอรักษาโรคมะเร็ง ตอน รูปแบบการกำเริบของมะเร็งปอดชนิดเซลล์ตัวโต

  • โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
  • 24 กุมภาพันธ์ 2563
  • Tweet
คุยกับหมอรักษาโรคมะเร็ง-345

มะเร็งปอดชนิดเซลล์ตัวโต(Non small cell lung cancer ย่อว่า NSCLC) เป็นมะเร็งพบบ่อยทั่วโลกโดยเฉพาะในผู้ชาย ซึ่งในประเทศไทยพบบ่อยเป็นลำดับสองของมะเร็งในชายไทยรองจากมะเร็งตับ มะเร็งชนิดนี้แบ่งเป็นหลายชนิดย่อย แต่ที่พบบ่อยเกือบทั้งหมดของมะเร็งชนิดนี้คือ ชนิด อะดีโนคาร์ซิโนมา (Adenocarcinoma) และชนิดสะแควมัสเซลล์คาร์ซิโนมา (Squamous cell carcinoma)

มะเร็งปอดชนิดเซลล์ตัวโต มีวิธีรักษา อาจโดยการผ่าตัด, การฉายรังสีรักษา, ยาเคมีบำบัด, และยารักษาตรงเป้า ซึ่งอาจใช้วิธีใดวิธีหนึ่ง หรือหลายวิธีร่วมกันขึ้นกับ สุขภาพผู้ป่วย, ชนิดย่อยของเซลล์มะเร็ง, ระยะโรค, และดุลพินิจของแพทย์

คณะแพทย์โรคมะเร็งจากสหราชอาณาจักร โรงพยาบาล Cancer Centre Belfast City Hospital, Belfast Health and Social Care Trust, Belfast นำโดย นพ.J. McAleese ต้องการศึกษารูปแบบการกำเริบครั้งแรกของมะเร็งปอดชนิดเซลล์ตัวโตเปรียบเทียบ2ชนิดย่อยที่พบบ่อยที่สุด คือ อะดีโนคาร์ซิโนมากับชนิดสะแควมัสเซลล์คาร์ซิโนมาว่าหลังการรักษาด้วยการฉายรังสี จะมีรูปแบบการกำเริบครั้งแรกหลังครบการรักษาอย่างไร ซึ่งการศึกษานี้ได้ตีพิมพ์ในวารสารการแพทย์ Clinical Oncology ฉบับประจำเดือนตุลาคม 2019

โดยศึกษาผู้ป่วยมะเร็งปอดชนิดเซลล์ตัวโตในช่วงปี 2004-2016 ที่รักษาในโรงพยาบาลดังกล่าวที่ได้รับการฉายรังสีรักษาเพื่อหายขาดทั้งหมด 498 ราย, 41% เป็นเซลล์ชนิดอะดีโนคาร์ซิโนมา, 59% เป็นชนิดสะแควมัสเซลล์คาร์ซิโนมา, ระยะเวลากึ่งกลาง(Median) ในการติดตามผู้ป่วยคือ 16.4เดือน พบมีผู้ป่วยที่โรคกำเริบครั้งแรกหลังครบรักษา 58% ผลการศึกษารูปแบบการกำเริบครั้งแรกของมะเร็งปอดฯทั้งสองชนิด คือ

  • มะเร็งปอดฯทั้ง 2 ชนิดมีรูปแบบการกำเริบครั้งแรกหลังครบรังสีรักษาต่างกันอย่างมีความสำคัญทางสถิติ, P น้อยกว่า 0.0005 โดย

    •       o มะเร็งปอดชนิดสะแควมัสเซลล์คาร์ซิโนมา มีการกำเริบที่ก้อนมะเร็งในปอด 42%, ขณะที่มะเร็งปอดชนิดอะดีโนคาร์ซิโนมากำเริบที่ก้อนมะเร็งฯ 24%

          o มะเร็งปอดชนิดสะแควมัสเซลล์คาร์ซิโนมา มีการกำเริบที่สมอง 3%, ขณะที่มะเร็งปอดชนิดอะดีโนคาร์ซิโนมามีการกำเริบที่สมอง 14%

  • ซึ่งเมื่อมีการกำเริบ การพยากรณ์โรคของมะเร็งปอดฯทั้ง 2 ชนิดมักแย่

    • คณะผู้ศึกษาสรุปว่า จากความรู้ที่ได้รับจากการรักษา คณะแพทย์จะนำไปศึกษาหาวิธีรักษาควบคุมโรคในมะเร็งปอดทั้ง2ชนิดให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้น

    แหล่งข้อมูล:

    1. Clinical Oncology 2019; 31(10): 711-719 (abstract)