กลืนแร่แก้มะเร็ง (ตอนที่ 5)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 27 สิงหาคม 2563
- Tweet
อนึ่ง การรักษาด้วยไอโอดีนรังสี (Radioactive iodine treatment) มีรายละเอียดดังนี้
การรักษาด้วยไอโอดีนรังสี (Radioactive iodine treatment = RAI หรือ I-131) เป็นวิธีที่มักแนะนำให้ใช้หลังการผ่าตัดเพื่อทำลายเซลล์มะเร็งที่หลงเหลืออยู่และลดความเสี่ยงในการกลับมาเป็นซ้ำ เป็นวิธีที่ใช้กันทั่วไปในการรักษามะเร็งต่อมไทรอยด์ชนิดพาพิลลารีและชนิดฟอลลิคูลาร์
โดยจะเริ่มรักษาด้วย RAI หลังการผ่าตัดไปแล้ว 6 สัปดาห์ ถึง 6 เดือน ทั้งนี้เพื่อให้แน่ใจว่าผู้ป่วยมีอาการอย่างไรหลังการผ่าตัดและตัดสินใจว่าต้องทำการรักษาด้วย RAI หรือไม่
การรักษาด้วย RAI มักใช้รักษาผู้ป่วยที่อยู่ในระยะที่ 2-4 ที่ได้รับการวินิจฉัยว่ามีความเสี่ยงสูงในการกลับมาเป็นซ้ำ ส่วนผู้ที่มีความเสี่ยงต่ำในการกลับมาเป็นซ้ำ ไม่จำเป็นต้องใช้วิธีนี้ ซึ่งได้แก่ผู้ป่วยดังต่อไปนี้
- ผู้ป่วยที่มีก้อนมะเร็งเดียวและไม่มีลักษณะร้ายแรง (Aggressive features)
- ผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 45 ปี
- ผู้ที่ไม่มีประวัติครอบครัวเป็นมะเร็งไทรอยด์
- ผู้ที่เป็นมะเร็งไทรอยด์ระยะที่ 1
และเพื่อให้การรักษาด้วย RAI มีประสิทธิผล จะต้องทำการเพิ่มระดับฮอร์โมนกระตุ้นการทำงานของต่อมไทรอยด์ (Thyroid-stimulating hormone = TSH หรือ Thyrotropin) เพื่อทำให้เซลล์มะเร็งจับสารกัมมันตรังสีไอโอดีนได้ ส่วนกรณีที่ต่อมไทรอยด์ถูกตัดออกไปแล้ว จะมีวิธีการเพิ่มระดับ TSH ได้ 2 วิธี คือ
- หยุดการกินยาฮอร์โมนไทรอยด์ชั่วคราว เพื่อทำให้เกิดภาวะขาดฮอร์โมนไทรอยด์ (Hypothyroidism) ซึ่งจะทำให้ต่อมใต้สมอง (Pituitary gland) หลั่ง TSH มากขึ้น (มักทำให้เกิดอาการเหนื่อย หดหู่ซึมเศร้า น้ำหนักตัวเพิ่ม ท้องผูก ปวดกล้ามเนื้อ และสมาธิลดลง)
- การฉีดไทโรโทรปิน (Thyrotropin) เป็นเวลา 2 วัน ก่อนการรักษาด้วย RAI
นอกจากนี้ยังต้องเตรียมตัวด้วยการลดปริมาณไอโอดีนในร่างกายก่อน 1-2 สัปดาห์ ก่อนเริ่มรักษาด้วย RAI ไปจนถึง 24 ชั่วโมงหลังการรักษา ทั้งนี้ เพื่อให้เกิดการดูดซึมของสารกัมมันตรังสีไอโอดีน (Radioactive iodine) ได้เต็มที่ด้วยการ
- หลีกเลี่ยงอาหารทะเล
- จำกัดปริมาณผลิตภัณฑ์นมในการกิน
- ไม่กินยาแก้ไข้ (เพราะมีส่วนผสมของไอโอดีน)
- กินอาหารที่มีประโยชน์ เช่น เนื้อสัตว์ ผักและผลไม้สด
- หลีกเลี่ยงอาหารประเภทถั่วเหลือง (Soy) และไข่
- หากอยู่ระหว่างการให้นมบุตร แนะนำให้หยุดการให้นมล่วงหน้าก่อนการรับการรักษา เป็นระยะเวลาอย่างน้อย 6-12 สัปดาห์ก่อนการรักษา โดยขึ้นอยู่กับคำแนะนำของแพทย์
แหล่งข้อมูล:
- Thyroid cancer.https://www.nhs.uk/conditions/thyroid-cancer/[2020, August 24].
- Thyroid cancer. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/thyroid-cancer/symptoms-causes/syc-20354161 [2020, August 26].
- Radioactive Iodine Treatment (RAI). https://www.thyroidcancercanada.org/en/treatments/radioactive-iodine-treatment [2020, August 26].
- Radioactive Iodine (Radioiodine) Therapy for Thyroid Cancer. https://www.cancer.org/cancer/thyroid-cancer/treating/radioactive-iodine.html [2020, August 26].
- Radioactive Iodine Therapy for Thyroid Cancer: Outpatient Treatment. https://www.mskcc.org/cancer-care/patient-education/radioactive-iodine-therapy-thyroid-outpatient-treatment [2020, August 26].
