คอนดรอยติน ซัลเฟต (Chondroitin sulfate)

  • โดย เภสัชกร อภัย ราษฎรวิจิตร
  • 25 เมษายน 2562
  • Tweet
สารบัญ บทความที่เกี่ยวข้อง

บทนำ

ยาคอนดรอยติน ซัลเฟต(Chondroitin sulfate) เป็นสารประกอบที่มีโครงสร้างโมเลกุลของกรด Glucuronic acid และสาร N-acetylgalactosamine เราสามารถพบสารประกอบชนิดนี้ตามกระดูกอ่อนของร่างกาย ทางคลินิกนำยาคอนดรอยติน ซัลเฟตมาใช้บำบัดอาการข้อเสื่อม(Osteoarthritis)

ต่างประเทศจะมีการจำหน่าย ยาคอนดรอยติน ซัลเฟต ในลักษณะเป็นอาหารเสริม แต่ในประเทศไทย ยาคอนดรอยติน ซัลเฟต ถูกขึ้นทะเบียนให้เป็นยา โดยมีส่วนผสมในสูตรตำรับร่วมกับ ยากลูโคซามีน(Glucosamine) และจัดให้เป็นยาอันตรายแบบรับประทาน ซึ่งต้องใช้ภายใต้คำสั่งของแพทย์

อย่างไรก็ตาม ทางการแพทย์ยังนำ ยาคอนดรอยติน ซัลเฟต มาบำบัดอาการ ตาแห้งโดยใช้ในรูปแบบของยาหยอดตา โดยใช้ชื่อการค้าว่า ‘Viscoat’ นอกจากนี้ยังมีงานวิจัยการนำยาคอนดรอยติน ซัลเฟต มาบำบัดอาการทางเดินปัสสาวะอักเสบเนื่องจากการติดเชื้อ/ โรคติดเชื้อระบบทางเดินปัสสาวะ อีกด้วย

ยาคอนดรอยติน ซัลเฟต ที่นำมาใช้ทำยาแผนปัจจุบัน ถูกสกัดจากกระดูกอ่อนของสัตว์จำพวก วัว และ สุกร หรือแม้แต่การสกัดจากกระดูกของปลาฉลาม ก็ใช้เป็นแหล่งวัตถุดิบของยาคอนดรอยติน ซัลเฟตได้เช่นเดียวกัน การใช้ยา/สารประกอบคอนดรอยติน ซัลเฟตเพื่อรักษาโรค จำเป็นต้องใช้ระยะเวลา และขนาดการบริหารยา อย่างเหมาะสม โดยต้องคำนึงถึงผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น จึงจะเกิดประสิทธิภาพในการรักษาสูงสุด ดังนั้นก่อนการใช้ยาคอนดรอยติน ซัลเฟตทุกครั้ง ผู้บริโภคควรต้องปรึกษา แพทย์ เภสัชกร เสมอ

คอนดรอยติน ซัลเฟตมีสรรพคุณ(คุณสมบัติ)อย่างไร?

คอนดรอยตินซัลเฟต

ยาคอนดรอยติน ซัลเฟต มีสรรพคุณ/ข้อบ่งใช้ เช่น

  • รักษา ข้อเสื่อม (Osteoarthritis)
  • บำบัดอาการตาแห้ง ในรูปแบบของยาหยอดตา

คอนดรอยติน ซัลเฟตมีกลไกการออกฤทธิ์อย่างไร?

ยาคอนดรอยติน ซัลเฟต สามารถดูดซึมจากระบบทางเดินอาหาร 15–24% ตัวยาชนิดนี้ มีกลไกการออกฤทธิ์โดย ตัวยาจะกระตุ้นการสังเคราะห์สาร Proteoglycans ซึ่งเป็นองค์ ประกอบของกระดูกอ่อนของร่างกาย จึงเป็นผลให้ตัวยาชนิดนี้สามารถลดอัตราการทำลายตัวของกระดูกอ่อน ในต่างประเทศมีรายงานการใช้ยาคอนดรอยติน ซัลเฟต ตามคำสั่งแพทย์เป็นระยะเวลายาวนานถึง 2 ปี สามารถชะลอภาวะข้อเสื่อมได้

คอนดรอยติน ซัลเฟตมีรูปแบบการจัดจำหน่ายอย่างไร?

ยาคอนดรอยติน ซัลเฟต มีรูปแบบการจัดจำหน่าย เช่น

  • ยาเม็ดชนิดรับประทาน ที่ประกอบด้วย Glucosamine sulfate 500 mg +Chondroitin sulfate Na 400 mg
  • ยาผงแบบละลายน้ำสำหรับรับประทาน ที่ประกอบด้วย
    • Glucosamine sulfate NaCl 942 mg + Chondroitin sulfate Na 600 mg
    • และ Glucosamine sulfate NaCl 1884 mg + Chondroitin sulfate Na 1200 mg

คอนดรอยติน ซัลเฟตมีขนาดรับประทานอย่างไร?

