ก้อนในตับ (Liver mass)
- โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
- 31 ตุลาคม 2561
- Tweet
- โรคตับ (Liver disease)
- มะเร็งตับ (Liver cancer)
- มะเร็งท่อน้ำดีตับ (Intrahepatic cholangiocarcinoma)
- มะเร็งท่อน้ำดี (Cholangiocarcinoma)
- ตับแข็ง (Liver cirrhosis)
- เนื้องอกตับชนิดไม่ใช่มะเร็ง (Benign liver tumor)
- โรคฝีตับ (Liver abscess)
ก้อนในตับ(Liver mass หรือ Hepatic mass) คือ ก้อน หรือก้อนเนื้อที่เกิดขึ้นในตับ โดยทั่วไป ผู้ป่วยมักไม่มีอาการ เป็นการตรวจพบโดยบังเอิญจาก การตรวจภาพตับทางรังสีวิทยา(เช่น อัลตราซาวด์ เอกซเรย์คอมพิวเตอร์ เอมอาร์ไอ) จากการตรวจโรคอื่นๆ เช่น การตรวจหาระยะโรคมะเร็งชนิดต่างๆ การตรวจโรคปอดและเห็นภาพตับไปด้วย เป็นต้น
ก้อนในตับ แบ่งออกเป็น 2 กลุ่มหลัก คือ ก้อนที่เป็นมะเร็ง และก้อนที่ไม่ใช่มะเร็ง
1. ก้อนมะเร็ง: แบ่งเป็น 2 ชนิด คือ
ก. ก้อนมะเร็งของตับเอง(Primary liver cancer): มักพบเป็นก้อนเดียว ส่วนใหญ่อยู่ที่ตับกลีบขวา แต่ก็พบที่ตับกลีบซ้ายได้ (อ่านรายละเอียดเพิ่มเติมในเว็บhaamor.com บทความ เรื่อง มะเร็งตับ)
ข. ก้อนมะเร็งจากมะเร็งชนิดอื่นแพร่กระจายมาตับ (Secondary liver cancer หรือ Liver metastasis): มักพบหลายก้อนพร้อมกัน แต่พบก้อนเดียวก็ได้ พบได้บ่อยที่ตับกลีบขวามากกว่ากลีบซ้าย เช่น ที่พบบ่อยมักแพร่กระจายมาจาก มะเร็งเต้านม มะเร็งปอด มะเร็งลำไส้ใหญ่
2. ก้อนเนื้อไม่ใช่มะเร็ง: ได้แก่
ก. เนื้องอกตับชนิดไม่ใช่มะเร็ง (อ่านรายละเอียดเพิ่มเติมในเว็บ haamor.com บทความเรื่อง เนื้องอกตับชนิดไม่ใช่มะเร็ง)
ข. ก้อนเนื้อตับจากการติดเชื้อ: เช่น ฝีตับ (อ่านรายละเอียดเพิ่มเติมในเว็บ haamor.com บทความเรื่อง ฝีตับ)
ค. สาเหตุอื่นๆ: ที่พบบ่อย คือ ก้อนพังผืด เช่น โรคตับแข็ง
ทั้งนี้ แพทย์วินิจฉัยว่าเป็นก้อนชนิดใดได้จาก ประวัติทางการแพทย์ของผู้ป่วย การตรวจร่างกาย และอาจต้องมีการตัดชิ้นเนื้อจากก้อนเพื่อการตรวจทางพยาธิวิทยา หรือการตรวจเซลล์จากก้อนด้วยการตรวจทางเซลล์วิทยา
ส่วนวิธีรักษา และการพยากรณ์โรค จะขึ้นกับ
- แต่ละชนิดของก้อน
- ขนาดก้อน
- อาการ
- อายุ และ
- สุขภาพผู้ป่วย
บรรณานุกรม
ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
วว.รังสีรักษา และเวชศาสตร์นิวเคลียร์