ความเป็นกรดด่าง ภาวะความเป็นกรดด่าง หรือ พีเอช (pH: Potential of hydrogen)

  • โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
  • 15 กรกฎาคม 2556
  • Tweet

ภาวะความเป็นกรด-ด่าง หรือ พีเอช (pH) หมายถึง ค่าของความเป็นกลาง เป็นกรด หรือเป็นด่าง ของสารละลาย หรือ ของเหลวนั้นๆ โดยได้จากการวัดค่าการทำงานของ Hydrogen ion ในสารนั้นๆ เช่น เลือด หรือ ปัสสาวะ เป็นต้น

ค่า pH ไม่มีหน่วย โดย

  • ค่า pH ที่แสดงความเป็นกลาง คือ 7
  • ถ้ามีความเป็นกรด ค่า pH จะต่ำกว่า 7 ยิ่งมีความเป็นกรดสูง ค่า pH ก็จะยิ่งน้อยกว่า 7
  • แต่ถ้าค่า pH สูงกว่า 7 จะเป็นตัวบอกความเป็นด่าง ยิ่งค่ามากกว่า 7 มาก ความเป็นด่างก็จะยิ่งสูงขึ้น

ทั้งนี้ ความเป็นกรด-ด่างในเลือด และในของเหลวต่างๆในร่างกาย จะมีความสำคัญมาก เพราะการทำงานต่างๆของเซลล์ จะต้องอยู่ในภาวะที่เป็นสมดุลของความเป็นกรด-ด่างของเลือดและของของเหลวทุกชนิดในร่างกาย รวมไปถึง การเจริญเติบโตของแบคทีเรียในร่างกายของเราด้วย เช่น

  • ถ้าเสียสมดุลของความเป็นกรด-ด่างในช่องคลอดจากการสวนล้างช่องคลอด จะส่งผลให้แบค ทีเรียปกติในช่องคลอดเจริญเติบโตและมีความรุนแรงสูงขึ้น จนเป็นสาเหตุให้เกิด ตกขาวจากภาวะช่องคลอดอักเสบได้
  • หรือถ้าเลือดมีความเป็นกรดสูง (เช่น ผู้ป่วยโรคเบาหวานระยะที่ควบคุมน้ำตาลในเลือดไม่ได้ เป็นต้น) จะส่งผลให้ผู้ป่วย หายใจลำบาก สับสน โคม่า และเสียชีวิตได้ เป็นต้น

บรรณานุกรม

  1. pH http://en.wikipedia.org/wiki/PH [2013,May20].