ยาคอนดรอยติน ซัลเฟต มีขนาดรับประทาน สำหรับรักษาอาการข้อเสื่อม เช่น

  • ผู้ใหญ่:
    • รับประทานยาเม็ด(Glucosamine sulfate 500 mg+Chondroitin sulfate Na 400 mg) ครั้งละ 1 เม็ด วันละ 3 ครั้ง ก่อนอาหารประมาณ 15 นาที
    • หรือ รับประทานยาผง (Glucosamine sulfate NaCl 942 mg + Chondroitin sulfate Na 600 mg) โดยละลายน้ำครั้งละ 1 ซอง วันละ 2 ครั้ง ก่อนอาหารประมาณ 15 นาที
    • หรือ รับประทานยาผง (Glucosamine sulfate NaCl 1884 mg + Chondroitin sulfate Na 1200 mg) โดยละลายน้ำ 1 ซอง วันละครั้ง ก่อนอาหารประมาณ 15 นาที

อนึ่ง:

  • ระยะเวลาการใช้ยานี้ให้เป็นไปตามคำสั่งแพทย์
  • ห้ามรับประทาน ยาคอนดรอยติน ซัลเฟต ชนิดผงในลักษณะผงแห้ง ต้องนำมาละลายน้ำแล้วดื่มจนหมด
  • เด็ก: ยังไม่มีข้อมูลทางการแพทย์ในการใช้ยานี้ในเด็ก

*****หมายเหตุ: ขนาดยาและระยะเวลาในการใช้ยาที่ระบุในบทความนี้ เป็นเพียงตัวอย่างหนึ่งเท่านั้น ไม่สามารถใช้ทดแทนคำสั่งใช้ยาของแพทย์ได้ การใช้ยาที่เหมาะสมควรต้องปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนเสมอ

เมื่อมีการสั่งยา ควรแจ้งแพทย์/พยาบาล และเภสัชกรอย่างไร?

เมื่อมีการสั่งยาทุกชนิด รวมยาคอนดรอยติน ซัลเฟต ผู้ป่วยควรแจ้งแพทย์/พยาบาล และเภสัชกร ดังนี้

  • ประวัติแพ้ยาทุกชนิด เช่น กินยา/ใช้ยาแล้ว คลื่นไส้มาก ขึ้นผื่น หรือ แน่นหายใจติดขัด/หายใจขัด/ หายใจลำบาก
  • มีโรคประจำตัวต่างๆ เช่น โรคหัวใจ รวมทั้งกำลังกินยา/ใช้ยาอะไรอยู่ เพราะยาคอนดรอยติน ซัลเฟต อาจส่งผลให้อาการของโรคเหล่านั้นรุนแรงขึ้น หรืออาจเกิดปฏิกิริยาระหว่างยากับยาอื่นๆที่กิน/ที่ใช้อยู่ก่อน
  • หากเป็นสุภาพสตรี ควรแจ้งว่าอยู่ในภาวะตั้งครรภ์/มีครรภ์ หรือกำลังให้นมบุตร เพราะยาหลายประเภทสามารถผ่านทางน้ำนมหรือรก และเข้าสู่ทารก จนก่อให้เกิดผลข้างเคียงได้

หากลืมรับประทานยาควรทำอย่างไร?

กรณีลืมรับประทานยาคอนดรอยติน ซัลเฟต สามารถรับประทานทันทีที่นึกขึ้นได้ หากเวลาใกล้เคียงกับการรับประทานยาในมื้อถัดไป ห้ามเพิ่มขนาดรับประทานเป็น 2 เท่า ให้รับประทานยาที่ขนาดปกติเท่านั้น

คอนดรอยติน ซัลเฟตมีผลไม่พึงประสงค์อย่างไร?

ยาคอนดรอยติน ซัลเฟต สามารถก่อให้เกิด ผลไม่พึงประสงค์จากยา (ผลข้างเคียง/อาการข้างเคียง)ต่อระบบอวัยวะต่างๆของร่างกาย เช่น

  • ผลต่อระบบทางเดินอาหาร: เช่น คลื่นไส้ ท้องเสียหรือท้องผูก ปวดท้อง
  • ผลต่อตา: เช่น ตาบวม
  • ผลต่อผิวหนัง: เช่น มีอาการผมร่วง

*อนึ่ง กรณีที่หลังรับประทานยานี้ แล้วพบอาการ หัวใจเต้นผิดปกติ อึดอัดหายใจไม่ออก/หายใจลำบาก เกิดอาการบวมที่ขา หรือมีอาการแพ้ ต้องหยุดใช้ยานี้ทันที และรีบพาผู้ป่วยมาพบแพทย์/มาโรงพยาบาลโดยเร็ว

มีข้อควรระวังการใช้ยาคอนดรอยติน ซัลเฟต อย่างไร?

