คนขี้แพ้ (ตอนที่ 1)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 31 กรกฎาคม 2563
- Tweet
ผู้ใช้เฟซบุ๊กได้โพสต์เรื่องราวเตือนภัย หลังซื้อกล้วยอบน้ำผึ้งมากิน หลังจากนั้นเกิดอาการปากบวม หายใจไม่ออก จึงรีบไปโรงพยาบาล ซึ่งหมอบอกว่า เป็น “อะนาไฟแลกซิส” อาการแพ้รุนแรง ซึ่งผู้ใช้เฟซบุ๊กเผยว่าส่วนตัวแพ้น้ำผึ้งอยู่แล้ว
โดยผู้โพสต์เล่าว่า เริ่มจากตื่นมาปั๊มนมเสร็จประมาณตี 2 ก็กินนมไปหนึ่งกล่องและกล้วยอบน้ำผึ้ง 2 ชิ้น แล้วกลับมานอนต่อ จากนั้นนอนไปสักพักรู้สึกเจ็บคอ เริ่มมีเสมหะนิดหน่อย นึกว่าต่อมทอมซินอักเสบเพราะนอนห้องแอร์ แต่ผิดปกติตรงที่เจ็บขึ้นเรื่อยๆ แล้วรู้สึกในปากบวมๆ ก็เลยลุกขึ้นมาส่องไฟดู เห็นลิ้น ลิ้นไก่ เพดานปาก บวม
สักพักเริ่มแน่นหน้าอก หายใจไม่สะดวก เสียงเปลี่ยน ก็เลยปลุกแฟนให้พามา รพ. เพราะรู้ตัวแล้วว่าแปลกๆ นั่งรถมาสักพักก็เริ่มคันตา คันอุ้งมืออุ้งเท้า จมูกก็ตันไปเลย หายใจไม่ได้ต้องหายใจทางปาก โชคดีที่ในปากเหลือช่องว่างอยู่นิดนึงพอหายใจได้ มาถึง รพ. 04.00 น. ผื่นก็เริ่มขึ้นที่ขา แขน หน้าคอเริ่มแดง ตาเริ่มบวม โชคดีที่ไม่มีคนไข้เลยไม่ต้องรอคิว
เมื่อหมอเห็นหน้าหมอก็บอกว่าเป็น “อะนาไฟแลกซิส” อาการแพ้รุนแรง ก็เข็นเข้าห้องฉุกเฉินเลย ฉีดยาไป 2 เข็ม ก็เริ่มหายคัน ผ่านไปสัก 2 ชม. ก็หายใจได้เองทางจมูก ในระหว่างนี้ก็ท้องเสียไป 3 รอบ แล้วอาการดีขึ้นเรื่อยๆ จนปลอดภัยแล้ว ตอนนี้เหลือแต่ตาบวมกับในช่องปากและในคอที่บวม ซึ่งโรคนี้ไปปิดกั้นระบบทางเดินหายใจ ถ้าไม่รีบมาหาหมอนะคือตายแน่ๆ
ส่วนตัวแล้วคิดว่าแพ้น้ำผึ้ง เพราะไปดูในเน็ตมาถ้าในน้ำผึ้งมีแบคทีเรียชื่อ Clostridium Botolinum มันจะสร้างสารพิษที่รุนแรงมาก การรับประทานสารพิษชนิดนี้ในขนาดน้อยมากเพียง 0.1 ไมโครกรัม (เท่ากับเศษหนึ่งส่วนสิบล้านของน้ำหนักหนึ่งกรัม) ก็อาจทำให้เสียชีวิตได้ หรืออาจมีสารพิษตกค้างในกระบวนการผลิต ตอนนี้ก็นอนรอย้ายไปห้องพิเศษ ต้องอยู่ให้ยาอีก 1-2 คืน สุดท้ายนี้ขอให้ทุกคนดูแลรักษาสุภาพและอาหารการกินให้ดีๆ เป็นอะไรให้รีบไปหาหมอเลย เพราะถ้าช้าคงเหลือไว้แต่ชื่อให้คนได้จดจำ
อาการแพ้รุนแรงหรืออนาฟัยแลกซิส (Anaphylaxis) เป็นปฏิกิริยาภูมิแพ้แบบเฉียบพลันที่สามารถทำให้เสียชีวิตได้ สามารถเกิดขึ้นในวินาทีใดวินาทีหนึ่งหรือนาทีใดนาทีหนึ่งเมื่อได้สัมผัสกับสิ่งที่ทำให้แพ้ เช่น การโดนผึ้งต่อย การแพ้ถั่ว เป็นต้น
ออนาฟัยแลกซิสเกิดจากระบบภูมิต้านทานของร่างกายปล่อยสารเคมีแอนตีบอดีเพื่อจัดการกับสิ่งแปลกปลอมที่ผิดปกติจนทำให้เกิดอาการแพ้ที่รุนแรงและแม้ว่าในอดีตจะมีแค่ปฏิกิริยาออนาฟัยแลกซิสแบบอ่อนๆ แต่ก็มีความเสี่ยงที่จะเกิดออนาฟัยแลกซิสแบบที่รุนแรงมากขึ้นได้ เมื่อใดก็ตามที่ได้สัมผัสกับสารที่เป็นสาเหตุให้เกิดอาการแพ้
ส่วนใหญ่ออนาฟัยแลกซิสที่พบในเด็กมักเกิดจากการแพ้อาหาร เช่น ถั่ว ปลา หอย และ นม สำหรับผู้ใหญ่สิ่งที่สามารถกระตุ้นให้เกิดออนาฟัยแลกซิสอาจได้แก่
- ยาบางชนิด รวมถึง ยาปฏิชีวนะ แอสไพริน ยาแก้ปวด ยาสลบหรือยาชาที่ได้รับตอนผ่าตัด (Anaesthetic) สารสีที่ฉีดเข้าร่างกายตอนทำภาพวินิจฉัย (Imaging tests)
- การถูกต่อยโดย ผึ้ง ต่อ แตน มดคันไฟ
- น้ำยางธรรมชาติ (Latex)
แหล่งข้อมูล:
- สาวแชร์ประสบการณ์! หลังเจอภาวะแพ้รุนแรง หามส่ง รพ.กลางดึก แน่นหน้าอก-หายใจไม่ออก. https://mgronline.com/onlinesection/detail/9630000066120 [2020, July 30].
- Anaphylaxis. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/anaphylaxis/symptoms-causes/syc-20351468 [2020, July 30].
- Anaphylaxis. https://www.nhs.uk/conditions/anaphylaxis/ [2020, July 30].