คิดใหม่ ตอน การรักษาที่ดีที่สุด vs การรักษาที่เหมาะสม
- โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
- 22 มิถุนายน 2564
- Tweet
การรักษาอาการเจ็บป่วยในโรคส่วนใหญ่นั้นจะมียาหลายชนิดให้เลือก หรือมีวิธีต่างๆ ให้เลือก ซึ่งในแต่ละวิธี หรือยาแต่ละชนิดนั้นจะมีค่าใช้จ่ายที่แตกต่างกัน ยาบางชนิด หรือการรักษาบางวิธีจะได้ผลดีมาก มีผลข้างเคียงต่ำมาก แต่ก็มีค่าใช้จ่ายที่สูงมาก คนส่วนใหญ่ไม่สามารถเข้าถึงได้ อีกวิธีหนึ่ง หรือยาอีกชนิดหนึ่งมีค่าใช้จ่ายต่ำมาก ได้ผลก็ดี ได้ผลดีแตกต่างกับวิธีการรักษาที่ค่าใช้จ่ายสูงเพียงเล็กน้อย คนส่วนใหญ่ของประเทศสามารถเข้าถึงการรักษาได้ แบบนี้ผมจึงอยากมาชวนคิดใหม่ คิดทบทวนให้ดี เพราะปัจจุบันผมเห็นว่าคนส่วนหนึ่งตัดสินใจเลือกวิธีที่ดีที่สุด เสียค่าใช้จ่ายสูงมาก เกิดหนี้สินมากมาย ลองคิดใหม่ครับ
1. การรักษาที่ดีที่สุดนั้นจำเป็นต้องใหทุกคนได้รับหรือไม่ ถ้าประเทศไทยมีรายได้มากมาย ร่ำรวย คำตอบก็คือ ต้องได้รับการรักษาที่ดีที่สุด แต่ประเทศไทยไม่ได้ร่ำรวยขนาดนั้น เราก็คงต้องเลือกวิธีการรักษาที่เหมาะสม คนทุกคนสามารถเข้าถึงการรักษานั้นได้
2. การรักษาที่เหมาะสมนั้นดูจากอะไร การรักษาที่เป็นมาตรฐาน คือ การรักษาที่เป็นไปตามแนวทางการรักษาที่ประเทศนั้นๆกำหนดไว้ และคนส่วนใหญ่ของประเทศสามารถเข้าถึงการรักษานั้นได้ ผลการรักษาดีเป็นที่ยอมรับตามมาตรฐานของประเทศ
3. การรักษาที่มีความคุ้มค่าตามหลักการของการใช้ทรัพยากรที่มีความคุ้มค่า คือ การรักษาที่มีหลักฐานทางการแพทย์ว่าได้ประโยชน์ และเมื่อนำมาคิดตามหลักการของเศรษฐศาสตร์ทางการแพทย์ แล้วพบว่ามีความคุ้มค่าเมื่อเทียบกับรายได้เฉลี่ยต่อหัวประชากรของประเทศนั้น
4. การเลือกรักษาด้วยวิธีไหน ก็ขึ้นกับความพร้อมด้านการเงิน และความพึงพอใจ ความต้องการของคุณภาพชีวิตที่ดีแบบไหนของแต่ละครอบครัว จึงไม่สามารถมีข้อสรุปได้ว่าแบบไหนดีกว่ากัน
5. การมองถึงความพร้อมของแต่ละครอบครัว ทั้งในด้านการเงิน ความพร้อมการดูแลทั้งระยะสั้น ระยะยาว ที่สำคัญ คือ ความต้องการของผู้ป่วยและครอบครัว
ดังนั้นการที่เราจะเลือกวิธีการรักษาด้วยวิธีใดนั้น ก็ขึ้นกับหลายปัจจัย ในมุมมองของผมนั้น ความต้องการของผู้ป่วยด้านคุณภาพชีวิตเป็นสำคัญ ร่วมกับความพร้อมของครอบครัว ดังนั้นไม่จำเป็นต้องเลือกการรักษาที่ดีที่สุดเสมอไป ลองคิดใหม่ คิดทบทวนพิจารณาในวิธีการที่เหมาะกับแต่ละครอบครัว