คิดใหม่ ตอน ทำไมแพทย์เฉพาะทางไม่ไปตรวจผู้ป่วยที่โรงพยาบาลชุมชน
- โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
- 20 กรกฎาคม 2564
- Tweet
ปัจจุบันการตรวจรักษาผู้ป่วยในโรงพยาบาลชุมชนนั้นจะเป็นการให้การตรวจรักษาด้วยแพทย์ประจำโรงพยาบาล ซึ่งส่วนใหญ่แล้วในโรงพยาบาลชุมชนทั่วไปนั้น ก็จะเป็นแพทย์เวชปฏิบัติทั่วไป ร่วมกับแพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว โรงพยาบาลชุมชนขนาดใหญ่ก็มีแพทย์เฉพาะทาง เช่น อายุรแพทย์ ศัลยแพทย์ กุมารแพทย์ประจำ ดังนั้นเมื่อผู้ป่วยบางรายมีความจำเป็นต้องได้รับการรักษาด้วยแพทย์เฉพาะทางอื่นๆ หรือแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะโรค เช่น อายุรแพทย์ระบบประสาท อายุรแพทย์โรคหัวใจ เป็นต้น ซึ่งผู้ป่วยก็จะถูกส่งต่อเพื่อไปรับการรักษาที่โรงพยาบาลขนาดใหญ่ ประเด็นที่ผมชวนคิดใหม่ คิดทบทวน คือ แล้วทำไมแพทย์เฉพาะทาง เฉพาะโรคไม่ไปตรวจที่โรงพยาบาลชุมชน น่าคิดครับ
1. การไม่มีแพทย์เฉพาะทางครบถ้วนในโรงพยาบาลชุมชนนั้น ผมคิดว่าเป็นเรื่องที่ยอมรับได้ ไม่น่าจะเป็นปัญหาใดๆ เพราะจำนวนผู้ป่วยที่ต้องรับการรักษากับแพทย์เฉพาะทางนั้นมีจำนวนไม่มาก และระบบการส่งต่อก็มีอยู่แล้ว สามารถส่งต่อผู้ป่วยเข้ารับการตรวจรักษากับแพทย์เฉพาะทางที่โรงพยาบาลขนาดใหญ่ได้
2. ระบบการส่งต่อในปัจจุบันนั้นมีความสะดวกและมีประสิทธิภาพเพียงใด ซึ่งผมมองว่าน่าจะมีโอกาสพัฒนาในการทำให้ระบบการส่งต่อนั้นดีกว่าในปัจจุบัน เช่น การประสานงานกับโรงพยาบาลที่มีแพทย์เฉพาะทางนั้นว่าผู้ป่วยจะมารับการตรวจในวันไหน เพื่อให้ได้รับการรักษาได้ตรงวันที่ให้บริการ พร้อมกับการนำส่งข้อมูลที่ครบถ้วน และถ้ามีความจำเป็นต้องตรวจเพิ่มเติมก็ควรได้รับการตรวจพร้อมกับการมาตรวจในวันเดียวเลยได้หรือไม่ ซึ่งการทำแบบนี้ได้นั้นต้องมีการประสานงานและส่งประวัติผู้ป่วยพร้อมข้อมูลต่างๆ มาให้แพทย์เฉพาะทางที่โรงพยาบาลขนาดใหญ่ทราบล่วงหน้า จะได้พิจารณาข้อมูลทั้งหมด และดูว่าจำเป็นต้องตรวจเพิ่มเติมอะไรบ้าง จะได้มีการประสานงานล่วงหน้า เพื่อลดจำนวนครั้งการเข้ารับการตรวจของผู้ป่วย
3. การตรวจรักษาด้วยระบบการแพทย์ทางไกล (telemedicine) เนื่องจากผู้ป่วยส่วนหนึ่งถ้าแพทย์ได้เห็นผู้ป่วย มีการพูดคุย สอบถามประวัติการเจ็บป่วยกับผู้ป่วยและญาติ ก็สามารถให้การวินิจฉัยโรค ให้การรักษาได้ โดยที่ผู้ป่วยไม่จำเป็นต้องมารับการรักษาที่โรงพยาบาลขนาดใหญ่
4. กรณีการรักษาต่อเนื่อง ถ้าโรคนั้นมีความปลอดภัยแล้ว อาการคงที่ โรงพยาบาลขนาดใหญ่ต้องมีการพัฒนาระบบการส่งกลับที่มีประสิทธิภาพเช่นเดียวกัน คือ ต้องได้รับการรักษาที่ปลอดภัยเหมือนเดิม การกระจายยาให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาเหมือนเดิม หรือตัวยาที่ต้องได้รับการรักษา
5. กรณีมีผู้ป่วยเฉพาะโรคใดโรคหนึ่งจำนวนมาก ก็น่าจะมีการจัดระบบบริการให้แพทย์เฉพาะทางมาให้การรักษาที่โรงพยาบาลชุมชนเป็นครั้งคราว เช่น ทุก 1-3 เดือน โดยการนัดหมายผู้ป่วยมารวมกันในวันเดียวให้เป็นลักษณะคลินิกเฉพาะโรคที่โรงพยาบาลชุมชน
ดังนั้นการร่วมมือกันคิดใหม่ คิดทบทวนระบบการรักษาผู้ป่วยที่มีความจำเป็นในการรักษากับแพทย์เฉพาะทางกันครับ เพื่อก่อให้เกิดประโยชน์กับผู้ป่วยสูงสุดครับ
ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
อายุรแพทย์ประสาทวิทยา