มีข้อควรระวังการใช้ยาคอนดรอยติน ซัลเฟต เช่น

  • ห้ามใช้กับผู้แพ้ยานี้
  • การใช้ยานี้กับ สตรีมีครรภ์ และสตรีในภาวะให้นมบุตร ต้องอยู่ภายใต้คำสั่งแพทย์เท่านั้น
  • ระวังการใช้ยานี้กับ ผู้ป่วยด้วยโรคหืด ผู้ป่วยมะเร็งต่อมลูกหมาก ผู้ที่มีภาวะเลือดออกง่าย ผู้ป่วยโรคหัวใจ ผู้ป่วยโรคไต และผู้ป่วยโรคตับ ด้วยตัวยาคอนดรอยติน ซัลเฟต อาจทำให้อาการโรคดังกล่าวรุนแรงขึ้น
  • ห้ามรับประทาน ยาคอนดรอยติน ซัลเฟต ชนิดผงในลักษณะผงแห้ง ต้องนำมาละลายน้ำ แล้วจึงดื่มรับประทานจนหมด
  • หยุดการใช้ยานี้ทันทีเมื่อพบอาการแพ้ยา โดยสังเกตจากอาการเกิดผื่น หรือมี อาการบวมตามร่างกาย อึดอัด/หายใจไม่ออก/หายใจลำบาก
  • ห้ามปรับขนาดรับประทานยานี้ด้วยตนเอง
  • ห้ามแบ่งยาให้ผู้อื่นรับประทาน
  • ห้ามใช้ยาที่หมดอายุแล้ว
  • ห้ามเก็บยาหมดอายุ
  • ปฏิบัติตามคำสั่งแพทย์อย่างเคร่งครัด และควรมาพบแพทย์/มาโรงพยาบาลตามแพทย์นัดหมายทุกครั้ง

***** อนึ่ง ทุกคนต้องตระหนักถึงความปลอดภัยจากการใช้ ”ยา”ที่รวมถึง ยาแผนปัจจุบัน ทุกชนิด(รวมยาคอนดรอยติน ซัลเฟตด้วย) ยาแผนโบราณ อาหารเสริม ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ทุกชนิด และสมุนไพรต่างๆ เพราะยามีทั้งให้คุณและให้โทษ ดังนั้นเมื่อมีการใช้ยาทุกครั้งควรต้องปฏิบัติตาม ข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิด(อ่านเพิ่มเติมได้ในเว็บ haamor.com บทความเรื่อง ข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิด) รวมทั้งควรต้องปรึกษาเภสัชกรประจำร้านขายยาก่อนซื้อยาใช้เองเสมอ

คอนดรอยติน ซัลเฟตมีปฏิกิริยาระหว่างยากับยาตัวอื่นอย่างไร?

ยาคอนดรอยติน ซัลเฟต มีปฏิกิริยาระหว่างยากับยาตัวอื่น เช่น

  • หลีกเลี่ยงการใช้ยาคอนดรอยติน ซัลเฟตกับยา Anisindione, Dicumarol, และ Warfarin ด้วยการใช้ยาร่วมกันสามารถทำให้ร่างกายเกิดภาวะเลือดออกง่ายตามมา หากจำเป็นต้องใช้ยาคอนดรอยติน ซัลเฟตร่วมกับยากลุ่มดังกล่าว แพทย์จะปรับขนาดรับประทานให้เหมาะสมเป็นรายบุคคลไป

ควรเก็บรักษาคอนดรอยติน ซัลเฟตอย่างไร?

ควรเก็บรักษายาคอนดรอยติน ซัลเฟต เช่น

  • สามารถเก็บยานี้ภายใต้อุณหภูมิห้องที่เย็น
  • ห้ามเก็บยานี้ในช่องแช่แข็งตู้เย็น
  • เก็บยานี้ในภาชนะที่ปิดมิดชิด พ้นแสง/แสงแดด ความร้อนและความชื้น
  • ไม่เก็บยานี้ในห้องน้ำหรือในรถยนต์
  • เก็บยาให้พ้นมือเด็กและสัตว์เลี้ยง
  • ไม่เก็บยาที่หมดอายุ
  • ไม่ทิ้งยาลงในแม่น้ำคูคลองตามธรรมชาติ

คอนดรอยติน ซัลเฟตมีชื่ออื่นอีกไหม? ผลิตจากบริษัทอะไรบ้าง?

ยาคอนดรอยติน ซัลเฟต มียาชื่อการค้า และบริษัทผู้ผลิต/ผู้จำหน่าย เช่น

ชื่อการค้าบริษัทผู้ผลิต
Coxium (ค็อกเซียม)Millimed

บรรณานุกรม

  1. https://www.sciencedirect.com/topics/neuroscience/chondroitin-sulfate [2019,April6]
  2. https://en.wikipedia.org/wiki/Chondroitin_sulfate[2019,April6]
  3. https://www.mims.com/thailand/drug/info/coxium%20plus-coxium-s%20plus/?type=brief [2019,April6]
  4. https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-744/chondroitin-sulfate [2019,April6]
  5. https://www.drugs.com/sfx/chondroitin-side-effects.htmll [2019,April6]
  6. http://www.mims.com/thailand/drug/info/viscoat [2019,April6]