กระดูกอักเสบ (ตอนที่ 3 และตอนจบ)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 9 กุมภาพันธ์ 2562
- Tweet
สำหรับอาการแทรกซ้อนของโรคกระดูกอักเสบ ได้แก่
- โรคหัวกระดูกสะโพกตาย (Osteonecrosis) เพราะการติดเชื้อในกระดูกจึงกีดขวางการไหลเวียนของเลือดในกระดูก เป็นสาเหตุทำให้กระดูกตาย
- ข้ออักเสบติดเชื้อ หรือข้อติดเชื้อ (Septic arthritis)
- โตช้าในเด็ก (Impaired growth) เพราะโรคกระดูกอักเสบเกิดบริเวณแผ่นการเจริญเติบโตของกระดูก (Growth plates)
- โรคมะเร็งผิวหนัง กรณีที่ต้องมีการเปิดผิวหนังเพื่อให้หนองไหลออก อาจทำให้ผิวหนังบริเวณใกล้เคียงมีความเสี่ยงสูงในการเกิดมะเร็งผิวหนังชนิด Squamous cell cancer
- ผู้ที่มีระบบภูมิคุ้มกันไม่ดี เช่น ผู้ป่วยที่อยู่ระหว่างการรักษาโรคมะเร็ง
แพทย์สามารถวินิจฉัยโรคได้จาก
- การตรวจเลือด (Blood tests) ด้วยการตรวจความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด (Complete blood count = CBC) เพื่อดูระดับของเซลล์เม็ดเลือดขาว การวัดการตกตะกอนของเม็ดเลือดแดง (Erythrocyte sedimentation rate= ESR) การตรวจโปรตีนชนิดหนึ่งที่ร่างกายสร้างขึ้นมาเพื่อตอบสนองต่อการอักเสบ (C-reactive protein = CRP)
- การเพาะเชื้อ (Blood culture) เพื่อดูชนิดของเชื้อ ทำให้ใช้ยารักษาได้ถูกต้อง
- ภาพวินิจฉัย เช่น เอ็กซเรย์ เอ็มอาร์ไอ ซีทีสแกน
- ตัดชิ้นเนื้อจากกระดูกส่งตรวจ (Bone biopsy) ซึ่งจะทำให้ทราบชนิดของแบคทีเรียหรือเชื้อที่เป็น เพื่อทำการรักษาได้ถูกต้อง
ทั้งนี้ การรักษาจะเน้นไปที่การฆ่าเชื้อและรักษาอวัยวะให้ทำหน้าที่ได้ ซื่งส่วนใหญ่จะรักษาด้วยยาปฏิชีวนะ (Antibiotics) การผ่าตัด หรือทั้งสองอย่าง แต่การรักษาโรคกระดูกอักเสบแบบรุนแรงหรือเรื้อรังมักใช้การผ่าตัด ซึ่งอาจทำได้หลายวิธี เช่น
- ผ่าเอาหนองออกจากบริเวณที่ติดเชื้อ (Drainage)
- ตัดกระดูกที่ติดเชื้อและเนื้อเยื่อโดยรอบออก (Debridement)
- ทำทางไหลเวียนของเลือดไปเลี้ยงกระดูกใหม่ เช่น การปลูกถ่ายกระดูกหรือเนื้อเยื่อเพื่อสร้างกระดูกใหม่
- เอาวัตถุแปลกปลอกออก เช่น สกรูหรือแผ่นโลหะที่เคยใส่เมื่อการผ่าตัดครั้งก่อน
- กรณีที่แย่ที่สุดจะใช้การตัดอวัยวะนั้นๆ ออก (Amputation) เพื่อหยุดการติดเชื้อไม่ให้ลามไปยังส่วนอื่น
ส่วนการป้องกันโรคกระดูกอักเสบก็คือ ต้องรักษาความสะอาด หากเด็กถูกของมีคมบาด โดยเฉพาะบาดลึก ให้ล้างแผลให้สะอาดด้วยการเปิดน้ำให้ผ่านเป็นเวลา 5 นาที แล้วปิดด้วยผ้าปิดแผล กรณีที่เป็นโรคเบาหวาน ต้องให้ความใส่ใจกับเท้าให้มาก และไปพบแพทย์ทันทีที่มีอาการของการติดเชื้อ เนื่องจากยิ่งทำการรักษาได้เร็วเท่าไรยิ่งมีผลดีเท่านั้น
นอกจากนี้ การหยุดสูบบุหรี่จะช่วยทำให้รักษาได้เร็วขึ้น
แหล่งข้อมูล:
- Osteomyelitis. https://www.webmd.com/diabetes/osteomyeltis-treatment-diagnosis-symptoms#1 [2018, February 6].
- Osteomyelitis. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/osteomyelitis/symptoms-causes/syc-20375913 [2018, February 6].
- Osteomyelitis. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/9495-osteomyelitis [2018, February 6].
